Preventie letselongevallen door reduceren risico’s

In het persbericht van het RIVM over de recente de studie naar letselongevallen wordt gesuggereerd dat jongeren een verhoogd risico hebben om slachtoffer te worden van een verkeersongeval. Op grond van onderzoek van de Adviesdienst Verkeer en Vervoer van Rijkswaterstaat uit 2005 blijkt dat niet het geval.

Wel blijkt uit dit onderzoek dat vooral oudere fietsers een (sterk) verhoogd risico lopen. De winst in gezondheid door het fietsen is evenwel veel groter, ook bij ouderen. Daarom vindt het ministerie van Volksgezondheid dat fietsen bevorderd moet worden. Preventie moet vooral worden gericht op het reduceren van de risico’s.

In de RIVM-studie ‘Let op letsels’ is er de nodige aandacht voor letselongevallen onder fietsers. In het rapport wordt vooral ingezoomd op de leeftijdsgroepen 5-14 jaar en 55-74 jaar, omdat van alle ongevallen binnen die leeftijdsgroepen het aandeel fietsongevallen relatief hoog zou zijn. Daaruit volgt niet, zo stelt het rapport, dat het aantal fietsongevallen in andere leeftijdsgroepen lager zou zijn. En ook niet dat het risico voor fietsers in genoemde leeftijdsgroepen hoger zou zijn.

Onderstaand figuur geeft voor verschillende leeftijdsklassen het risico voor een fietser op een verkeersongeval dat opname in het ziekenhuis tot gevolg heeft.
Effect toename fietsaandeel op de verkeersveiligheid

Risico voor fietsers op een verkeersongeval dat opname in het ziekenhuis tot gevolg heeft naar leeftijd (risico in aantal ziekenhuisslachtoffers per miljard fietskilometers).
Effect toename fietsaandeel op de verkeersveiligheid
Bron: RWS-AVV, 2005 (Effect toename fietsaandeel op de verkeersveiligheid)

Uit de grafiek wordt duidelijk, dat vooral oudere fietsers een (sterk) verhoogd risico lopen. Dit wordt vooral veroorzaakt door hun hoge kwetsbaarheid. Voor alle leeftijdscategorieën onder de 50 jaar is het risico minder dan gemiddeld. Het RIVM stelt in het uitgebreide rapport vervolgens vast, dat het risico voor oudere fietsers aan het toenemen is, terwijl het voor kinderen juist aan het dalen is. Omdat fietsen heel gezond is (World Health Organization), moet preventie niet gericht zijn op het ontmoedigen van het fietsgebruik, maar op het reduceren van het risico. Dat kan door het veiliger maken van infrastructuur en voertuigen en het verbeteren van de rijvaardigheid en het verkeersgedrag. Hierbij moet niet uit het oog verloren worden dat met name zwaar letsel onder fietsers vooral door aanrijdingen met gemotoriseerd verkeer optreden.

De Fietsersbond draagt bij aan het werken aan een veiliger fietsverkeer voor alle leeftijden door

  • lokaal te lobbyen voor meer en veiligere fietsvoorzieningen
  • het meldpunt ‘Mijn slechtste fietspad’ om risico’s op eenzijdige ongevallen te reduceren
  • veiligere voertuigen, onder andere botsvriendelijke personenauto’s en veiligere vrachtauto’s (dode hoek)
  • fietssschool met fietslessen voor jongeren, ouderen en anderen met onvoldoende fietsvaardigheid.

Persbericht RIVM 25-08-2008
RIVM Rapport ‘Let op letsels’ (pdf)

Categorieën