Parkeerexperiment: overleven de plantjes het?

Op de Sao Paulodreef in Utrecht Overvecht groeien sinds 6 mei een stuk of twintig planten op zes parkeerplaatsen. Overwoekeren doen ze die nog niet echt, maar het is een begin. Het is een initiatief van social designers Lisa Strijbosch en Maartje de Goede, een project dat ze voor de Fietsersbond doen.

‘We hebben op zes parkeerplaatsen een rij plantjes geplant in losse potgrond. We mochten ze van het tuincentrum zo meenemen gelukkig omdat het voor een project was. Anders waren ze weggegooid. Het is een barrière zo. Als je de parkeerplek oprijdt kies je er bewust voor natuur kapot te rijden. Na een paar dagen gaan we het resultaat zien; een door de natuur verzorgde datavisualisatie. Als ze na een week nog staan, kun je je afvragen of die parkeerplaatsen wel nodig zijn. Kan die ruimte niet voor iets leukers gebruikt worden? En een fijnere leefomgeving creëren voor de buurt bijvoorbeeld.

‘We kregen een opdracht van de Fietsersbond om iets met 30-kilometerwegen te doen. De Fietsersbond wil dat binnen de bebouwde kom 30 kilometer de norm wordt. Dat scheelt veel doden en gewonden. Maar hoe maak je dat voelbaar? We zaten eerst aan schoolomgevingen te denken, maar dat wordt al snel braaf. Bovendien is het nog gevaarlijk ook als op die wegen rond scholen 50 kilometer gereden wordt. We hadden een 8 seconden-feestje bedacht, de remtijd van een auto die 30 rijdt. Dat we mensen erbij riepen: ‘We hebben nog 8 seconden!’ Maar dat is link natuurlijk. Wat grappig was, is dat er een wereld voor ons openging.
Maartje: ‘Lisa had in een artikel van Thalia Verkade in De correspondent gelezen dat buren meer contact met elkaar hebben als ze niet van elkaar gescheiden worden door een gevaarlijke weg. Ze vroeg aan mij: denk jij dat je beter contact zou hebben met je overburen in de Kanaalstraat (gevaarlijke straat in Utrecht -red.) als de snelheid omlaag ging. Eerst dacht ik: natuurlijk niet. Maar toen ik er langer over na ging denken dacht ik: ja, ik denk dat dat zo is. Je gaat vaker naar buiten want het is niet zo hectisch. Ik zat pas op de stoep voor mijn huis in de Kanaalstraat en moest een paar keer heel snel mijn benen intrekken omdat een automobilist in wilde parkeren.’

Maartje: ‘We hebben op instagram ook een poll gedaan waarin we mensen hebben gevraagd of ze aan een 30 kilometerweg of een 50 kilometerweg wonen en welk effect ze verwachten  als de snelheid verlaagd zou worden. Dat was nogal wat: Je longen zouden minder zwart zijn en er zouden minder ongelukken gebeuren. Vervolgens vroegen we: stel je voor dat er voor je huis helemaal geen auto’s meer reden? Nou, dát was een droom die mensen zich bijna niet kunnen voorstellen.’
Lisa: ‘De auto heeft in pakweg tien jaar al deze ruimte gekregen maar is niet meer weg te denken uit ons straatbeeld’

Lisa: ‘Ik kijk vanuit mijn huis in Overvecht uit op deze parkeerplaatsen. Ze staan het grootste deel van de tijd leeg. Ik heb wel vaker gedacht: goh, kan dat niet anders? Wat ook heel maf is, is dat het hier geen 30 kilometerweg is. Je mag hier 50. Niet dat iemand het doet. Dat zoveel van de openbare ruimte voor auto’s is, is raar.  Waarom is dat? Je kunt zoveel andere dingen met de ruimte doen. In de flats wonen veel kinderen zonder tuin, die zouden een veiligere plek kunnen krijgen om buiten te spelen.’

Het parkeerexperiment zorgt het eerste uur al direct voor veel aanspraak. Een openhartige buurman met een petje biedt kussentjes aan om comfortabel op de stoep te kunnen zitten. Van hem hoeven die parkeerplaatsen niet. Hij heeft zelf geen auto. Maar hij denkt dat de plantjes kapot gereden zullen worden door dronken bestuurders of mensen die ‘s avonds op de parkeerplekken komen om drugs te dealen en gebruiken of ballonnetjes.
Van een vrouw met een hoofddoek van een jaar of vijftig mogen de parkeerplaatsen zo weg. ‘Ik heb last van mijn longen.’
‘Hoe meer groen hoe beter natuurlijk’, zegt een vrouw met rollator.
Er zijn wel mensen die zich afvragen wat bezoekers voor het aangrenzende ZIMIHC-theater gaan doen als ze dit parkeerexperiment zien.
Maartje: ‘Het was wel frappant dat mensen vooral van anderen denken dat die de plantjes kapot zullen rijden.’
Lisa: ‘De buurtbewoners die overlast hebben van jongeren die ‘s avonds in auto’s op de parkeerplaatsen staan, vaak met harde muziek aan, zijn het somberst over de toekomst van de plantjes.’

Lisa houdt vanuit haar raam het wel en wee van de plantjes in de gaten. We zijn heel benieuwd of ze er nog staan op 13 mei. Wie weet hebben mensen er wel plantjes bij gezet. Dan staan alle deuren open naar een definitieve andere bestemming van de grond, lijkt ons! Geef de straat terug! 
Als je nieuwsgierig bent, kun je ook de stories van Maartje over het parkeerexperiment volgen op instagram:  instagram.com/maartje.de.goede