Niemand weet waarom

Twee keer zoveel mannen als vrouwen verongelukken op de fiets

fietsdoden

In 2020 zijn er voor het eerst meer fietsers verongelukt dan automobilisten. Het aantal fietsers dat omkwam, steeg van 203 in 2019 naar 229 in 2020. Er verongelukten veel meer mannen dan vrouwen. Waarom dat zo is, weet niemand.

Het lukt maar niet om het aantal fietsers dat omkomt in het verkeer te laten dalen. Onderzoekers moeten de cijfers nog grondig analyseren. Maar de vergrijzing speelt waarschijnlijk een grote rol. ‘Er is een dubbele vergrijzing aan de gang: meer ouderen en de ouderen die er zijn, fietsen vaker. Het overlijdensrisico voor fietsende 80-­plussers is ongeveer vijftig keer zo hoog als het risico van fietsers jonger dan 60 jaar. Het is ook niet gek, de spiermassa neemt bij het ouder worden af. Je valt zeg maar eerder rechtstreeks op je botten. Als je tegen een stoeprand rijdt en valt, breek je sneller iets’, zegt onderzoeker Marjolein Boele van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV). Ook opvallend: er verongelukten – net als de voorgaande jaren – veel meer mannen (158) dan vrouwen (71) op de fiets. Waarom dat zo is, weet de SWOV niet. ‘Het is niet zo dat mannen kwetsbaarder zijn, juist oudere vrouwen zijn kwetsbaarder voor letsel, die breken eerder wat. Dat er meer mannen verongelukken dan vrouwen zie je ook voor andere vervoerswijzen, bijvoorbeeld bij de auto, bij de scootmobiel.’ Onze vaste freelancer Karin Broer heeft rondgebeld, maar geen enkele verkeersveiligheidsonderzoeker weet waarom mannen meer gevaar lopen.
Eén ding weet onderzoeker Boele wel: onze infrastructuur moet ‘senior proof’ worden. Dus: brede goed onderhouden paden zonder paaltjes en hoge stoepranden. Fietsers afschermen van snel rijdende auto’s (meer fietspaden en 30-kilometerwegen) zal volgens de SWOV ook helpen; 73 procent van de fietsdoden was namelijk het gevolg van een botsing met een motorvoertuig. Fietsersbond-directeur Esther van Garderen benadrukt dat het tijd is om in actie te komen. ‘De oplossingen en de plannen zijn er al heel lang, maar we moeten nu doorpakken. Er zal echt meer geld naar gemeenten moeten, zodat zij kunnen investeren in veilige fietsinfrastructuur.’

Leidt de opkomst van de elektrische fiets tot meer slachtoffers?

‘Er is geen hard bewijs’, zegt SWOV-onderzoeker Boele. ‘Er is geen onderzoek waaruit blijkt dat mensen op een elektrische fiets meer ongelukken hebben. Wat wel bekend is, is dat mensen op een elektrische fiets bij een ongeval ernstiger letsels hebben. Dat is onderzoek van een paar jaar geleden, door traumachirurg Jeroen Poos. Een andere factor is dat mensen op een elektrische fiets vaak langere afstanden afleggen. Daarmee is, wat dan in het Engels heet, de exposure groter. De periode die ze doorbrengen in een situatie waar dingen kunnen gebeuren, is langer.’

Lees het hele interview van Karin Broer met Marjolein Boele van de SWOV.

Categorieën