Automobilisten op de autosnelweg krijgen dubbel zoveel ultrafijn stof binnen als fietsers die in de Brusselse binnenstad rijden. Dat blijkt uit recent onderzoek van de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO).
Onderzoekers van VITO monteerden hun meettoestellen op een fiets en lieten die op 3 verschillende plaatsen rijden: in de buurt van hun centrum in Mol, in de Brusselse Wetstraat en de Jozef II-straat die daarmee parallel loopt, maar minder druk is.
Op de terugweg van hun fietstocht in Brussel, lieten ze hun toestellen ook meten in de wagen op de autosnelweg, bij vlot verkeer.
De resultaten van het onderzoek zijn verrasssend. Zo registreerden de wetenschappers in Mol 5.000 deeltjes per kubieke cm.
In de Brusselse Jozef-II straat lagen de waarden tussen de 20 en de 30.000 deeltjes en in de Wetstraat zelfs tussen de 30 à 50.000, met pîeken tot 250.000 als er een bus voorbijreed.
Maar op de autosnelweg in de wagen werden gemiddeld zelfs 100.000 deeltjes gemeten.
Volgens VITO gaat het slechts om een eerste test en is verder onderzoek beslist nodig. Maar er zou wel sprake kunnen zijn van een tendens, klinkt het voorzichtig.
De testen van VITO maken deel uit van het grootschalige onderzoek SHAPES waarin ook de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en hun Franstalige universiteit UCL op zoek gaan naar het verband tussen volksgezondheid en fietsen.
De Nederlandse Fietsersbond heeft het afgelopen anderhalf jaar in twaalf steden gemeten aan hoeveel fijn stof en ultrafijn stof fietsers en automobilisten worden blootgesteld. Deze data zijn geanalyseerd door het IRAS, een instituut dat o.a. gespecialiseerd is in onderzoek naar de volksgezondheidsrisico’s van luchtvervuiling.Opmerkelijk resultaat was dat individuele voertuigen – een vrachtwagen bijvoorbeeld – zoveel invloed kunnen hebben. Wanneer een truck langs dendert, kan de concentratie zomaar tien keer hoger zijn. Nog opmerkelijker was het dat er brommers en scooters rondrijden die nog meer vervuilen dan vrachtwagens.
Frank Borgman van de Fietsersbond: ‘Een vieze vrachtwagen stoot zo’n 300.000 deeltjes uit per kubieke centimeter. Een scooter komt moeiteloos op 350.000 deeltjes per kubieke centimeter. Het zijn ultrafijn stofkanonnen.’Ook bij dit onderzoek bleek dat fietsen gezonder is dan in een auto zitten. Onderzoeker Gerard Hoek: ‘De gezondheidswinst van het fietsen is echter groter dan de schade die je oploopt door het inademen van fijn stof’. Miriam van Bree, teamhoofd onderzoek & beleid bij de Fietsersbond legt uit: ‘Het blijkt dat er ín auto’s ook veel ultrafijn stof binnenkomt via het ventilatiesysteem. Daarbij is fietsen goed voor je hart, spieren en bloedvaten. Blijven fietsen dus!’
De bedoeling is een kosten-batenanalyse te maken van een verschuiving van het gebruik van de auto naar de fiets.
VITO die het project coördineert, onderzoekt de fysieke belasting van fietsers en hun blootstelling aan fijn stof. De UCL gaat ongevallen met fietsers analyseren en verschillende, vooral geografische factoren onderzoeken die verband houden met het aantal fietsers, ongevallen en de luchtvervuiling.
De VUB, ten slotte, houdt een grootschalige, tweetalige enquête onder ervaren en regelmatige fietsers op de website www.shapes-ssd.be.
De Brusselse universiteit wil nagaan hoe gevaarlijk fietsen is door te peilen hoeveel ongevallen de fietsers het voorbije jaar hadden. Deelnemers aan de enquête wordt gevraagd een weekdagboek bij te houden en eventuele ongevallen te beschrijven.
Het SHAPES-onderzoek loopt in opdracht van het Federaal Wetenschapsbeleid. De eerste resultaten worden volgend jaar verwacht.
Zie ook www.deredactie.be
Het onderzoek van de Fietsersbond naar (ultra-)fijn stof vind plaats in het kader van het project Fietsbalans-2
Categorieën