Een belangrijk basisprincipe van slimme mobiliteit is dat mensen meer gaan bewegen, fietsen en lopen. Het moet bovendien de verkeersveiligheid vergroten. Al zijn zelfrijdende auto’s nog zo slim, de ruimte die ze innemen kan ten koste gaan van die voor voetgangers en fietsers. Daarom blijft de Fietsersbond kritisch ten aanzien van een te technocratische invulling van slimme mobiliteit.
De Fietsersbond pleit voor autonomie van mensen en de menselijke maat en vindt autonomie van voertuigen daaraan ondergeschikt. We willen slimme mobiliteit inzetten om veilige snelheden voor het gemotoriseerde verkeer – en de snelste fietsen – af te dwingen op de plekken waar dat nodig is. Daarbij geldt: hoe groter en zwaarder het voertuig, des te lager de snelheid die nodig is.
In 2040 is de snelheid in de bebouwde kom, op enkele invals- en rondwegen na, begrensd tot maximaal 30 kilometer per uur. De focus op snelheid en voertuigverliesuren (reistijdverlies als gevolg van beperking in de wegcapaciteit) wordt verlegd naar bereikbaarheid voor alle Nederlanders. De nabijheid van een veelvoud aan voorzieningen vinden we in 2040 belangrijker dan het verkorten van de reistijd van mensen die veel kilometers maken met de trein of de auto.
Zelfrijdende voertuigen bieden een tussenvorm tussen auto en openbaar vervoer. Uitgangspunt voor de Fietsersbond is dat deze voertuigen zich aanpassen aan de omstandigheden en niet andersom. We accepteren geen nieuwe dominantie van auto’s, ook niet als die smart of autonoom zijn. Voertuigen die te veel ruimte innemen en geen stimulans zijn om meer te gaan bewegen, worden aan de rand van de stad opgevangen, waarna mensen met een voertuig dat wel geschikt is (de fiets) hun reis vervolgen.
Alle vervoersvormen, ook de fiets, gaan steeds meer data verzamelen, ook over ongevallen, trillingen, versnellingspatronen en ritkeuze. Deze data kunnen worden gebruikt om het fietsen te verbeteren of de fietslobby te versterken, maar ook voor commerciële doeleinden. Het fietsbeleid is zo niet langer aanbodgericht – bedacht vanachter een bureau – maar vraaggericht: gebaseerd op voorkeuren van fietsers. Belangrijk is dat de gebruiker van een connected voertuig te allen tijde op de hoogte is van de dataverzameling en ook zelf kan bepalen of deze aan of uit staat. De fietser is eigenaar van zijn data en bepaalt of hij deze deelt of niet. De Fietsersbond zet zich, samen met anderen, in om dit te waarborgen.
We gebruiken technologie om fietsen aantrekkelijker te maken. Door gps-zenders is fietsdiefstal ver teruggedrongen en door zendertjes kunnen fietsen en auto’s elkaar herkennen op kruispunten. De relatieve eenvoud van de fiets als vervoermiddel mogen we hierbij echter niet verliezen. Ook fietsen zonder elektronica en gegevensverzameling zijn nog steeds te koop. Laat de fiets ook de plek zijn waar je even lekker offline kunt zijn. Van ouderwetse opoefiets met terugtraprem tot slimme transportfiets: ze zijn allemaal lid van de FietsFamilie.
