De meefietslijn

De Meefietslijn maakte meer los dan wij hadden kunnen voorspellen. Journalisten uit binnen- en buitenland belden ons. En we kregen duizenden online reacties. Iedereen had een ander perspectief. Maar: iedere vrouw die we spraken had wel iets vervelends meegemaakt. Sommige mannen ook, of ze kenden verhalen van anderen. Ook wij hebben achtervolgingen en belagingen meegemaakt. Het gekke is: voordat we De Meefietslijn ontwikkelden, hadden we er bijna nooit over gepraat. Het voelde als iets ‘wat er nou eenmaal bij hoort’. Wij passen als potentiële slachtoffers ons gedrag aan zonder erbij stil te staan hoe absurd dat eigenlijk is. Fietsverbindingen die voor een onveilig gevoel zorgen moeten verleden tijd worden. Hoe? Door dáders aan te spreken. En door mensen die slachtoffer zijn van sociale onveiligheid mee te laten praten over de inrichting van de openbare ruimte. Door sociale onveiligheid niet langer als ‘normaal’ te zien.

‘Ja, ik heb me vaak onveilig gevoeld op de fiets in het donker. In allerlei steden. Zodra je buiten het centrum komt zijn er veel wegen met apart liggende fietspaden. En dan moet je vaak onder viaducten door… Fuiken zijn dat. Een fietstunneltje in Enschede-Zuid staat bekend om de misdaden die er regelmatig plaatsvinden. Als ik rond 5.00 uur in het donker uit mijn werk kom, fiets ik een flink eind om om dat tunneltje te vermijden.’ – Corrie*

‘Via mijn werk in de verslavingszorg en horeca leer ik veel mensen kennen die op straat rondhangen. Als andere mensen ze ’s nachts tegenkomen snap ik best dat ze een beetje bang zijn voor hun onvoorspelbare gedrag. Maar ik ken ze, begroet ze en weet dat ze mij geen kwaad zullen doen. Ga eens in gesprek met iemand die niet op jou lijkt!’ – Esra*

‘Zelf (man, 63) voel ik geen angst of bedreiging om in het donker te fietsen, al is het gewoon niet leuk. Wel zorg ik voor zeer goede verlichting en zichtbaarheid. Mijn vrouw gaat absoluut niet alleen in het donker fietsen; zij neemt dan de auto.’ – Jan*

‘Ik ben een keer de hele weg naar huis achtervolgd door een jongen die steeds rondjes om me heen fietste en maar niet weg wilde gaan. Voor hem was het misschien een spelletje, maar voor mij was het doodeng. Ik ben een vrouw van 1.60 meter en hij was een grote jongen. Uiteindelijk heb ik bij een stoplicht een andere alleen-fietsende vrouw gevraagd of ze kon helpen. Ze begreep het direct en is de hele weg mee gefietst.’ – Yamilla*

‘Vroeger was ik niet gauw bang en kon ik erg snel fietsen. Nu heb ik niet-aangeboren hersenletsel, waardoor ik niet snel kan vluchten bij een aanval. Ik voel me daardoor veel vaker onveilig in het donker.’ – Anna*

‘Sinds ik een keer achtervolgd ben in een verlaten en donkere fietsenstalling haalt mijn vriend me altijd op van het station met de auto. Niet omdat ik niet naar huis wil fietsen, maar het voelt té onveilig om ’s avonds laat mijn fiets te pakken. Publieke stallingen zouden vrouwvriendelijker moeten zijn.’ – Sifa*

‘Op sommige plekken kan voor mijn gevoel zo iemand uit de struiken springen. Zeker als bomen en struiken blad hebben voelt het ondanks de goede verlichting onveilig aan. Struiken zouden goed gesnoeid moeten worden op dat soort plekken.’ – Thomas*

’s Nachts moet je niet meer fietsen. Wanneer je na 24.00 uur nog niet thuis bent kies je er zelf voor.’ – Jan-Willem*

‘Ik, en veel van mijn vriendinnen, voel me vaak onveilig in het donker. De verhalen die ik uit mijn directe omgeving ken over belagingen zorgen ervoor dat ik ’s nachts niet in mijn eentje buiten fiets. De daders zijn bijna altijd mannen en de slachtoffers bijna altijd vrouwen. Zijn mannen zich bewust wat een groot privilege het is dat zij ’s avonds ‘gewoon’ over straat kunnen fietsen zonder zich zorgen te hoeven maken dat zij worden lastiggevallen, aangerand of nog erger? Als gedachte-experiment een extreme oplossing: mannen na 21.00 uur niet meer naar buiten.’ – Irene*

‘Als ik (man) mensen in het donker inhaal, valt het me op dat mensen nogal eens schrikken en plotseling heel dicht langs de kant gaan fietsen. Ik heb nog geen goede manier gevonden om dat op te lossen, anders dan maar zeggen dat ik er even langs wil.’ – Henk*

‘Ik ben iemand die zich haar vrijheid niet snel laat ontnemen. Als ik toch die ‘enge’ route moet nemen vanwege een noodsituatie, dan trek ik een reflecterend hesje aan, zet ik een muts op met daaroverheen een capuchon en trek harde bergschoenen aan (AB of B). Ik probeer zoveel mogelijk gericht te blijven op mijn doel en niet bezig te zijn met de vraag wat er allemaal zou kunnen gebeuren.’ – Gerda*

*Om privacy te waarborgen zijn de namen van de mensen die we spraken via De Meefietslijn, en online reacties, gefingeerd.

Zijn er in jouw woonplaats ook unheimische fietsroutes waar je je niet op je gemakt voelt? Gemeenten kunnen De Meefietslijn boeken om voor één avond neer te strijken langs het fietspad. Wij gaan dan verhalen en tips van nachtfietsers verzamelen, om te helpen iets aan sociale onveiligheid te doen. Kan jouw gemeente wel een Meefietslijn gebruiken? Laat het ons weten via [email protected].