Op 13 december werd bekend dat in 2023 5.180 fietsers ernstig gewond raakten in het verkeer in Nederland. Dit is een afname van ongeveer 11% ten opzichte van 2022. Het aantal blijft zorgwekkend hoog en de stijgende trend in het aantal ernstig gewonden is helaas nog niet gekeerd.

Onder de verkeersdoden in 2023 was 39% een fietser, onder de ernstig verkeersgewonden zelfs 70%. Over de afgelopen tien jaar stijgt het aantal omgekomen fietsers gemiddeld met 5% per jaar (bron: Stand van zaken van de verkeersveiligheid najaar 2024).

De Fietsersbond pleit voor blijvende investeringen in drie bewezen effectieve maatregelen om het aantal gewonden structureel te verminderen.

1. Verbeteren van de fietsinfrastructuur

De fietsinfrastructuur moet dringend verbeterd worden. Te vaak ontstaan ongevallen door achterstallig onderhoud of verouderde infrastructuur die niet is berekend op de hoeveelheid fietsers en snelheidsverschillen. Uit eerder onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de ongevallen waarbij geen andere verkeersdeelnemer betrokken is (eenzijdig ongeval), wordt veroorzaakt door slechte fietsinfrastructuur.

2. Handhaving van verkeersregels

Het is belangrijk om meer in te zetten op handhaving van zowel te hard rijdende auto’s en fietsers, als asociaal rijgedrag van alle verkeersdeelnemers. Handhaving houdt snelheden laag, ontmoedigt het gebruik van mobiele telefoons of verdovende middelen in het verkeer en voorkomt dat illegale voertuigen, zoals opgevoerde fatbikes, de weg op komen.

3. Meer 30 km/u zones binnen de bebouwde kom

De Fietsersbond pleit voor het invoeren van meer 30 kilometer per uur wegen binnen de bebouwde kom. ’30 kilometer per uur zou de norm moeten zijn in dorpen en steden. Dit voorkomt veel ongevallen en maakt de gevolgen minder ernstig als er toch een aanrijding plaatsvindt’, aldus Ross Goorden, programmacoördinator Ruimte, Leefbaarheid en Veiligheid. ‘Daarnaast is het fijner wonen en leven in een 30-kilometerzone: het is er rustiger, schoner en de straat wordt meer een plek voor iedereen.’

‘Met deze maatregelen kunnen we écht grote stappen zetten om het aantal fietsgewonden te verminderen,’ zegt Esther van Garderen, directeur van de Fietsersbond. ‘Maar daarvoor is wel boter bij de vis nodig, de overheid moet aanzienlijk meer investeren in verkeersveiligheid. Dit kabinet stopt met de investeringsimpuls voor verkeersveiligheid. Dan is zeggen dat je streeft naar een halvering van het aantal verkeersslachtoffers een loze belofte.’ Zo kunnen tijdelijke investeringen, zoals de Investeringsimpuls SPV, worden verankerd in structureel beleid én worden uitgebreid om blijvende impact te hebben.

Veilig fietsen voor ouderen

Uit de cijfers blijkt ook dat ouderen een groot deel van de fietsgewonden vormen. 37% van de fietsgewonden is ouder dan 70 jaar. Zij fietsen relatief veel en lopen door hun kwetsbaarheid een groter risico op ernstig letsel bij een val. De Fietsersbond helpt senioren langer veilig en zorgeloos te blijven fietsen door het verzorgen van fietslessen, het geven van tips en voorlichting over diverse fietsen (zoals driewielfietsen) en fietshelmen, en het pleiten voor een veilige infrastructuur (zoals brede paden en overzichtelijke kruispunten).

Petitie: meer dan 20.000 handtekeningen 

Op dinsdag 17 december 2024 overhandigde de Fietsersbond maar liefst 20.206 handtekeningen aan de vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat. Bij de overhandiging waren commissievoorzitter Peter de Groot (VVD) en Kamerleden Chris Stoffer (SGP), Habtamu de Hoop (GroenLinks-PvdA), Eline Vedder (CDA), Hester Veltman (VVD), Olger van Dijk (NSC) en Cor Pierik (BBB) aanwezig.

Verkeersveiligheidscoalitie

De Fietsersbond is onderdeel van de Verkeersveiligheidscoalitie, een samenwerkingsverband van enkele tientallen maatschappelijke organisaties, private partijen en kennisinstellingen die zich inzetten voor betere verkeersveiligheid. Ook de Verkeersveiligheidscoalitie roept het kabinet op om verkeersveiligheid bovenaan de politieke agenda te plaatsen en niet langer weg te kijken van deze ernstige problematiek. Alleen met directe actie kunnen we levens redden en onze samenleving veiliger maken.