Vogelvrije Fietser, mei 2003
Vier dagen per week ben ik advocaat, maar de vijfde dag werk ik op de universiteit. Dat klinkt als een rustdag, maar dat is het niet. Artikelen schrijven, colleges geven, studenten begeleiden en misschien wel het leukste van alles: tentamenvragen maken. Het liefst natuurlijk met fietsers in de hoofdrol. Laatst mocht ik mij weer eens uitleven. Met deze vraag hadden de studenten veel moeite:
Ellen gaat dagelijks met de fiets naar haar werk. Onderweg haalt zij bij het postkantoor de post op voor haar baas. Meestal zit ze nog half te slapen op de fiets en op een kwade dag gaat het mis. Zonder richting aan te geven slaat ze linksaf naar het postkantoor, net op het moment dat een andere fietser haar inhaalt. Ze valt en breekt haar pols. Welke van de volgende stellingen is juist?
a.Ellen kan haar schade volledig verhalen op haar werkgever, want het ongeval vond plaats tijdens haar werk;
b.Ellen kan de helft van haar schade verhalen op haar werkgever, want het gaat om een verkeersongeval en dan geldt de 50%-regel;
c.Ellen kan geen schadevergoeding vorderen van haar werkgever, want het was gewoon haar eigen schuld.
De meeste studenten kozen voor antwoord c. Want wat valt de werkgever nu te verwijten? Als Ellen ‘gewoon’ op weg was geweest naar haar werk, was dit inderdaad het juiste antwoord geweest. Maar Ellen was niet ‘gewoon’ op weg naar haar werk, ze haalde en passant even de post. Ze was dus in feite al bezig met haar werk, en dan komt de werkgever wel degelijk in beeld als aansprakelijke partij. De vraag is alleen: moet de werkgever dan alles vergoeden (antwoord a) of slechts een deel (antwoord b)?
Antwoord b was bedoeld voor de ‘klepelaars’: studenten die wel de klok hadden horen luiden, maar niet precies wisten waar de klepel hing. Want er bestaat inderdaad een regel dat fietsers bij een verkeersongeval altijd 50% van hun schade vergoed krijgen, maar die geldt alleen tussen verkeersdeelnemers onderling en bovendien alleen als de ene een ‘zwakke’ verkeersdeelnemer is en de andere een gemotoriseerde. Tussen werknemers en werkgevers is de regel niet van toepassing. Dat betekent dat de werkgever altijd aansprakelijk is als een werknemer tijdens zijn werk een verkeersongeval krijgt, tenzij de werknemer zich bewust roekeloos gedroeg. Maar dat zal niet snel het geval zijn.
Kort geleden moest de PTT zelfs de schade vergoeden van een postbode die werd aangereden toen hij zonder te kijken een drukke weg opliep om een wegwaaiende brief te pakken! Het goede antwoord is dus a. Mocht je zelf tijdens je werk betrokken raken bij een verkeersongeval – of zelfs maar een simpele valpartij! – denk dan ook eens aan je baas. Hij is namelijk aansprakelijk voor alle schade die je niet op iemand anders kunt verhalen. Voor de werksfeer hoef je niet bang te zijn: vrijwel alle werkgevers zijn voor dit soort schade verzekerd, je baas hoeft het dus niet uit eigen zak te betalen.
August Van