Sinds het succes van Vélib’ in Parijs zijn leenfietsen internationaal in de mode. In Nederland hebben we de OV-fiets, die de laatste twee jaar sterk groeit. ‘OV-fiets is het enige leenfietsensysteem dat rendabel is te exploiteren’, zegt Kaj Mook, directeur van NS OV-fiets.
Vorig jaar (2008) nam het aantal ritten met 46 procent toe van 330.000 naar 480.000. Zet de sterke groei dit jaar door?
‘Ja, we groeien nog harder dan vorig jaar. Het streven voor 2009 ligt op 650.000 ritten. Ik verwacht dat we daar enkele tienduizenden ritten boven komen te liggen. We hebben inmiddels de 65.000 ritten per maand overschreden. De helft daarvan is zakelijk en de andere helft sociaal- recreatief.’
Is de OV-fiets nu definitief doorgebroken bij het brede publiek?
‘Een half jaar geleden hoorde ik van collega’s die ook in het openbaar vervoer werken dat ze onze fietsen zo vaak zien. Nu hoor ik het ook van mensen die helemaal niks met openbaar vervoer of fietsen te maken hebben. De OV-fietsen vallen gewoon op in het straatbeeld. Dat komt door onze nieuwe opvallende fiets, maar ook door de schaalgrootte. Zoveel mensen maken gebruik van OV-fiets dat we ineens heel zichtbaar zijn. De OV-fiets verkoopt zichzelf daardoor. Vroeger was OV-fiets voor de diehard OV-reiziger. Nu wordt de OV-fiets door iedereen gebruikt.’
Waarom is OV-fiets belangrijk voor de NS?
‘Het uiteindelijke doel is om meer mensen in de trein te krijgen. Met de OV-fiets als natransport wordt de trein voor veel meer bestemmingen een aantrekkelijk vervoermiddel. Gemiddeld vind je in Nederland op elke 7,5 kilometer een NS-station. Dat is een afstand die je prima kunt fietsen. Door de OV-fiets wordt eigenlijk elke bestemming per trein bereikbaar.’
Op sommige grote stations zoals Den Haag en Utrecht zijn de OV-fietsen ’s ochtends wel eens op.
‘Dat klopt. Maar je zou eens een kijkje in de stalling moeten nemen aan het eind van de dag. De OV-fietsen staan dan letterlijk tot aan de uitgang. Ons doel is natuurlijk altijd voldoende OV-fietsen beschikbaar te hebben. Daarom plaatsen we op al onze huurlocaties steeds fietsen bij. Maar bij een aantal grote stations komt de grens in zicht en passen er straks gewoonweg niet meer fietsen bij. In Amsterdam hebben we hetzelfde probleem. We zijn daar onder de noemer OV-fiets@home bezig met een proef om OV-fietsen bij mensen thuis te stallen. Als je vier maal per week ’s ochtends naar het station fietst, mag je gratis een OV-fiets gebruiken. Als je terugkomt van je werk fiets je weer naar huis. Zo worden ’s ochtends OV-fietsen aangevoerd wanneer ze het hardst nodig zijn. En ’s avonds wanneer de stalling vol is, nemen mensen de OV-fiets weer mee naar huis. Het is een proef. Uiteindelijk willen we deze service aanbieden voor rond de 15 euro per maand. Daarvoor krijg je een goed onderhouden fiets en een plek in de stalling.’
Bij de Fietsersbond komen klachten binnen over stallingen die vroeg sluiten. Als er niemand is om de sleutel in ontvangst te nemen, moet je de sleutel in een brievenbus doen en voor twee dagen betalen.
‘We willen deze problemen oplossen met automatische sleuteluitgifte. Dan kun je met je pasje een sleutel uit de automaat halen. Met dat sleuteltje krijg je ook toegang tot de stalling om een fiets te kunnen pakken. We zijn nu bezig om deze automaten te plaatsen. Maar ze zullen niet overal komen. Het zijn grote investeringen. En als er maar enkele tientallen fietsen per maand bij één stalling verhuurd worden, is het niet lonend. Anders zou de huurprijs, die nu 2,85 euro is, fors omhoog moeten. Overigens wil ik benadrukken dat we het liefst bemenste huurlocaties hebben. We hebben huurlocaties van gelijke omvang met elkaar vergeleken. Uit onze cijfers blijkt dat bij de bemenste locaties twee tot drie keer zoveel fietsen worden verhuurd als in een geautomatiseerde huurlocatie.’
Nog een veelgestelde vraag: waarom zijn er geen OV-fietsen met kinderzitjes?
‘Ons portfolio is nog niet af. We hebben al elektrische scooters, en we denken na over accessoires als kinderzitjes. Ik geloof zelf ook dat er veel vraag naar is. We gaan het serieus bekijken.’
Parijs timmert flink aan de weg met het leenfietsensysteem dat door JC Decaux wordt geëxploiteerd. Trekt het succes van de OV-fiets ook de aandacht?
‘Leenfietsen zijn internationaal echt in de mode. JC Decaux leek met de buit weg te lopen. En even leek Nederland daardoor op fietsgebied de tweede viool te spelen. Maar met de OV-fiets hebben we echt iets moois in handen. Nationaal en internationaal groeit dat besef. De OV-fiets heeft zich bewezen en is veel kosteneffectiever dan de leenfietssytemen in het buitenland. Zodra we één miljoen ritten per jaar hebben – in 2011 is dat waarschijnlijk zover – zijn we zelfs kostendekkend. Dan is de OV-fiets het enige leenfietsensysteem dat rendabel is te exploiteren.’
Wat is OV-fiets?
OV-fiets is een goedkope huurfiets voor het laatste stukje van de (trein)reis naar de bestemming. Voor een abonnementsgeld van 9,50 euro per jaar krijg je een pasje waarmee je op het station snel een fiets kunt huren voor 2,85 euro. Je hebt geen gedoe met borg, legitimatie of formulieren. Hij is al te huur op 200 locaties. Niet alleen op treinstations maar ook steeds vaker bij metro- en busstations, P+R terreinen, enkele bedrijventerreinen en in stadscentra. Meer info: www.ov-fiets.nl
Een lijst met medewerkers
Word lid van de Fietsersbond
Steun de belangenbehartiger van fietsend Nederland en ontvang heel veel voordeel!