header-handbiker

Fietsen in België: Bokrijk

Belgisch Limburg timmert aan de weg als fietsparadijs. Geen moeite is teveel. Je kunt er onder meer bij Bokrijk dwars door een vijver fietsen met zwanen op ooghoogte.

Bokrijk36_Canadese ganzen bij vijverpad
Fietser op vijverpad Beeld-auteur: Jessica de Korte

‘Hey, kijk, wat grappig dit’, roept een Nederlander, die een camera pakt als op ooghoogte een witte zwaan voorbij glijdt. Een rijtje Canadese ganzen kun je bijna aanraken vanaf het fietspad dat dwars door de vijver loopt. Het ruim tweehonderd meter lange fietspad bij Domein Bokrijk is splinternieuw. Je rijdt door een soort open tunnel, met aan weerszijden water, de geur van kroos, het gekwaak van kikkers en de weerspiegeling van de omringende bomen.

De bijnaam van het Belgische natuurgebied De Wijers is het ‘Land van 1001 vijvers’ en niet voor niets sprookjesachtig. Om de haverklap kom je langs vredige watertafereeltjes. Het zijn kraamkamers voor de roerdompen en boomkikkers, die zonder dit natuurgebied al lang het loodje hadden gelegd.

fietsrecreatie
Pauze Beeld-auteur: Jessica de Korte

Paradijselijk eiland

Mijn fietstocht begint bij Abdij Herkenrode, waar verklede scholieren deze ochtend middeleeuwse toneelstukjes opvoeren. In de kleurrijke kruidentuin loopt alleen de tuinier rond, binnen is het nog stiller.

De cisterciënzerinnen leefden zeshonderd jaar tussen de dubbele muren, omringd door grachten. De abdij moest een ‘paradijselijk’ eiland vormen. Nou, dat lukte wel. Terwijl de bevolking leed onder plunderingen, vernielingen en geweld van diverse oorlogen, stonden in de abdij sappige stukken vlees, gevogelte en vis op tafel.

De landbouwgronden veranderden later in natte en droge graslanden, moerassen, hakhoutbosjes en poelen en in plaats van Franse revolutionairen die de zusters bruut wegjaagden zie je nu meerkoeten van plas naar plas vliegen. Je kunt een houten uitkijktoren beklimmen en met de verrekijker de vele eendensoorten bestuderen. Wat is het hier ongelooflijk groen.

Bokrijk23_klaprozen in Genk
Klaprozen Beeld-auteur: Jessica de Korte

Naast roodborsttapuiten

Even fiets je langs wat huizen en industrie, om daarna het ‘paarse hart’ van Belgisch Limburg in te duiken. De Teut en Ten Haagdoorn zijn restanten van de vele tienduizenden hectare heidevelden die er ooit lagen, ideaal graasgebied voor schapen.

De viervoeters lopen er nog steeds, getuige de veeroosters. Gelukkig kregen de Vlamingen snel spijt van een toeristische autoroute en mogen sinds 2006 alleen fietsers het asfaltpad gebruiken. De roodborsttapuiten, heikikkers en boomleeuweriken gedijen beter bij tweewielers.

Een houten picknicktafel ziet er net zo nieuw uit als het vijverpad. Een heerlijke plek met uitzicht over het weidse, paarse landschap met vennetjes. Voorbijkomende fietsers wuiven. De Vlamingen zijn hier allemaal goed geluimd en knopen graag een praatje aan.

Bokrijk16_C-Mine uitzicht vanaf schachtbok
Uitzicht op de mijn vanaf schachtbok Beeld-auteur: Jessica de Korte

Steenkoolmijn

Het vrije, gelukzalige gevoel zakt even weg bij C-Mine in het plaatsje Genk, waar je in een oude steenkoolmijn kunt afzakken. De moderne tl-lichten in de meterslange tunnels diep onder de grond kunnen niet voorkomen dat het hier claustrofobisch aanvoelt. Al rennen kinderen vrolijk langs de interactieve expeditie, die het verhaal van de mijnwerkers vertelt.

Mijnwerkers zwoegden tot eind jaren ’80 in deze ruimtes. Een bizar idee. De mensen die er nu werken worden nu meer bedekt met zwart gruis. Het zijn creatieve ondernemers die kleurige televisiedecors, illustraties, kleding en lichtshows ontwerpen. Na beklimming van de schachtbok fiets je door groene woonwijken met een gemengde bevolking. Door de ontdekking van de steenkool groeide Genk rap en kwamen er gastarbeiders uit meer dan honderd landen, van Italië tot Turkije. Genoeg eettentjes hier! Vooral in de opgeknapte Vennestraat.

Bokrijk24_kasteel Domein Bokrijk
Kasteel Domein Bokrijk Beeld-auteur: Jessica de Korte

Domein Bokrijk

Direct tegen Genk aan liggen bossen, waar takjes en naalden onder mijn banden ritselen. De tocht voert langs het kasteel en het openluchtmuseum van Domein Bokrijk, waar de smid, schaapsherder, hoedenmaakster en schoolmeester het vroegere leven tonen. Een sereen schouwspel.

‘Het is gevoelswerk,’ merkt Sonja Bergmans (55) vanachter haar spinnenwiel in het openluchtmuseum op. Ze laat het zachte wol geconcentreerd door haar vingers glijden. ‘Spinnen zelf is niet zo moeilijk, maar wel om het mooi te doen. Vroeger werd de wol gekleurd met onder meer brandnetels en eikenblad.’

Een dame van in de tachtig wordt er een beetje melancholisch van. Ze is in een boerderij verderop geboren en haalt herinneringen op uit haar ‘goede, oude tijd’. ‘Iedereen stond voor elkaar klaar. Mensen hebben het wel eens over stomme boeren, maar wij zorgden in de oorlog voor voedsel.’

Viskweekvijvers

Vlak na het openluchtmuseum ligt het vijverpad met de zwanen op ooghoogte. Ook daarna kom je weer langs waterparadijzen waar libellen in het riet neerstrijken, oplichtend in de zonnestralen. Het heet hier niet zomaar De Wijers. Een wijer was een viskweekvijver, en daarvan zijn er in de middeleeuwen heel wat aangelegd. Nog steeds zijn meerdere kweekfamilies in het gebied actief.

Een vinkje zingt zijn lied. Verder is het stil. Als dit landschap zich in Nederland zou bevinden, was het op een zonnige middag als deze vast filerijden geweest. En toch heb je hier in Belgisch Limburg de heerlijk vlakke paden van ‘thuis’. Ook bijzonder: er ontbreekt geen enkel knooppuntenbordje. Een kaart is niet nodig.

In het Land van 1001 vijvers leef je een beetje als een landheer, of iemand van adel. Vroeger had je een dure koets nodig, maar een fiets is er voor iedereen. En die sappige stukken vlees, gevogelte en vis uit de abdij van weleer? Die verschijnen inmiddels dagelijks op tafel. Aan het eind van de fietstocht hoef je er alleen maar een van de vele restaurants voor binnen te glippen.

Route Bokrijk
Bokrijkroute op http://www.routeyou.com/nl-be/route/view/4357389/racefietsroute/bockryk-01-ingekort

Knooppunten:

95-94-93-301-300-305-79-74-548-73-72-71-92-91-95

Het vijverpad ligt links van knooppunt 91 (richting knooppunt 98). Graag een kijkje nemen in Hasselt? Ga dan van knooppunt 91 naar 98-97-96-95. De route is vanwege industrie langs het kanaal wel iets minder mooi.

Praktische info

De Wijers ligt zo’n 160 kilometer van Utrecht. Fietsen huren kan voor 10 euro per dag bij Abdij Herkenrode: abdijsiteherkenrode.be (let op: gesloten in januari). Er is daar gratis parkeerplek voor de auto (laat hem er alleen niet ’s nachts staan). Het gebied is ook met de trein bereikbaar, met onder meer station Bokrijk en Hasselt. Meer informatie, inclusief app Fietsparadijs Limburg en Vakantiegids: toerismelimburg.be.
De C-Mine is open op maandag (13-17 uur) en dinsdag tot en met zondag (10-17 uur): c-mine.be.

Het openluchtmuseum Domein Bokrijk is tot 1 april gesloten. Wel worden er winteravonden- en wandelingen gehouden: bokrijk.be/nl

De route is 44 km. lang en te vinden op route.nl