Weg met paaltjes op het fietspad
Nederland is bezaaid met paaltjes op het fietspad. Vaak staan ze aan een begin van een fietspad om te voorkomen dat automobilisten het fietspad als leuk doorsteekje gebruiken of er parkeren. Maar als fietser schrik je je soms wild van die paaltjes, zeker als het een beetje druk is. Mag een gemeente overal maar paaltjes neerzetten en zijn er geen voorschriften voor?
Zijn paaltjes niet noodzakelijk?
Volgens de richtlijnen van het Kenniscentrum CROW moet je een paaltje alleen plaatsen als het aantoonbaar strikt noodzakelijk is. Als fietsers hinder en gevaar door auto’s op het fietspad ervaren en er is echt geen andere oplossing voor het probleem, dan mag de wegbeheerder dus een paaltje plaatsen. Zo’n paaltje moet dan wel aan de opgestelde richtlijnen voldoen zodat het veilig is voor fietsers. Maar helaas worden paaltjes geplaatst zonder dat daar een directe reden of noodzaak voor is, en de grote meerderheid voldoet niet aan de richtlijnen! Deze paaltjes willen wij gaan verwijderen.
Wist je dat paaltjes jaarlijks verantwoordelijk voor naar schatting 2400 spoedeisende hulpopnames? Daarvan zijn bijna 1500 gewonden er ernstig aan toe (VeiligheidNL, 2019). Paaltjes zorgen jaarlijks voor veel ernstige ongelukken en hebben blijvende impact.
Hoe moet het wel?
Super fijn als er een paaltje weg wordt gehaald. Maar hoe moet het dan zonder paaltje? Wat moet er dan gebeuren? Vaak kan het antwoord zijn: “helemaal niks”, behalve het netjes afdichten van het gat wat het paaltje achterlaat. Echter, soms is een bordje met Fietspad, of verboden voor gemotoriseerd verkeer niet voldoende of niet goed zichtbaar.
In veel gemeenten wordt al gebruik gemaakt van een witte “druppel”. Dat is een markering op het fietspad die overloopt in de belijning, zoals hiernaast. Dit geeft een extra signaal af aan automobilisten dat zij hier niet welkom zijn.
Naast deze oplossing zou je ook kunnen denken aan het echt uit elkaar leggen van de richtingen op het fietspad en een mooie groenstrook aanleggen. Zo zijn er nog talrijke andere opties denkbaar.
Wie plaatst toch al die paaltjes? En waarom?
De wegbeheerder plaatst de paaltjes. Voor fietspaden is dit in veel gevallen de gemeente. Zij zijn dan ook vaak verantwoordelijk voor het plaatsen van de paaltjes. Andere wegbeheerders kunnen provincies, waterschappen of natuurbeheerders zijn. Gemeenten plaatsen de paaltjes om sluipverkeer, onjuist parkeren en ongewenst inrijden te voorkomen.
Letselschade na ongeluk met paaltje
Paaltjes op het fietspad: rechters hechten aan ribbelrichtlijn
Als je tegen een fietspaaltje botst, kun je de letselschade waarschijnlijk verhalen.
Ben je of ken je iemand die tegen een paaltjes is aangereden en daar schade aan over heeft gehouden? Bij zowel schade aan je fiets als aan jezelf kun je vaak verhalen op de wegbeheerder. Die heeft namelijk een verantwoordelijkheid om voor een veilige weg te zorgen. De rechter toetst regelmatig wat een veilige weg is en oordeelt vaak in het voordeel van fietsers. Dat komt omdat veel paaltjes niet voldoen aan de richtlijn. Lees hier meer over in dit artikel.
Een wegbeheerder aansprakelijk stellen voor de schade die je hebt opgelopen kan al met een simpele brief. Maar bij grote schade is het handig een letselschadeadvocaat in de hand te nemen. Dit is meestal gratis! De letselschadeadvocaat bepaalt zelf of ze met jouw situatie aan de slag willen gaan, dus contact opnemen is altijd slim! De advocaat wordt betaald uit een eventuele schadevergoeding.
Bijkomend voordeel is dat wegbeheerders (jammer, maar toch is het zo) vaak sneller handelen als er juridische consequenties zijn. Het paaltje waar je tegenaan gebotst bent is dan snel weg, of heeft opeens inleidende markering.
Hoewel het nooit leuk is om te botsen met een paaltje, is het altijd verstandig om na te gaan of je de wegbeheerder aansprakelijk kunt stellen voor de schade. Voor jezelf, maar ook voor al die anderen die langs dat verraderlijke paaltje moeten fietsen.
Nut en noodzaak
Vaak wordt er in jurisprudentie verwezen naar CROW-richtlijnen. In de praktijk komt het erop neer dat wegbeheerders alleen gemotiveerd kunnen afwijken van deze richtlijnen. Daarom is het voor wegbeheerders belangrijk de richtlijnen van het CROW aan te houden.
Het CROW raadt palen alleen aan wanneer het ‘strikt noodzakelijk is’. Daarbij geldt er omgekeerde bewijslast. Dat houdt in dat de wegbeheerder de noodzaak van de paaltjes moet aantonen en alleen dan de paal mag plaatsen. Voor het plaatsen van een paaltje heeft een wegbeheerder bovendien een heldere definitie nodig, bijvoorbeeld dat zonder het paaltje er hinder en gevaar ontstaat door auto’s op het fietspad. Daarnaast moet de wegbeheerder ook de omvang van het probleem verwoorden.
Wanneer de wegbeheerder heeft aangetoond wat de hinder of het gevaar inhoudt en wat de omvang daarvan is, moet de wegbeheerder zich eerst afvragen of er andere oplossingen zijn dan het plaatsen van een paaltje, bijvoorbeeld door het maken van een hoogtebeperking voor zwaar verkeer op het fietspad. Mocht er uiteindelijk geen alternatieve oplossing zijn, dan kan de wegbeheerder over gaan tot het plaatsen van paaltjes.
Paaltje brengt Jolanda ten val: ‘Het ergste vond ik nog dat de gemeente zei dat het mijn schuld was’
Jolanda heeft een ongeluk gehad met een paaltje en gaat daarover met ons in gesprek.
Aansprakelijkheid
Help ons paaltjes uit de grond te halen
Heb je een paaltje gevonden die onnodig lijkt of niet goed is ingericht? Dan kun je daarvan melding doen bij…
Word lid van de Fietsersbond
Steun de belangenbehartiger van fietsend Nederland en ontvang heel veel voordeel!