wielrenners gedragscode

Waar moet je je als racefietser aan houden?

Samen met Kees Bakker lopen we de voor wielrenners relevante regels door van de Wegenverkeerswet 1994 en het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990).

Oudere echtparen die gezellig keuvelend naast elkaar fietsen zijn wielrenners een gruwel. Maar volgens Kees Bakker van de Fietsersbond zijn mensen niet verplicht om achter elkaar te fietsen om een wielrenner doorgang te verlenen. ‘Het is aardig als mensen voor je opzijgaan, maar ze zijn zeker niet wettelijk verplicht dat te doen.’

Lekker hard door de bocht, in een peloton fietsen en op hoge snelheid inhalen. Wat zegt de wet daar eigenlijk over?

Artikel 5a Wegenverkeerswet 1994

Het is een ieder verboden opzettelijk zich zodanig in het verkeer te gedragen dat de verkeersregels in ernstige mate worden geschonden, indien daarvan levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander te duchten is. Als zodanige verkeersgedragingen kunnen de volgende gedragingen worden aangemerkt:

1a: onvoldoende rechts houden op onoverzichtelijke plaatsen
‘Wielrenners willen liever geen snelheid verliezen. Ze gaan daarom vaak zo hard mogelijk door een bocht. Voor de bocht rijden ze aan de buitenkant, in de bocht aan de binnenkant en na de bocht weer aan de buitenkant. Maar dat mag je alleen doen als je de bocht goed kunt overzien. Als je dat niet kunt, moet je vaart minderen om veilig door de bocht te gaan.’

1b: gevaarlijk inhalen
‘Wielrenners gaan meestal harder dan andere fietsers. Snelheidsverschillen zorgen altijd voor gevaar. Dus als je zelf 40 rijdt, moet je heel goed uitkijken als je een fietser inhaalt die 15 per uur gaat. Er moet ruimte zijn om een slingerende beweging van de langzame fietser op te vangen. Als er niet voldoende ruimte is, zul je moeten remmen en wachten tot je er veilig langs kunt.’

1h: zeer dicht achter een ander voertuig rijden
‘Voor de veiligheid moet je twee seconden afstand houden om op tijd te kunnen reageren. In een peloton rijden kan dan eigenlijk niet. Je ziet regelmatig valpartijen van wielrenners in een peloton, dat komt omdat ze zo dicht op elkaar rijden. Waarom rijden ze zo graag in een groep? Het fijne van een peloton is dat je erin kunt schuilen. De renners aan kop bepalen het tempo. In de groep kun je schuilen en kun je een veel hoger tempo rijden dan je had kunnen halen zonder de beschutting van de groep. Fietsen in een groep is handig en gezellig. Het is een echte teamsport. Maar als je het tempo niet kunt bijbenen en gaten laat vallen, kun je beter alleen of in een langzamere groep gaan rijden. Het gevaar bestaat dat je meer risico’s neemt om maar bij te blijven.’

Kees wijst ook op:

Artikel 19 Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990) 

De bestuurder moet in staat zijn zijn voertuig tot stilstand te brengen binnen de afstand waarover hij de weg kan overzien en waarover deze vrij is. 

‘Dat betekent dat je niet vlak achter iemand mag fietsen.’ 

Sprintjes naar het plaatsnaambord en Strava-wedstrijdjes. Mag dat?

Artikel 10 Wegenverkeerswet 1994

Het is verboden op de weg een wedstrijd met voertuigen te houden of daaraan deel te nemen.

‘Het is traditie onder wielrenners om in een sprint te bepalen wie het eerste bij een plaatsnaambordje is. Als auto’s dat zouden doen, zouden we het een wegrace noemen. En een race is verboden. Voor wielrenners gelden dezelfde regels. De Strava-competitie kun je ook een wedstrijd noemen. Mensen zijn bezig om hun prestaties te vergelijken met die van anderen en proberen de snelste te zijn. De Strava-wedstrijden lijken dus ook verboden.’

Moeten naast elkaar rijdende fietsers voor wielrenners aan de kant?

Bestuurders zijn verplicht zoveel mogelijk rechts te houden.
‘Het betekent dat je zoveel mogelijk rechts moet fietsen. Maar het betekent niet dat je op het randje van het asfalt moet fietsen. Op een fietspad komt het neer op rechts van het midden, dan zit je gewoon goed.’

Fietsers mogen met zijn tweeën naast elkaar rijden. Dit geldt niet voor snorfietsers.
‘Wielrenners vinden dat het een plicht is dat je achter elkaar moet fietsen om snelle fietsers te laten passeren. Maar je mag gewoon naast elkaar fietsen. Daar zit geen enkele beperking op. Er staat niet dat je aan de kant moet gaan om iemand te laten passeren. Het is aardig als mensen voor je opzijgaan, maar ze zijn zeker niet wettelijk verplicht dat te doen. Ook op een smal fietspad ben je niet verplicht achter elkaar te fietsen om wielrenners te kunnen laten passeren. Wielrenners mogen dus ook gewoon naast elkaar rijden. Maar in een waaier rijden wat sommige groepen graag doen, is niet toegestaan.’

Je wilt fietsers passeren. Mag je bellen?

Artikel 28 Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990)
Bestuurders mogen slechts geluidssignalen en knippersignalen geven ter afwending van dreigend gevaar.

‘Je mag alleen bellen om een gevaar af te wenden. De fietsbel lijkt dus niet bedoeld om aan te geven dat je erlangs wilt. Als je niet kunt inhalen omdat er geen ruimte is, moet je gewoon even afremmen en wachten op een mogelijkheid om wel te kunnen passeren.’

Voetgangers op het fietspad. Mogen die daar wel lopen? 

Artikel 19 Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990) 

Voetgangers gebruiken het fietspad of het fiets/bromfietspad indien trottoir en voetpad ontbreken

‘Voetgangers mogen gewoon op het fietspad lopen. Ze hoeven ook niet in de berm te stappen om fietsers erlangs te laten.’