Welke plannen hebben de politieke partijen voor de fiets in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2023? En welke rol neemt de fiets in binnen mobiliteitsvraagstukken? De Fietsersbond vergeleek de verkiezingsprogramma’s en vroeg politieke partijen om te reageren op elf stellingen.
Uit de analyse blijkt vooral veel steun voor een snelheidsverlaging naar 30 km/uur in de bebouwde kom ter verbetering van de fietsveiligheid en het uitbreiden van doorfietsroutes naar een landelijk dekkend netwerk. Er is ook aandacht voor het verbeten van de toegankelijkheid, zoals het realiseren van stallingen voor aangepaste fietsen en het kunnen beschikken over een fiets. De programma’s van Bij1, ChristenUnie, D66, GroenLinks-Pvda en Partij voor de Dieren zijn het meest fietsvriendelijk.
Mobiliteit in verkiezingsprogramma's
Op het gebied van mobiliteit is er in de verkiezingsprogramma’s veel aandacht voor de bereikbaarheid van het platteland, het goedkoper of gratis maken van het ov en de overgang naar elektrisch vervoer. Er zijn plannen voor de fiets en de aandacht voor wandelen lijkt toegenomen. Het pleidooi om de auto ruim baan te geven is enkel bij de uitgesproken rechtse partijen terug te vinden. Opvallend is de nadruk bij veel partijen op brede welvaart, bereikbaarheid en betaalbaarheid.
Beste programma's voor de fiets
De Fietsersbond verzocht deze zomer politieke partijen om wensen op het gebied van fietsveiligheid, brede inzetbaarheid en toegankelijkheid van de fiets op te nemen in hun programma’s. Bij1, ChristenUnie, D66, GroenLinks-Pvda en Partij voor de Dieren hebben het merendeel van deze wensen benoemd en zetten daarmee de fiets op één.
De middenmoot wordt gevormd door SGP, Volt en BBB. Daarna volgen VVD, CDA, NSC, SP en 50+. Opvallend is dat de partijen aan de rechterzijde (PVV, FVD, Ja21 en BVNL) en DENK geen aandacht aan de fiets hebben besteed in hun programma. Zij willen een verhoging van de maximumsnelheid voor auto’s naar 130 kilometer. DENK noemt zich zelfs ‘dé autopartij van Nederland’.
“De aandacht voor de fiets in de verkiezingsprogramma’s stemt ons positief”, aldus Esther van Garderen, directeur van de Fietsersbond. “We willen die aandacht straks ook daadwerkelijk terugzien in het nieuwe regeerakkoord. We moeten nu actie ondernemen. In 2022 zagen we een alarmerende toename van het aantal fietsdoden en ook het aantal fietsongevallen blijft schrikbarend stijgen. Een miljard euro voor fietsveiligheid is onmisbaar!“
Meest opvallende punten na analyse
Na analyse van de verkiezingsprogramma’s en de reacties van de partijen op de stellingen van de Fietsersbond vallen de volgende punten op:
- Er is brede steun voor het investeren in fietsveiligheid. De Fietsersbond berekende dat er 1 miljard euro nodig is in de volgende regeerperiode. Dit voorstel is helaas niet overgenomen door de partijen.
- Er is veel steun voor het verlagen van de maximumsnelheid in de bebouwde kom naar 30 kilometer per uur om de fietsveiligheid te verbeteren. De meest fietsvriendelijke partijen willen de wettelijke norm veranderen, andere partijen willen meer 30 km/u straten en zones.
- Twaalf partijen vinden dat het Rijk moet bijdragen aan een landelijk dekkend netwerk van doorfietsroutes, wat de fiets als aantrekkelijker maakt als alternatief voor de auto. Dit draagt bij aan een betere bereikbaarheid, een beter klimaat en betere gezondheid.
- Er is ook aandacht voor het toegankelijk maken van fietspaden- en stallingen voor aangepaste fietsen, wat voor de Fietsersbond van groot belang is voor de inclusiviteit voor alle fietsers.
- De ChristenUnie is het meest concreet in hun programma. Zij willen 25% meer fietskilometers in 2030 dan in 2020 en een stijging op korte ritten van 35 naar 45%. Ook willen ze 100 miljoen per jaar inzetten voor het verbeteren van de verkeersveiligheid.
- D66 wil dat ook ov-fietsen onderdeel gaan uitmaken van de ov-studentenkaart op doordeweekse dagen.
- De VVD vraagt aandacht voor de capaciteit van de veerponten.
- D66 is de enige partij die ISA (intelligente snelheidsaanpassing) voor auto’s noemt.
- GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren noemen de toename van het aantal SUV’s als probleem.
In de verkiezingsprogramma’s is helaas niet terug te vinden hoeveel geld de partijen willen investeren in de fiets.
Fietswijzer
De Fietswijzer bestaat uit elf stellingen. Door de Fietswijzer in te vullen ontdek je welke politieke partij het beste bij je past als het om fietsen gaat. De Fietswijzer is te vinden via: fietsersbond.nl/fietswijzer.
De stellingen uit de Fietswijzer zijn voorgelegd aan de partijen die nu in de Kamer zitten en/of volgens de peilingen kans op een zetel maken. Enkel de partijen die gereageerd hebben, zijn opgenomen in de Fietswijzer: SGP, CDA, CU, BBB, D66, GL-PvdA, PvdD, SP, Volt en VVD.
De Fietsersbond heeft met de reacties op de stellingen extra informatie ontvangen over de standpunten van partijen, ook op onderwerpen die niet in de verkiezingsprogramma’s zijn opgenomen.
ChristenUnie, D66, GroenLinks-Pvda en Partij voor de Dieren antwoordden erg positief op de stellingen. SP en CDA geven binnen hun programma’s weinig aandacht aan de fiets, maar reageerden erg positief op de stellingen. Deze partijen haalden scores van boven de 90% volledig eens: D66, SP en PvdD 98%, GL-PvdA 95%, CDA 93% en ChristenUnie 90%.
Fietsersbond roept politiek op voor de fiets te kiezen
Leg de focus op fietsveiligheid, inclusief fietsbeleid en de fietser centraal stellen.
Word lid van de Fietsersbond
Steun de belangenbehartiger van fietsend Nederland en ontvang heel veel voordeel!