Het is belangrijk om een fiets met de voor jou passende framemaat aan te schaffen. Het voorkomt zadelpijn, knieklachten, rugpijn of schouderpijn. Vervolgens is het belangrijk zadel en stuur goed af te stellen. Als het zadel te hoog staat ga je heen en weer schuiven, staat het te laag dan belast je de knieën teveel. De hoogte van het stuur is afhankelijk van de hoogte van het zadel. Stel daarom eerst het zadel goed af en dan pas het stuur.
Framehoogte
Een vuistregel voor het vaststellen van de framemaat is: 2/3 van de binnenbeenlengte, gemeten vanaf de lies tot aan de onderkant van de voet. over het algemeen hebben vrouwen hebben iets langere benen dan mannen. Uitgaan van iemands lengte leidt dus makkelijk tot een verkeerde framemaat. Let op: het gaat om een vuistregel. De framehoogte is ook afhankelijk van de grootte van het frame. Hoe groter het frame, hoe hoger het frame; hoe kleiner het frame, hoe lager het frame. ATB’s en Mountainbikes zijn vaak net iets hoger dan 2/3 van de binnenbeenlengte omdat het frame wat groter is.
De meeste fietsen hebben standaard framematen. Erg lange en erg kleine mensen lopen tegen het probleem aan dat een fiets dan niet past. Zij kunnen het beste een fiets op maat laten maken, al zijn er steeds meer merken met grote of kleine frames.
Zithoogte
Framehoogte en zadel bepalen de zithoogte. De zithoogte is de afstand tussen het zadel en de pedaal in de laagste stand. Bij de juiste zithoogte is de knie net niet gestrekt. Komen je voeten op de vloer, dan staat het zadel dus te laag. Ook bij het afstellen van de zadelhoogte ga je uit van de binnenbeenlengte. Vuistregel: de zithoogte is 1,08 maal de binnenbeenlengte. Ook hier geldt weer dat je kunt afwijken van de regel. Vrouwen zitten vaak graag net iets hoger. En een procentje meer scheelt soms net in het traprendement. Het belangrijkste is dat de knie net niet gestrekt wordt bij het fietsen. Goede fietsenzaken hebben speciale meetapparatuur om de juiste afstelling te meten.
Afstellen van het stuur
De vuistregel voor het bepalen van de afstand van het stuur naar het zadel – het zogenaamde reikbereik – is dat je met je vuist net het stuur moet kunnen raken terwijl je met je elleboog tegen de zadelpunt steunt. Maar dit is een heel ruime regel. Het reikbereik is erg persoonlijk en afhankelijk van het soort fiets, de zithouding (rechtop, licht voorover of ver voorover) en je eigen soepelheid.
Een te ver af staand stuur kan de oorzaak worden van schouder-, nek-, of rugklachten. De hoogte van het stuur kan daar ook nog een rol bij spelen.
Bij het juist afstellen van de fiets gaat het om een samenspel tussen framehoogte, zadelhoogte en stuurstand. Deze drie factoren moeten in onderlinge samenhang afgesteld worden. Het is dus handig als zadel en stuur in verschillende richtingen verstelbaar zijn (de framemaat ligt na aanschaf voorgoed vast).
Meetsystemen
De betere fietsenzaken hebben computergestuurde meetsystemen of bodyscans. In opkomst is ook de popometer die de afstand tussen de zitbotjes meet en zo direct een zadeladvies kan geven. De meeste winkels hebben ook een pasfiets waarop je verschillende zadels en sturen kunt uitproberen. Uiteindelijk blijft fietsen mensenwerk, dus vaar niet blind op de computer maar probeer fiets en zadel altijd uit en pas je fiets aan naar jou persoonlijke lichaamsbouw. Trek gerust de tijd uit om daarmee te experimenteren. Belangrijkste advies: verander niet alles tegelijk, maar ga stap voor stap te werk.
