De SGP en Volt scoren een voldoende, JA21, Bij1, CDA, SP en VVD scoren matig. Code Oranje, 50 Plus, PVV, Forum voor Democratie en DENK scoren een onvoldoende. In de vergelijking zijn de partijen opgenomen die eind februari minimaal op één zetel staan in een van de grote peilingen (I&O, Ipsos/1V, Kantar en Peil.nl)
Tien onderdelen
De Fietsersbond vergeleek de programma’s op tien verschillende onderdelen, gebaseerd op onze inbreng voor de Kamerverkiezingen. Opvallend is dat vooral de onderwerpen meer prioriteit voor de fiets, meer ruimte voor de fiets in de stad, doorfietsroutes, verkeersveiligheid en stallingen bij het openbaar vervoer goed scoren. Veel partijen leggen ook de relatie tussen gezondheidspreventie en beweegvriendelijke omgeving. Minder aandacht is er voor de thema’s inclusiviteit en vervoersarmoede. Alleen de ChristenUnie noemt concrete doelen qua fietsgebruik en verkeersveiligheid. Concrete investeringsbedragen voor de fiets komen we in de programma’s helaas niet tegen; alleen de ChristenUnie zegt 15 miljard in ov en fiets te willen investeren. Verlaging van de maximumsnelheid in de bebouwde kom naar 30 kilometer per uur wordt ondersteund door GroenLinks, D66, Partij voor de Dieren en ChristenUnie.
GroenLinks scoort over de hele linie het hoogst. De partij noemt als enige expliciet het belang van dagelijks lopen en fietsen en wil in auto’s automatisch de snelheid beperken. De partij wil ook de fiets van de zaak aantrekkelijker maken en stelt goede bereikbaarheid per fiets en ov voorop bij de ontwikkeling van nieuwe woonwijken.
Minimaal een miljard
Fietsersbond-directeur Esther van Garderen is blij met de aandacht voor de fiets: “Het is mooi dat zo veel partijen aandacht besteden aan de fiets. En dat is nodig ook, we hebben minimaal 1 miljard euro nodig in de komende vier jaar om alle mooie plannen die er zijn uit te kunnen voeren”. Van Garderen benadrukt dat de vergelijking niet bedoeld is als stemadvies, maar kiezers die de fiets een warm hart toedragen kunnen de scores natuurlijk laten meewegen bij hun keuze.
Kanttekeningen
Bij de uitslag hoort de kanttekening dat de programma’s erg verschillend zijn qua benadering. Sommige zijn heel gedetailleerd (D66, ChristenUnie, PvdA), dat van SP beperkt zich tot hoofdlijnen.
Programma’s zeggen bovendien niet alles over de feitelijke opstelling en inzet van partijen in de Tweede Kamer. De Fietsersbond heeft in de afgelopen periode de vergaderingen van de commissie Infrastructuur en Waterstaat in de Tweede Kamer intensief gevolgd. De partijen die zich daar het meest hebben ingezet voor de fiets door hun inbreng en door het indienen van moties zijn D66 en GroenLinks, gevolgd door de SP. ChristenUnie, PvdA en Partij voor de Dieren waren minder vaak aanwezig, maar steunden wel veel van de ingediende moties. Dat gold in mindere mate ook voor het vaak aanwezige CDA. De steun van de SGP en 50plus was wisselend. De minst fietsvriendelijke partijen waren VVD en PVV. Andere partijen waren niet aanwezig bij de commissievergaderingen.
Belangrijkste moties in de afgelopen periode waren die over een actieplan fiets van GroenLinks en D66 en over een maximum van 30 kilometer in de bebouwde kom van GroenLinks en SGP. De eerste werd niet gesteund door VVD, CDA, PVV, FvD en Van Haga. Die over 30 km werd niet gesteund door VVD, PVV, FvD, DENK, Krol en Van Haga.
Reacties van de partijen op deze vergelijking
We hebben alle vermelde partijen gevraagd om te reageren op onze bevindingen. De reacties die we binnenkregen vind je hieronder:
Suzanne Kröger, Kamerlid en nummer 7 op de kandidatenlijst van GroenLinks:
Fietsen is de gezondste en schoonste vorm van vervoer en GroenLinks zet zich daarom altijd in voor zowel fietsers als voetgangers. We zijn blij dat dit wordt gezien door de Fietsersbond.
Wat ons betreft moet een volgend kabinet echt gaan investeren om fietsen en lopen nog veel aantrekkelijker te maken. Ruim baan voor de schoonste vorm van vervoer! Binnen steden willen we dat er veel meer ruimte komt voor fietsers, GroenLinks heeft hiervoor 1 miljard euro uitgetrokken. Daarnaast willen we dat ons door de Tweede Kamer aangenomen plan om maximaal 30 kilometer per uur te rijden binnen de bebouwde kom wordt uitgevoerd. Zo wordt fietsen en wandelen nog veiliger en de lucht schoner.
Raoul Boucke, nummer 10 op de lijst van D66
“D66 is een echte fietspartij. Dit is een mooi resultaat. Wij geven de fiets ruim baan. Dat is belangrijk voor onze gezondheid en voor het klimaat. En de fiets brengt mensen samen. Daar draait het om. Het verbinden van mensen, van plekken. Met de fiets kom je snel, schoon en goedkoop van A naar B. Vanuit het kabinet investeerde Stientje van Veldhoven meer dan honderd miljoen. En vanuit de Tweede Kamer vroegen we continu aandacht voor veilige fietspaden en goede fietsenstallingen. Daar gaan we mee door.”
“D66 wil verder op dit pad. Wij willen dat het volgende kabinet meer fietsenstallingen bij stations bouwt. We investeren in de aanleg, verbreding en verbetering van fietspaden en zetten in op meer fietskilometers, zeker met de elektrische fiets. Daarom willen we een landelijk netwerk van doorfietsroutes met voorrang voor de fiets en met bankjes en fietspompen. Ook binnen de stad krijgen fietsen voorrang op de auto. We kiezen voor fietsenstallingen boven autoparkeerplaatsen. En we stimuleren (elektrische) deelfietsen. Zo maken we ruimte voor de fiets. Dat is goed voor onze gezondheid en voor het klimaat. En het is goed voor Nederland. Het brengt mensen samen.”
Joris Thijssen, nummer 7 op de lijst van de PvdA:
In het straatbeeld van de PvdA staan voetgangers, fietsers en openbaar vervoer centraal. Een prettige en veilige omgeving waarin je je kinderen zorgeloos naar school kan laten fietsen en waarin elke plek goed bereikbaar is. Daarvoor zijn investeringen nodig in fietsvoorzieningen als fietsstraten, stallingen en een landelijk netwerk van fietssnelwegen. In wijken en rondom scholen moet de verkeersveiligheid worden verbeterd, met strengere regels voor auto’s en betere controle.
Fietsen is voor veel mensen bovenal een fijne en gezonde hobby waarbij je geniet van de omgeving. De PvdA wil dit aanmoedigen door meer fietspaden door onze natuurgebieden te leggen en overlast van motorvoertuigen terug te dringen. Onder andere met strenge normen voor emissies en geluid. Zo blijft fietsen prettig, gezond en veilig.
Eva van Esch, Kamerlid en nummer 6 op de lijst van de Partij voor de Dieren:
Als Partij voor de Dieren zijn we erg blij om te zien dat ons programma de beoordeling ‘goed’ ontvangt van de Fietsbond, aangezien fietsen en de fiets onlosmakelijk zijn verbonden met een gezonde en duurzame toekomst.
Zoals de voorstellen in ons verkiezingsprogramma laten zien is er op het gebied van de fiets veel te doen voor het volgende kabinet. Er moet volop ingezet worden op meer ruimte voor de fiets: veel meer (snel-)fietspaden, voorrang voor fietsers en voetgangers bij verkeerslichten, meer fietsstandplaatsen in het ov, fiscaal aantrekkelijke bedrijfsfietsen, en geen btw meer op fietsreparaties. Het is de hoogste tijd dat het kabinet de fiets gaat zien en inzetten als duurzame en gezonde manier van transport en ontspanning.
Pieter Grinwis, nummer 5 op de kandidatenlijst van de ChristenUnie:
De ChristenUnie is erg blij om te zien dat veel partijen zich hard maken voor de fietser. Wij zien de fiets als hét duurzame vervoersmiddel, waarvan het gebruik ook nog eens buitengewoon goed voor je is. In ons verkiezingsprogramma staan ambitieuze, concrete doelen, zoals dat er in 2030 25% meer gefietst wordt dan nu het geval is. We houden het niet alleen bij doelen, maar hebben hiervoor ook ruimte gemaakt in de portemonnee. Zo trekken we structureel 200 miljoen uit voor de fiets in ons investeringsplan ‘Ruim baan voor de fiets’, ten behoeve van betere fietsvoorzieningen. Hierbij moet je denken aan doorfietsroutes, fietstunnels, fietsenstallingen, fietsstraten, fietsenrekken in binnensteden en ov-fietsen op elk ov-knooppunt. Ook investeren we structureel 100 miljoen per jaar in verkeersveiligheid, waaronder een snelheidsverlaging in de bebouwde kom. Op die manier willen we maximaal gebruik maken van de fiets in de ontwikkeling naar duurzame mobiliteit. Wij hopen van harte dat onze collega politici zich bij ons plan aansluiten, en daarbij ook de bereidheid tonen om daadwerkelijk geld voor de fiets uit te trekken. Want alleen op die manier kunnen we samen werken naar een gezonde, duurzame toekomst.
Hans Maljaars, medewerker Tweede-Kamerfractie SGP
De SGP is opgericht in de tijd dat ook de eerste rijwielpadverenigingen werden opgericht, zo’n honderd jaar geleden, en dat de fiets betaalbaar werd voor de gewone man en vrouw. Het is een enorm belangrijk vervoermiddel geworden en met de opmars van de elektrische fiets wordt het bereik steeds groter. Het is gezond en voorkomt drukte op de weg. De uitslag spoort ons aan om fietskampioen te worden. Veiliger fietsen staat bij ons op één. De komende periode zetten we in op meer 30-kilometerzones, meer budget voor het veiliger maken van kruispunten en wegen voor fietsers, meer verkeershandhaving in woonwijken, meer cofinanciering van snelfietsroutes en op het opnieuw invoeren van de bedrijfsfietsregeling.
Wytske Postma, Kamerlid en nummer 19 op de lijst van het CDA
Wat het CDA betreft is de fiets het dominante vervoersmiddelen en niet de auto. We hebben meer fietsen in Nederland dan auto’s. Fietsen is gezond en goed voor het milieu.
Het woord ‘fiets’ komt 2x zo vaak in het CDA-verkiezingsprogramma dan ‘auto’. Maar ons programma is geschreven op hoofdlijnen. Jullie hebben daardoor geen antwoord kunnen vinden op alle punten die jullie hebben. Wat het CDA betreft is de komende kabinetsperiode verkeersveiligheid het speerpunt. Daar is gezien het aantal slachtoffers, veiligheid voor de fietser een belangrijk item in. Goed ontwikkelen van 30 km zones, goede en veilige fietspaden en kijken naar de drukte van het fietspad in stedelijke gebieden. Het CDA wil een helmplicht voor snorfietsers (niet voor fietsers) en zal bij de de discussie over de plek op de weg van LEV’s (elektrische steps) de fiets en voetganger voorrang geven. Het CDA ziet de fiets als een transportmiddel dat zo eigen is, zo passend is in ons land, dat het voldoende ruimte moet krijgen en houden.
Femke Flietstra, woordvoerder Code Oranje
Code Oranje is geen voorstander van gedetailleerde, ‘dichtgetimmerde’ verkiezingsprogramma’s. Code Oranje zet niet in op een traditionele top-down manier van werken, Beslissingen worden wat Code Oranje betreft mét de mensen genomen, in buurten, wijken en gemeenten, dus bij voorkeur op overzienbare schaal. Voor de fiets betekent dit, dat veel van de punten uit jullie tienpuntenplan voor ons herkenbaar en aansprekend zijn. Dat dit veelal via maatwerk dient te worden ingepast in concrete wijken, straten en buurten. We zijn van mening dat het fietsersbelang een GELIJKWAARDIGE plaats verdient in ieder overleg en aan iedere overlegtafel. Fietsen is gezond, duurzaam en zelfvoorzienend, en verdient daarmee steun/ruimte/faciliteiten.
Categorieën