‘De overtreders zijn jong en fit’
Sinds het afgelopen voorjaar heeft Venray officieel een fietsvrij centrum. De inwoners vroegen er zelf om, zegt wethouder Patrick van der Broeck. ‘Nu moeten de fietsen eruit.’
‘Wat zijn je vooroordelen’, vraagt wethouder Patrick van der Broeck uit Venray lachend bij het begin van het interview. Venray kwam in het nieuws omdat het centrum fietsvrij is gemaakt. Dat trekt de aandacht en maakt de redactie van de Vogelvrije Fietser natuurlijk nieuwsgierig.
Waarom zou je een centrum fietsvrij maken?
‘Het heeft een lange voorgeschiedenis. Al achttien jaar zijn er plannen gemaakt om het kernwinkelgebied van Venray aan te pakken. Toen ik wethouder werd, zei ik: ‘Ik ga zorgen dat het de komende vier jaar wordt uitgevoerd. En als het niet afkomt, kunt u mij naar huis sturen’.’
En u wilde graag een fietsvrij centrum?
‘De gemeente heeft niets getekend. We hebben telkens tegen de inwoners van Venray gezegd: ‘het is uw plan’. We hebben de burgers gevraagd hoe het er uit moet komen te zien. We hebben drie werkgroepen gemaakt: één van de ondernemers, één van de bewoners en één van de gebruikers van de binnenstad. Nog voor er ook maar één houtskoolschets was gemaakt, konden zij aangeven wat ze wilden Alle schetsen zijn vervolgens op internet gezet en via enquêtes kon men daar op reageren. Het werkte goed en snel. Binnen negen maanden waren de plannen klaar. Ik geloof in deze aanpak. We moeten van een parlementaire democratie naar een participerende democratie.’
En de mensen in de werkgroepen wilden van de fiets af?
‘Ja, vrijwel unaniem zeiden de mensen: ‘dit is de kans om de fietsers uit het centrum te krijgen, nu moeten ze eruit’. De winkeliers wilden liever geen fietsen voor de etalage, minder validen hebben last van geparkeerde fietsen, en de gebruikers vonden het er niet mooi uit zien.’
Was u blij dat de drie werkgroepen de fiets uit het centrum wilden verbannen?
‘Het was wel mijn hoop. Het ging vooral om de Schoolstraat. Als ik daar met mijn dochtertje liep, hield ik mijn hart vast. Ook bejaarden voelden zich niet veilig. De Grote Straat is al eerder voor fietsers afgesloten. Toen schreeuwde men moord en brand. En nu kun je je niet meer voorstellen dat daar ooit fietsers werden toegelaten. En nog langer geleden heeft men besloten om auto’s te weren. Ook toen was er protest. L’histoire se répète.’
De fietsers mogen niet meer door de Schoolstraat. Waar moeten ze nu fietsen?
‘De fietsers zijn omgeleid via een hogesnelheidsfietspad. De inrichting is zo dat de automobilist zich daar te gast voelt. De fietser heeft het daar voor het zeggen en krijgt voorrang. Je kunt er goed doorfietsen. En voor het parkeren hebben we voldoende plekken in de stallingen. We waren van plan 700 plaatsen te maken, het zijn er 1400 geworden.’
U zegt dat de gemeente naar de inwoners wil luisteren. Ben u nog verrast?
‘Op de Grote Markt wilden de horecaondernemers en de gebruikers wel fietsers toelaten. Strikt verkeerskundig zou je zo’n fietsverbinding eruit gooien. Maar mensen op een terrasje willen wel wat te kijken hebben, een beetje reuring. Nu mag je daar dus fietsen. En verder bleef de bewonersgroep telkens weer vragen om bewaakte stallingen. Die zijn er dus ook gekomen.’
Het centrum is nu fietsvrij. Zijn er veel overtreders?
‘Dat valt mee. 85 Procent van de mensen die toch op de fiets komt, is heel mobiel. Zij zijn prima in staat dat laatste stukje vanaf de stalling te lopen. Het is gewoon gemakzucht.’
Heeft u dat laten onderzoeken?
‘Het is mijn eigen waarneming. Ik ben veel buiten en spreek mensen aan en toen viel mij op dat de overtreders jong en fit zijn. De oudere generatie zet de fiets netjes in de stalling aan de rand van het winkelgebied.’
Gaat de gemeente het fietsverbod handhaven?
‘Na carnaval zijn we begonnen met publieksvriendelijke acties. We hebben rood geschilderde fietsen in het winkelgebied neergezet met de tekst: ik sta fout. En groene in de stalling met: ik sta goed. We hebben ook zadelhoesjes verspreid met deze teksten. Na de zomervakantie gaat het vriendelijke verhaal eraf. Dan gaan we fietsen afslepen en voor 50 euro kun je hem weer ophalen. En wie fietsend betrapt wordt, krijgt een boete van vijftig euro.’
Maakt u een uitzondering voor mensen die slecht ter been zijn en de fiets echt nodig hebben?
‘Daar zijn wij niet ongevoelig voor. Mensen die niet ver kunnen lopen, kunnen bij het WMO-loket (Wet Maatschappelijke Ondersteuning, red.) een fietsparkeerstickertje aanvragen, waarmee je de fiets wel in het centrum mag neerzetten.’
Moet je betalen voor zo’n ontheffing?
‘Wij zijn er natuurlijk niet om fietsers te pesten. Zo’n sticker is gewoon gratis. En we gaan rollators bij fietsenrekken plaatsen. Het werkt net zoals bij een winkelwagentje. Je moet er een muntje van vijftig eurocent in steken. En dat krijg je dan terug als je hem weer in het rek zet.’
Heeft Venray de aandacht getrokken met het fietsvrije centrum?
‘Ja en nee. Altijd als er een wezenlijke verandering is, trekt dat de aandacht. Maar het fietsvrije centrum zorgt vooral buiten Venray voor reuring. Binnen Venray hoor je er weinig over. Wij hebben hier draagvlak voor. Tachtig procent van de reacties die we vanuit Venray krijgen, is positief.’
BurgersvanVenray.nl
Op de site Burgersvanvenray.nl kunnen de burgers van Venray hun mening geven over het fietsvrije centrum. Meer dan tachtig procent is negatief.
Sylvia: ‘Eerst kon je een rondje dorp met de fiets doen: bakker, groentenboer en dan nog even de slager. De boodschappen konden gewoon in de fietstas blijven en je was snel klaar. Maar nu moet de fiets ver weg geparkeerd worden en sjouw je je een breuk.’
Kivits: ‘Hadden we er nu echt zoveel last van? Misschien had de gemeente eerst eens moeten uitzoeken of de inwoners (en dus gebruikers) er last van hebben. Ik heb sterk de indruk dat we hier te maken hebben met één ambtenaar die het graag anders wilt hebben.’
Broek: ‘Zoiets kan alleen iemand verzinnen die absoluut geen feeling heeft met wat burgers graag willen. Maar ik heb gezien dat de bedenker van dit plan de functie van fotomodel heeft binnen het gemeentelijk apparaat. (Zie hem meerdere malen per week met een big smile op een foto staan). Dus mag je meer verwachten?’
Categorieën