Afrader: derailleuraandrijvingen met één blad bij de trapas

Voor mountainbikes zijn ze prima, de derailleurversnellingen van Shimano en SRAM met twaalf tandwielen bij het achterwiel en slechts één kettingblad bij de trapas. Deze aandrijving is een paar jaar geleden ontwikkeld voor mountainbikewedstrijden. Het voordeel is dat je snel kunt schakelen tussen heel licht en zwaar. Maar je vindt ze tegenwoordig ook steeds vaker op gewone sportieve fietsen en zelfs op speedpedelecs, en dat is bepaald geen verbetering ten opzichte van een normale derailleurversnelling met twee of drie bladen bij de trapas. Het grootste nadeel is dat je op die fietsen vooral op de kleinste tandwielen achter rijdt en dat die dan veel sneller slijten dan de grotere tandwielen. Als een paar tandwielen snel versleten zijn, moet je de hele cassette met tandwielen vervangen. Dan wordt fietsen duur.
Maar met twee tandwielen bij de trapas kun je zoveel mogelijk op het grote blad rijden en daarmee achter ook op de wat grotere tandwielen. Alleen bij steile stukken kies je dan voor het kleine blad voor. Daarnaast hoeft het verschil tussen het kleinste en het grootste tandwiel bij je cassette minder groot te zijn. Je hebt dan minder verschil tussen de tandwielen en kunt dus ook meer variëren en een beter passende versnelling kiezen. Dat scheelt ook weer in slijtage als je niet heel veel op één of twee tandwielen achter fietst.

Naast de populaire Elops-stadsfiets van Decathlon zijn er weinig andere stadsfietsen met derailleuraandrijving. Maar Batavus heeft er twee: de Batavus Click (629 euro) en de Batavus Dinsdag Sport 8 (799 euro).

Voordelen Click boven Elops:

– Naafdynamo
– Achterrem zit op betere plek
– Betere kwaliteit stuur, banden, stuurpen zadelpen en trappers
– Robuustere wielen
– Standaard ringslot
– Te koop bij lokale fietsenmaker
– Derailleur afgeschermd met beugel

De Click is slechts leverbaar in twee maten met lage instap.

Voordelen Batavus Dinsdag Sport 8 boven Elops:

– Standaard cassette waardoor het vervangen van versleten tandwielen makkelijker is
– Hydraulische schijfremmen in plaats van mechanische V-brakes. Die remmen beter en hebben minder zorg nodig om ze goed afgesteld te houden

De Batavus Dinsdag Sport 8 is leverbaar met diamantframe in drie maten en net lage instap eveneens in drie maten.

Voor heuvels zijn deze stadsfietsen niet geschikt, maar je hebt wel een lichtlopende aandrijving met kleine stapjes tussen de versnellingen voor wisselende omstandigheden, zoals tegenwind en een kort heuveltje. Natuurlijk heeft zo’n open aandrijving meer onderhoud nodig. Maar dat valt erg mee als je regelmatig smeert. Zijn ketting (met sluitschakel) en cassette versleten? Het vervangen ervan is ‒ als je het eenmaal doorhebt ‒ een werkje van niks. Het grote voordeel van een fiets met derailleuraandrijving is dat je de achterband veel makkelijker kunt vervangen dan bij een fiets met naafversnellingen en een gesloten kettingkast.