Het nieuwe fiets- en wandelpad over de Afsluitdijk langs de Waddenzee is voor een groot deel open. Voor de sluizen is nog een fietsbus nodig. Maar hoe lang duren de werkzaamheden nog, waar kun je nu fietsen en komt er weer een weekendopenstelling?

Tussen de sluizen van Den Oever en Kornwerderzand kun je over een lengte van 24 kilometer fietsen en wandelen. Om de sluizen te passeren maak je nog wel gebruik van de gratis fietsbus, omdat daar nog geen fiets- en wandelpad is. Al met al een hele onderneming, zeker als je vanuit het westen op het nieuwe fietspad wilt fietsen.

Waar kun je fietsen?

Fietsend vanuit Friesland stap je bij halte Kornwerderzand op de fietsbus. Dat is bij het Afsluitdijk Wadden Center. De eerste stop om het fiets- en wandelpad op de Afsluitdijk te bereiken is bij Breezanddijk Noord. Deze halte ligt zo’n beetje midden aan het nieuwe pad. Dus als je naar het westen fietst, zul je slechts een deel van het nieuwe pad fietsen (10 km naar de Viusmigratierivier). Je kunt er ook voor kiezen eerst terug te fietsen richting de Lorentzsluizen en daar weer om te draaien richting de Stevinsluis. Bij Monument Noord stap je weer op de fietsbus om verder naar Den Oever te reizen.

Fietsend vanuit Noord-Holland duurt de reis met de fietsbus naar het fiets- en wandelpad lang – zoals ook te zien is op onderstaande afbeelding. Dit raadt Rijkswaterstaat dan ook af. Spijtig, omdat veel fietsers juist vanuit de richting van Noord-Holland zullen komen, fietsend met de klok – en vaak ook wind mee.

Huidige situatie en voortgang

De Fietsersbond zet zich er samen met Wielersportbond NTFU, Wandelnet en Fietsplatform al jaren voor in dat je snel weer helemaal over de dijk kunt fietsen. De aanpassingen aan de dijk, waaronder de installatie van nieuwe spuimiddelen en bruggen, zorgen voor aanzienlijke vertragingen. Het project, dat al jaren vertraagd is, heeft nu een verwachte voltooiingsdatum van 2030, hoewel ook deze planning onzeker blijft.

Fietsersbond op locatie

De Fietsersbond en Wandelnet namen op vrijdag 12 juli 2024 een kijkje bij de werkzaamheden aan de Afsluitdijk. Rijkswaterstaat en bouwconsortium Levvel gaven een kijkje in de keuken en een update over de werkzaamheden. We zijn positief over de openheid van hun communicatie.

De komende jaren blijft het een complex geheel van het plaatsen van de oude en nieuwe spuimiddelen, en het plaatsen van de nieuwe bruggen. Er moet veel spuicapaciteit worden toegevoegd. Eerdere berekeningen bleken niet te kloppen en moesten later worden aangepast met daarbij horende vertragingen in aanbesteding en uitvoering van het project.

Het project heeft inmiddels al enige jaren vertraging opgelopen en vooralsnog lijkt ook de huidige planning van 2030 uiterst twijfelachtig. Een heet hangijzer lijkt nu vooral de door de provincie Fryslân gewenste verbreding van de brug in Kornwerderzand. Een politiek spel rondom de draaibrug bij Kornwerderzand. Ondernemers in Friesland willen een bredere doorvaart en dat past niet met een draaibrug. Ze willen dat de draaibrug wordt vervangen door een basculebrug. Maar dat zorgt voor behoorlijke meerkosten, die nog niet gedekt zijn. Voorlopig is dit nog getouwtrek tussen ministerie en provincie.

Wat betekent dit voor fietsers?

In het kort lijkt er de komende jaren erg weinig in het vat te zitten voor fietsers. Voor fietsers en wandelaars van Fryslan naar Noord-Holland wordt wel gewerkt aan een extra bushalte voorbij de vismigratierivier bij Kornwerderzand. Dit betekent dat wandelaars en fietsers met de fietsbus over de brug en sluis worden gezet en vervolgens een kleine 20 kilometer kunnen fietsen en wandelen naar het Vlietermonument. Daar kunnen ze de fietsbus weer nemen naar Den Oever.

Een extra halte aan de zuidkant voor de vismigratierivier lijkt niet haalbaar vanwege de steile trap langs de rivier, die niet geschikt is voor fietsen. Dit hebben we ter plaatse zelf kunnen constateren.

Weekendopenstelling of een pontje?

Zowel Rijkswaterstaat en Levvel kijken met veel genoegen terug op de succesvolle en eenmalige weekendopenstelling in 2023. Op 1 en 2 juli 2023 gingen zo’n 13.000 fietsers en ruim 800 wandelaars over de 32 kilometer lange dijk tussen Den Oever en Kornwerderzand. Dit was wel een logistieke monsterklus met veel kosten. Helaas staat er geen nieuwe weekendopenstelling op de planning en kunnen we voorlopig niet volledig over het fietspad fietsen.

Wij pleiten voor een autoloos weekend in 2025, wat fietsers de kans zou geven om van de dijk te genieten zonder afhankelijk te zijn van de fietsbus. De auto mag al jarenlang redelijk ongestoord gebruik maken van de dijk, de fiets moet al jarenlang in de fietsbus. Dat kan voor 1 weekend in het jaar toch wel anders?

Ook heeft de Fietsersbond opnieuw het idee geopperd om de fietsbus te vervangen door pontjes. Dit zou een spectaculair en recreatief aantrekkelijk alternatief kunnen zijn, dat wellicht niet veel duurder is. Gezien de aanzienlijke vertraging van het project van tien jaar, zou dit idee weer serieus overwogen kunnen worden.

Fietsbussen

Bezoek de website van de Afsluitdijk voor meer informatie over de dienstregeling van de fietsbus, welke vervoersmiddelen in de fietsbus zijn toegestaan of wat je kunt doen als je de laatste fietsbus gemist hebt. Kun je het antwoord op jouw vraag daar niet vinden? Neem dan contact op met Loket Afsluitdijk via [email protected] of bel met 0800-6040.