45051056861_0d5cfcaef7_z1

Lange fietstochten populair

Duizenden Nederlandse fietsers trekken elk jaar zuidwaarts met een routegidsje van Paul Benjaminse in de fietstas. ‘Eigenaren van B&B’s zijn boos en teleurgesteld als ik de route aanpas.’

paul benjaminse
Geen enkele uitgever zag brood in zijn fietsroutegidsen. Toen deed hij het maar zelf. Beeld-auteur: Maarten Hartman

In Thonville in het Franse Lotharingen staat een hotelletje − Le Relais Saint Vincent − dat zijn bestaan te danken heeft aan Nederlandse fietsers. Eigenlijk hebben fietsers er niks te zoeken. Ze zijn bijna allemaal op doortocht. ‘Als het vol is en mensen hebben een tent bij zich, dan mogen ze in de tuin kamperen’, zegt Paul Benjaminse, die verantwoordelijk is voor het feit dat al die Nederlandse fietsers in Thonville neerstrijken.

Geografie en Italiaans

Het begon allemaal in 1977, toen Benjaminse samen met een vriend naar Italië wilde voor een taalcursus. Ze besloten op de fiets te gaan. Na twee dagen hadden ze genoeg van de kaarsrechte en drukke doorgaande wegen. Benjaminse, die naast Italiaans ook geografie heeft gestudeerd, boog zich over de kaart en stippelde toen een andere route uit over rustige wegen.
De meeste fietsers zouden het daar aan het eind van de fietsreis gewoon bij hebben gelaten. Maar Benjaminse – eigenaar van een cartografisch ontwerpbureau – wilde de opgedane kennis graag delen met andere fietsers. Maar geen enkele uitgever zag toen brood in zijn routegidsplan.

Onbegrensd fietsen met Paul Benjaminse

Uiteindelijk gaf hij in 1991 zijn eerste fietsgids daarom maar in eigen beheer uit: Onbegrensd fietsen van Amsterdam naar Rome. Hij ging niet over één nacht ijs. ‘Ik ben voor het eerste gidsje zeven keer naar van Maastricht naar Basel gefietst.’
Dat lijkt misschien overdreven, maar Benjaminse wilde er zeker van zijn dat het aangenaam fietsen is, zonder gevaarlijke wegen of al te steile klimmen en afdalingen. ‘Ik kijk altijd eerst hoe het bevalt. Soms blijkt het uitzicht heel saai te zijn. Vooral in drukke dalen gebeurt dat, want daar moeten de autoweg, de snelweg en de spoorlijn ook doorheen. Dat is zo druk, dan gaat de lol er wel een beetje vanaf.’ En juist dat plezier in het fietsen vindt Benjaminse belangrijk.
Hij hoopt met zijn fietsgidsen de verwondering over te brengen die lange fietstochten bij hem oproepen. ‘In de auto blijf je vooral toeschouwer. Op de fiets rij je door de achtertuinen van een land en ervaar je dat elke dag de huizen, het landschap, het eten, de taal en de cultuur veranderen. En je kunt het allemaal op eigen kracht doen.’

Feedback van fietsers

‘De helft van mijn plezier haal ik uit de feedback van fietsers. Ik ben elke dag wel een uur bezig om mijn mail te beantwoorden. Mensen hebben allerlei vragen. Wat is het beste seizoen? Wat moet ik meenemen? Hoe moet ik me voorbereiden? En van de oudere fietsers: kan ik het nog aan? Achteraf krijg ik − vooral van oudere fietsers − uitgebreide verslagen van weken fietsplezier. Ik lees ze allemaal van begin tot eind.’

Parijs

Mensen verbazen zichzelf, blijkt uit de reisverslagen. Beginnende fietsers zijn blij verrast dat ze fysiek prima in staat zijn om op de fiets Rome of Barcelona te bereiken. ‘Parijs is voor veel mensen de instaproute’, zegt Benjaminse. Sinds het Rome-gidsje uit 1991 heeft hij allerlei routes naar het zuiden opengelegd, maar de route naar Parijs is al jarenlang het best verkocht.
‘Sommigen maken in Nederland een dagtocht op de fiets en willen wel in het buitenland fietsen, maar weten niet hoe ze het aan moeten pakken.’ Een gedetailleerde routebeschrijving naar Parijs met kaartjes en informatie over alles wat je onderweg nodig hebt, trekt de twijfelaars over de streep. ‘Het is een route voor iedereen. Binnen vijf tot zeven dagen fiets je naar Parijs. Mensen zeggen: ‘Als ik dit kan, kan ik nog veel meer’.
Basel en Barcelona komen dan ook in beeld, zegt Benjaminse. ‘Ik vind het leuk om met mijn gidsjes mensen te helpen om de wereld op de fiets te ontdekken.’ Al zijn er natuurlijk ook mopperaars. ‘De boekjes verkoop ik. Maar de tracks voor de gps kun je gratis van mijn site downloaden. Sommige mensen klagen dan dat de campings daarop niet staan aangegeven.’

Wie zijn de mensen die lange fietstochten maken?

‘De meeste mensen die ik ook in het echt ontmoet, op de Fiets en Wandelbeurs bijvoorbeeld, zijn 50-plussers. Mensen die een sabbatical nemen, of met pensioen of prepensioen zijn. Je kunt heel lang blijven fietsen. Ik schat dat er wel meer dan 1.000 zeventigers met mijn gidsen op pad zijn gegaan. De oudste die ik ken, is een vrouw van 83 die naar Rome is gefietst. Deze groep gaat niet zo vaak met een tent op pad. Ze overnachten liever in een Bed & Breakfast. Ik merk dat die groep voor B&B-eigenaren erg belangrijk is. Als ik iets in de gids aanpas en een B&B niet meer op de route ligt, reageren sommige eigenaren boos en teleurgesteld.’

Twintigers op avontuur
‘Opmerkelijk vind ik de laatste twee, drie jaar de belangstelling van twintigers. Ze zijn nu meer geneigd om het avontuur binnen Europa te zoeken. Misschien door de crisis en terrorisme zijn ze minder geneigd om te gaan backpacken in de Filipijnen. Je kunt ook een tocht door het binnenland van Spanje maken. Er is binnen Europa nog zo veel te ontdekken.’

Wat is Benjaminse bij het maken van de routes opgevallen in de verschillende Europese landen?

Perfecte Franse infrastructuur
‘Frankrijk had en heeft een grote automobielindustrie. De Franse staat heeft ervoor gezorgd dat er veel wegen voor die auto’s zijn aangelegd. En ze worden ook goed onderhouden, zelfs in streken die ontvolkt raken. Ik heb wel eens ergens geschreven dat een weggetje mooi is maar veel kuilen heeft. Dan krijg ik een mailtje: ‘U heeft het wel over kuilen, maar wij hebben niks gezien hoor!’ Dan is er dus blijkbaar zelfs op dat weinig gebruikte weggetje alweer een nieuw laagje asfalt gelegd.’

Italië: weinig wegen
‘Italië heeft weinig wegen. Als je kijkt naar de bevolkingsdichtheid hebben de Italianen maar een derde van de infrastructuur die wij hebben. Dat zou nog niet zo erg zijn, maar het verkeer is veel intensiever geworden en er zijn geen wegen bijgekomen. Het kost meer moeite om rustige wegen te vinden. In het noorden van Italië zijn gelukkig juist de laatste jaren heel veel fietspaden aangelegd.’

Ierland: pittig fietsen
‘Ierland is een feest voor het oog, maar het kan best zwaar zijn om daar te fietsen. De Ierse methode om twee punten met elkaar te verbinden, is een rechte lijn. Dat levert wel eens pittige stijgingspercentages op.’

Spanje: doodlopende fietspaden
In Spanje doet men zijn best om her en der fietspaden aan te leggen. ‘Maar het gebeurt vaak dat een fietspad gewoon doodloopt. Dan moet je weer terug. Ten noorden van Barcelona is een prachtig fietspad aangelegd, met een lengte van dertig kilometer. Maar op het eind kom je in een gevaarlijke situatie. Ik heb hem daarom niet opgenomen in mijn gidsje. Het is een mooie verbinding, maar ik wil de mensen die de route volgen niet in gevaar brengen.’

Meer informatie: www.cyclingeurope.nl