Universiteit Leiden viert haar 444-jarige bestaan met een fietsrondje.Je fietst door de deftige straten van Leiden en Den Haag, en al het groen daar tussenin.

Het is een bonte mix op het fietspad in duingebied Meijendel. Naast haar vader slingert een klein meisje op haar roze fiets – ze wordt nog net niet ingehaald door de oudere dame in een rolstoel. Ondertussen zoeven wielrenners in lycra voorbij. ‘Dit is het drukste natuurgebied van Nederland,’ vertelt Adrie Kloos in bezoekerscentrum De Tapuit. ‘Vroeger kwamen er vooral wandelaars, maar dat is al lang niet meer zo. Natuurliefhebbers kunnen soms een beetje zeuren over de hardlopers en wielrenners. Ik vind het wel gezellig zo.’

De duinen zijn een mooie achtertuin voor Universiteit Leiden, die voor haar 444-ste verjaardag een fietsrondje van 44,4 kilometer bedacht. Biologen en milieukundigen onderzoeken er samen met waterbedrijf Dunea – de beheerder van Meijendel – hoe de natuur het best kan worden beschermd. Diep uit de grond komt het water dat verderop uit de kranen stroomt. Handig, naast het fietspad kun je hier en daar de bidon vullen. Heerlijk koud, verser kan haast niet.

Campusstad Den Haag

Omdat de universiteit óók een campus in Den Haag heeft, kan de Hofstad niet worden overgeslagen op een verjaardagstocht. Het centraal station was vanmorgen ons beginpunt. Vóór Meijendel fietsten we nog langs chique herenhuizen, van sierlijke jugendstil tot strakke en statige architectuur, moderne ministeries en het Internationaal Strafhof. Net zo’n mooie melange als op het fietspad. Sowieso is het nooit lang hetzelfde hier. In een druk stukje Randstad volgen natuur, nieuwbouwwijken en N-wegen elkaar rap op.

‘Ik vind alle duinen mooi, maar het landschap is hier het meest gevarieerd,’ zegt Adrie nog in het bezoekerscentrum, voordat we verder fietsen. ‘Normaal gesproken heb je geen bomen in duinen, maar hier doen ze het redelijk. Dat komt omdat Meijendel een soort vallei is.’ Nog geen kilometer trappen verderop ligt het Pannenduin, waar je vanaf de top de pier van Scheveningen ziet. Boven een waterplas drogen aalscholvers hun vleugels in de zon. Het mag dan een drukke boel zijn, de dieren trekken zich daar weinig van aan.

Scandinavische sferen

Bij brasserie Buitenhuis aan het Valkenburgse Meer komt een kauw zelfs nieuwsgierig op ons tafeltje kijken. Zijn koppie beweegt schichtig heen en weer. Met al die hangplanten, vaasjes en houten tafels zit je helemaal in Scandinavische sferen. Uitzicht op het water. De kinderen die over het zandstrand rennen. Even een trager tempo. Voor je het weet, blijf je zitten tot de zon in het water zakt, maar er moeten nog wat kilometertjes worden weggetrapt.

In Leiden zijn de rammelende roestbakken door veel studenten ingeruild voor Swapfietsen – hippe leenfietsen met blauwe banden. De route gaat langs grachten én de Hortus Botanicus, eind zestiende eeuw door Universiteit Leiden bedacht als kruidentuin voor geneeskundestudenten. De beroemde botanicus Carolus Clusius, die in Wenen een tuin voor keizer Maximiliaan II aanlegde, kwam er speciaal voor naar Leiden, waar hij de rest van zijn leven bleef wonen. Hij had groot gelijk.

5 Hotspots

1. Corpus

Het is een gek gezicht, de enorme man die op een stoel langs de snelweg zit. Op de fiets kom je er vlák langs: CORPUS. Binnen kun je een reis door het lichaam maken. De knie is de entree, de hersenen zijn de uitgang. Wat gebeurt er als je niest en waar op je tong proef je suiker of juist zoet? Antwoord op deze vragen vind je tijdens de opmerkelijke ontdekkingstocht.
Willem Einthovenstraat 1, Oegstgeest

Houtzaagmolen de Heesterboom

Fiets je door Leiden, dan valt de houtzaagmolen voor de Rijn op. Aan de krukas hangen enorme zaagramen, die met veel geluid op en neer gaan. Een indrukwekkend gezicht. ‘Ik zat hier in de buurt op de middelbare school, fietste een keertje langs en wilde direct blijven,’ vertelt Arthur de Groodt (60), al vierenveertig jaar molenaar. Het gezaagde hout gaat nog altijd naar aannemers en meubelmakers. “Als iemand een bestelling doet, kan het twee weken, maar ook máánden duren. Waait het niet, dan houdt het op.” Ongelukken heeft de molenaar nog nooit meegemaakt. ‘Je blijft automatisch op veilige afstand staan. Toen het vroeger nog een fabriek was, kwam je ook niet binnen.’

Haagweg 79, Leiden. Alleen op zondag open, van 10.30 tot 17.00 uur.

De Bramenhorst

Tussen weilanden en bomen ligt De Bramenhorst, een biologische tuinderij waar leden hun groenten zelf komen plukken. Wat overblijft, ligt in de groentekar langs de weg. ‘We doen dit nu voor het derde jaar,’ zegt Paul van Steijn (58). ‘Ik woon in Leiden en hoorde dat iemand een tuinmaat zocht. Helaas hebben we nog te weinig plukkers. Bramenhorst ligt net te ver buiten de stad, maar er komen veel fietsers voorbij.’ Aan de overkant verschijnt misschien nog een bloemenpluktuin, waar je dan je eigen gekke kleurcombinaties kunt maken.

Horst en Voordelaan, naast Raaphorstlaan 1, Wassenaar, tel.: 06-30404147. Vanaf 1 november staat de groentekar er op vrijdag vanaf 16.00 uur en zondag van 15.00 uur tot zonsondergang.

Clingendael

Nog een extra uitstapje maken? Clingendael ligt vlakbij de route en het is bijna zonde om dit landgoed over te slaan. Al helemaal als de Japanse Tuin open is. Ooit stond hier in de clinge – een duinvallei – een boerderij. De Haagse regentenfamilie Doubleth kocht de landerijen en bouwde er een landhuis, waar vandaag de dag het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael in zit. ‘Een van de mooiste parken van Den Haag,’ zegt Hans Koot (68), die in het oude koetshuis woont. ‘Hier opgroeien was eindeloos. We voeren met de platte schuiten van het boothuis, doken de bunkers in of haalden appels uit de moestuin. Onze vier kinderen – een meisje en drie jongens – konden hier op hun beurt lekker spelen en nu komen de kleinkinderen iedere week langs.’

De Japanse Tuin is in het najaar van 2019 open van 12 oktober tot en met 27 oktober, van 10.00 tot 16.00 uur.

Bezoekerscentrum De Tapuit

Vooral leuk voor kinderen is het interactieve bezoekerscentrum De Tapuit van Dunea. Hier leer je meer over waterwinning en de dieren die in de duinen leven. Buiten ligt een waterspeelplaats en vind je het speelbos, met waterleidingbuizen, een kabelbaan en uitkijktoren.

Meijendelseweg 40-42, Wassenaar, tel.: 088-3474849.

Praktisch

De 444-fietsroute kun je zowel in Leiden als Den Haag starten. Wij begonnen bij het centraal station van Den Haag en deden het rondje met de klok mee. Je kunt een routekaart halen bij de gebouwen van de Universiteit Leiden en VVV-kantoren, of downloaden via www.universiteitleiden.nl Maar je vindt de route ook hier in onze Routeplanner of onder de naam ‘444-fietsroute’ bij de Uitgelichte routes in de app op je mobieltje.

Steun de Routeplanner

Onze Routeplanner is de meest volledige fietsrouteplanner van Nederland. We hebben gouden vrijwilligers die jou helpen om de snelste, groenste of rustigste route te kiezen. Een fietsrouteplanner van fietsers voor fietsers. In 2021 hebben we een nieuwe app gelanceerd met een volledig nieuw design en veel nieuwe functies