Uitstekend: D66 en GroenLinks
Uitstekend scoren de programma’s van D66 en GroenLinks. Ze hebben aandacht voor de belangrijkste voordelen van de fiets voor een betere bereikbaarheid, leefbaarheid en gezondheid en ze zijn duidelijk over de benodigde maatregelen.
D66 wil een volwaardige plek voor de fiets bij het opstellen van verkeer- en vervoersplannen. Het huidige infrastructuurfonds moet volgens de Democraten worden vervangen door een mobiliteitsfonds, waarin ook de fiets een plaats krijgt. De partij wil middelen vrijmaken voor (snel)fietsroutes, stallingen en (elektrische) deelfietsconcepten. Veiligheid en gezondheid van fietsers moeten continu aandacht krijgen. Ook pleit D66 voor fietsparkeernormen in de bouwvergunning en voor gebruik van de fiets als onderdeel van gezond bewegen in de openbare ruimte.
GroenLinks wil ruim baan voor de fiets en net als D66 investeren in een netwerk van snelfietsroutes, stationsstalingen en OV-fiets. Ook GL pleit voor fietsparkeernormen bij voorzieningen en bedrijventerreinen. Senioren moeten veilig kunnen fietsen, ook met een e-bike. De fiets moet een expliciet onderdeel van het gezondheidsbeleid zijn. Om de veiligheid van fietsers en voetgangers te waarborgen gaat de snelheid van het autoverkeer in de stad naar 30 kilometer. voor snorfietsen moeten dezelfde regels gaan gelden als voor brommers: ze moeten op de rijbaan rijden met een helm op. De partij vraagt ook aandacht voor de toegankelijkheid van de natuur voor wandelaars en fietsers.
Goed: ChristenUnie, PvdA en PvdD
Goed zijn de programma’s van PvdA, ChristenUnie en Partij voor de Dieren. De programma’s noemen verschillende voordelen van de fiets en maatregelen om de positie te versterken.
De PvdA stimuleert de fiets als een cruciale schakel in het vervoer van deur-tot-deur en wil met prioriteit investeren in regionale snelfietsroutes en stallingen bij OV-knooppunten en parkeergarages. De partij stimuleert nieuwe vormen van OV, zoals elektrische deelfietsen.
De ChristenUnie is de enige partij die aangeeft hoe sterk het fietsgebruik moet groeien: 25% groei tot 2025. Ze wil 50% minder verkeersslachtoffers in 2027. De CU wil investeren in fietsvoorzieningen bij stations en fietssnelwegen. De partij wil goede recreatieve fietsgebieden in en om de stad en een netwerk van fietspaden voor een toegankelijke natuur. De ChristenUnie heeft overigens fietsende kinderen (met helm) voorop het programma staan.
De Partij voor de Dieren wil de fiscale stimulering van fietsen behouden en wil investeren in veilige fietspaden en fietssnelwegen. Ook is de partij voor voldoende en veilige stallingen bij stations en wil men uitbreiding van de OV-fiets. Ook wil de Partij voor de Dieren een fietsvriendelijker afstelling van verkeerslichten en de snelheid van het autoverkeer in de centra verlagen naar 30 kilometer per uur.
Gemiddeld: VVD, SP en SGP
Gemiddeld scoren de programma’s van VVD, SP en SGP.
De VVD heeft de fiets op de voorpagina van het programma. De partij ziet de e-bike en de speed pedelec als volwaardig alternatief voor langere afstanden, maar laat mensen vrij in hoe ze zich willen verplaatsen. De VVD noemt het belang van goede fietsenstallingen rondom stations. De VVD is voor innovatie, bijvoorbeeld voor apps die de reistijd van auto/ov en fiets berekenen. De VVD wil de OV-fiets stimuleren.
De SP wil van de fiets een volwaardig vervoermiddel maken, onder meer door meer ruimte voor de fiets in de trein en landelijke en goede kwaliteit van regionale fietsroutes. De SP heeft extra oog voor de verkeersveiligheid van fietsers. Ze wil fietstoerisme buiten de Randstad aantrekkelijker maken.
De SGP heeft een bakfiets voorop het programma staan. De SGP wil meer rijksinzet voor het stallen van fietsen bij stations en regionale snelfietsroutes en wil fietsverkeer en autoverkeer ontvlechten.
Matig: CDA, DENK, 50+
Matig zijn de programma’s van CDA, DENK en 50+.
Opmerkelijk en teleurstellend is dat de fiets niet voorkomt in het CDA-programma, terwijl de partij wel wil investeren in Rijkswegen en spoor. De partij geeft aan dat gekozen is voor een programma op hoofdlijnen en dat de voorstellen uit de initiatiefnota Een stap vooruit en de steun aan snelfietsroutes en stationsstallingen staand beleid zijn. Gezien deze toelichting hebben we het CDA in de categorie matig geplaatst.
50+ wil veilige wegen en wil scooters van het fietspad af.
DENK is voor een goede fietsinfrastructuur en wil gratis fietsen voor kinderen die in armoede opgroeien.
Slecht: PVV en VNL
Slecht zijn de programma’s van PVV en VNL.
PVV en VNL noemen de fiets niet, maar willen gebruik van de auto aanzienlijk goedkoper maken.
Beoordeling door Planbureau voor de Leefomgeving
Een aantal partijen heeft de programma’s laten beoordelen door het Planbureau voor de Leefomgeving en daartoe aanvullende gegevens verstrekt. Uit de beoordeling blijkt dat D66 (500 miljoen fietsinfra tot 2030 en 100 miljoen per jaar tot 2030 voor stallingen), GroenLinks (1,15 miljard tot 2030), PvdA (100 miljoen per jaar) en ChristenUnie (650 miljoen tot 2030) daadwerkelijk fors willen investeren in de fiets. De VVD wil de komende vier jaar 60 miljien vrijmaken voor snelfietsroutes en stallingen. De SP noemde geen bedragen. De overige partijen deden niet mee aan de beoordeling.
Categorieën
Wim Bot
(Inter)nationaal beleidsadviseur
Fietsgeluk is voor mij in Delft makkelijk en snel naar de binnenstad of naar het station kunnen fietsen. Ik ben verantwoordelijk voor de nationale en internationale beleidsbeïnvloeding; dat betekent dat ik overal en nergens probeer de fiets hoger op de agenda te krijgen. Behaalde successen waar ik trots op ben: het aannemen van de Fietsvisie 2040, het introduceren van de inmiddels gangbare term schaalsprong, extra middelen in de Tweede Kamer voor fietsenstallingen bij stations en voor snelfietsroutes, en de aanpak van scooteroverlast in Amsterdam.