Houden Franse automobilisten meer afstand?

Moeten automobilisten in Frankrijk één meter afstand houden van fietsers?, vraagt Jolle Six Dijkstra uit Westmaas.

‘Op fietstochten in Frankrijk valt het me altijd weer op dat automobilisten, en ook vrachtwagenchauffeurs, vrijwel altijd afstand bewaren tot fietsers die door hen gepasseerd worden’, schrijft Jolle Six Dijkstra. ‘Als de vouw al eens uit je broek gereden wordt is het meestal een buitenlander, vaak een Nederlander. Ik hoor wel eens dat automobilisten minstens één meter afstand moeten houden van fietsers die ze passeren. Kunt u uitzoeken hoe dit werkelijk zit?’

Code de la route
In Frankrijk staat in de Code de la route precies aangegeven hoeveel afstand de automobilist moet houden ten opzichte van de fietser: één meter binnen de bebouwde kom, anderhalve meter daarbuiten. Voor de liefhebber, artikel R414-4, 4ème classe: Pour effectuer un dépassement le conducteur ne doit pas s’approcher latéralement d’un cycliste à moins d’un mètre en agglomération et un mètre et demi hors agglomération.
Hoe zit dat dan in andere landen? In België blijken ze ook een dergelijke regel te hebben. In het ‘Koninklijk besluit houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg’, staat in artikel 40ter: De automobilist ‘moet een zijdelingse afstand van ten minste één meter laten tussen zijn voertuig en de fietser of bestuurder van een tweewielige bromfiets’.

Kind achterop
In Duitsland is er geen afstand voorgeschreven, maar moet men ‘ein ausreichender Seitenabstand’ aanhouden (§5, Absatz 4 van de Straßenverkehrsordnung). Volgens de site van de Deutsche Anwaltauskunft (Duitse advocateninlichtingen) is dat minstens anderhalve meter. Zij citeren Rechtsanwalt Christian Janeczek van de Deutschen Anwaltvereins (DAV): ‘Naar gelang de weg- en weersomstandigheden, de snelheid en de grootte van het voertuig kunnen ook grotere afstanden nodig zijn. En als er op de fiets een kind wordt getransporteerd, moet het minstens twee meter zijn.’

Plenty of room
Engeland dan, land van de smalle wegen. De Highway Code schrijft automobilisten voor fietsers ‘plenty of room’ te geven, ‘net zoveel als passeerden ze een ander voertuig’, maar geeft geen afstanden. Het onderwerp ’inhalen van fietsers’ is in Engeland wel ‘hot’. Vorig jaar verscheen een filmpje waarin ex-wielrenner Chris Boardman en een Engelse rij-instructeur uitleggen hoe je moet inhalen, inderdaad doen alsof die fietser een auto is (http://www.theguardian.com/environment/bike-blog/2015/aug/11/how-to-overtake-cyclists-the-video-all-drivers-should-watch).

Inhaalslag
Volgens The Times van 2 juni zijn ministers wel aan het nadenken over minimum passeerafstanden, van één meter, of  anderhalve meter op ‘snellere wegen’. Six Dijkstra klaagt ook over Nederlandse automobilisten in Frankrijk. Geeft bijvoorbeeld de ANWB de buitenlandse inhaalregels door? Bij de ANWB hebben ze geen informatie klaar liggen. Veel vragen krijgen ze er ook niet over, zegt persvoorlichter Ad Vonk van de ANWB. Hij begint ook meteen het nut van de wettelijke regels te relativeren: anderhalve meter afstand, hoeveel is dat? Het is ook niet te handhaven. Ik zou zeggen: je moet gewoon een veilige afstand aanhouden.’

Pruik
Nederland heeft geen wettelijke afstanden en ook nooit gehad. Wel staat er in het zogenaamde kapstokartikel: artikel 5 van de Wegenverkeerswet, dat je anderen niet in gevaar mag brengen. Te dicht langs iemand rijden, valt daar ongetwijfeld onder. Of er in Nederland eerder te dicht langs fietsers wordt gereden, dan in andere landen met een wettelijke passeerafstand, is maar zeer de vraag. Het zijn niet alleen wetten die het gedrag in de praktijk bepalen, zoals ook bleek uit een experiment van de Engelse verkeerspsycholoog Ian Walker, een paar jaar terug. Als hij een fietshelm droeg, hield de automobilist zo’n acht à negen centimeter minder afstand. Met een pruik (waardoor hij er uit de verte als vrouw uitzag), hielden automobilisten juist meer afstand.
Kortom, automobilisten – ook Nederlandse – moeten in Frankrijk (en in veel andere landen) één meter of meer aanhouden bij het inhalen. Maar het wordt doorgaans niet opgemeten.

Categorieën