Nederland is een pilsland van drie kratjes op een avond. Maar Amerikanen komen juist naar ons land voor een fietstocht langs brouwers van ambachtelijke bieren. ‘Ze willen terug naar de source.’
Van België weet iedereen dat daar lekker bier wordt gebrouwen. Daar worden dan ook allerlei fietstochten langs brouwerijen uitgezet. Keus genoeg; de Belgische VVV’s doen er alles aan om de biercultuur uit te venten aan (fiets)toeristen. Nederland heeft ook een biercultuur die internationale bekendheid geniet. Maar met ambacht had het tot voor kort niet veel te maken, zegt Henk Wesselink van Bierevents uit Ede. ‘Je blijft in Nederland tegen de pilscultuur opboksen, tegen de cultuur van drie kratjes op een avond. Ik wil de biercultuur op een hoger niveau zetten.’ Wesselink is een liefhebber van ambachtelijk gebrouwen biertjes. Hij verbouwt als één van de weinigen in Nederland ook hop en verkoopt dat aan kleine brouwers. En hij is een gepassioneerd vakantiefietser. Die voorliefdes combineert hij nu met begeleide fietstochten langs brouwerijen.
Bier met pompoen
Wesselink – teamleider van beleggingsadviseurs bij ABN Amro – organiseerde al proeverijen en workshops over koken met bier toen hij via Twitter in contact kwam met Evan Cohan van Beercycling. Cohan komt uit Portland, een Amerikaanse stad met een levendige fiets- en biercultuur. Er zijn in die stad maar liefst 65 kleine brouwerijen. Hij zocht mensen om tochten langs brouwerijen te begeleiden in Europa. Wesselink: ‘We zijn vorig jaar begonnen met vier tours in België en twee in Nederland.’
Ja, dus ook twee biertochten in pilsland Nederland. Er zijn namelijk een aantal kleine Nederlandse brouwerijen die in de VS bijzonder geliefd zijn. Koningshoeven in Tilburg – waar nog trappist door echte monniken gebrouwen wordt – en Brouwerij De Molen in Bodegraven zijn verplichte pleisterplaatsen voor Amerikaanse bierliefhebbers.
Ratebeer.com
De brouwer uit Bodegraven heeft in 2010 een hoge notering gekregen van bierliefhebbers op Ratebeer.com waar – vooral Amerikaanse – bierdrinkers hun mening geven over een bepaald merk. ‘Ik denk dat negentig procent van de productie van De Molen geëxporteerd wordt. De Molen richt zich op de Amerikaanse smaak. Amerikanen laten zich niet leiden door tradities; ze zijn heel open en innovatief. Ze kijken wat er allemaal is, bijvoorbeeld kriek, geuze, trappist en oude Engelse bieren, en gaan daar vervolgens mee aan de slag. Ze houden van extremiteiten en willen een heel zwaar bier of heel bitter, of bier met pompoen.’ Het Amerikaanse enthousiasme werkt aanstekelijk, zegt Wesselink. ‘Je ziet dat veel van die kleine nieuwe Nederlandse brouwerijen op Amerikaanse leest geschoeid zijn. Er zijn bijvoorbeeld ineens veel stoutbieren. Vroeger dronk je dat eens op vakantie in Ierland. Nu zijn er in Nederland wel een stuk of tien stouts. Dat is duidelijk een Amerikaanse invloed.’
Kleine slokjes
De Amerikaanse experimenteerdrang heeft het brouwen in Nederland dus nieuw leven ingeblazen. Amerikanen op hun beurt willen dan weer op de fiets naar de authentieke ambachtelijke Nederlandse brouwers. Wat zijn het voor mensen die brouwerijen willen bezoeken? ‘Het is een divers gezelschap’, zegt Wesselink. ‘Het gaat van piloten, tandartsen tot taxichauffeurs en timmerlieden. Wat ze bindt, is hun liefde voor bier. Het bier van de brouwerijen die we bezoeken, kennen ze allemaal wel. Ze bestellen dat bier gewoon via internet. Tijdens zo’n fietstocht willen ze naar de source, de bron. Doorgaans zijn het sportieve mensen en houden ze een dagtocht van zestig kilometer goed vol. Het is natuurlijk ook geen wedstrijd. We stoppen regelmatig, om bijvoorbeeld te lunchen in een restaurant waar gekookt wordt met bier.’
Veel proeven
Wesselink benadrukt dat het zeker niet de bedoeling is om het op een zuipen te zetten. ‘Bier drink je niet, dat proef je. Onderweg schenk ik bier in kleine glaasjes, waarbij het alleen gaat om de smaak. Zo’n klein slokje, dat voel je niet. Aan het eind van de middag komen we aan bij een brouwerij. Amerikanen houden van het kleinschalige. Ze krijgen dan een rondleiding van de brouwer. Dat is wat ze het liefste willen: de eigenaar spreken. Als individu is dat lastig te regelen. Maar als groep kun je wel een afspraak maken. Je mag veel proeven, ook van bier dat nog niet helemaal klaar is. De deelnemers vinden het prachtig om een glas rechtstreeks uit een kraantje van zo’n enorm vat te krijgen. De brouwers werken graag mee, want de Amerikaanse markt is erg belangrijk.’ En natuurlijk wordt er na de rondleiding bier geproefd. ‘Dan is het handig als je op de fiets bent. Dan kun je nog gewoon naar het hotel fietsen.’
Oersoep
De tocht begint in Roermond, gaat onder andere via Nijmegen, Den Bosch en Bodegraven naar Haarlem en eindigt in Amsterdam. Wesselink overweegt de route aan te passen. Er komen namelijk steeds leuke nieuwe brouwerijen bij. ‘Oersoep bijvoorbeeld, een brouwerij in Nijmegen die met crowd funding is opgezet. Als klant kun je intekenen op bier. Als voldoende mensen zich inschrijven, gaan ze brouwen en kun je na een tijdje je flessen komen afhalen.’
Heidebrouwerij
En wellicht komt ook Wesselinks woonplaats in beeld: Ede. Tot zijn vreugde telt Ede sinds 30 maart weer een ambachtelijke brouwerij: de Veluwse Heidebrouwerij. Die is gevestigd in de keuken van de oude Mauritskazerne, vlak bij de Ginkelse Heide. Het lijkt alsof de militairen nog maar net zijn vertrokken; de slagbomen staan er nog. De bedoeling is dat er een recreatief fietspad vanaf het station naar de heidevelden komt. Nu al strijken er fietsers neer op het terras van de Heidebrouwerij.
Streekproducten
Twee bieren worden er gebrouwen: het Edenoartje en het Veluws Heidebier ‘Het zijn echte Veluwse streekproducten. Dat houdt in dat tachtig procent van de ingrediënten uit de regio komt’, zegt oprichter Gerrit Hammink. De vraag is nu al groter dan wat Hammink kan brouwen. ‘Mensen zijn uitgekeken op het pilsje’, zegt Hammink. ‘Ze willen iets anders. En ze willen ook van alles weten over het brouwen. Hoe werkt het? En wat zit erin? De meeste mensen kennen het als iets uit de fabriek. Hier zie je hoe het wordt gemaakt.’
Bierbrouwersfestival
Ambachtelijk en authentiek zijn nu de toverwoorden. Dat merkte Wesselink ook in mei op het Bierbrouwersfestival in Utrecht, waar hij de catering verzorgde. ‘Ik had streekproducten gebruikt en de wat jongere bezoekers vroegen vaak bij welke boeren ik de kaas had gehaald en waar het biologische lamsvlees van het stoofpotje vandaan kwam.’
Brutus
De interesse van jongeren stelt Wesselink gerust. Begin jaren negentig waren de speciaalbieren al eens populair. Daarna stokte de belangstelling en leek bier een hobby van mannen van middelbare leeftijd. Inmiddels is bier, net als streekproducten als mosterd en kaas, weer in de mode. Telkens komen er nieuwe brouwerijen bij. In de reusachtige nieuwbouwwijk Leidsche Rijn heeft Maximus dit jaar de deuren geopend. Ze verkopen niet alleen hun Brutus-bier (voor de kenners: American amber lager) maar ook lokaal gemaakte appelstroop en cider verkopen. Blijkbaar is er een hang naar ‘eerlijk’ plaatselijk geproduceerd voedsel. Wesselink merkt dat ook Nederlanders zich beginnen te interesseren voor een tocht langs brouwerijen. Ze mogen gerust mee. ‘Met Beercycling richten we ons op Amerikanen, maar Nederlanders zijn natuurlijk welkom.’
Meer informatie:
Fietsen langs ambachtelijke brouwerijen
Als Vlamingen graag Nederlandse brouwerijen bezoeken, dan moeten die biertjes wel lekker zijn. De Vlamingen John Verbraeken en Danny van Tricht hebben twaalf brouwerijen in hun fietsgidsje opgenomen. En maar liefst drie daarvan staan in Nederland: Emelisse in Kamperland, De Halve Maan in Hulst en de Fontein in Stein. Het zijn ‘microbrouwerijen’. ‘Een microbrouwerij is een onafhankelijke brouwerij met een kleine productiecapaciteit van hoogstens een paar duizend hectoliters bier per jaar´, schrijven Verbraeken en Van Tricht. Bij hun selectie is de aanwezigheid van een proeflokaal een belangrijke voorwaarde om in het gidsje te worden opgenomen: ’Zo kun je na een verkwikkende fietstocht proeven van een aantal minder bekende, maar o zo lekkere pareltjes bier.’ De tochten zijn opgezet als een rondje van zo’n vijftig kilometer met de brouwerij als begin- en eindpunt.
Meer informatie: www.davidsfonds.be
Categorieën