Slijtvast of niet

Welke versnellingen moet ik kiezen?

Zonder versnellingen rijdt lichter

versnellingsnaaf

De versnellingen op je fiets bepalen onder welke omstandigheden je met normaal beentempo kunt blijven fietsen. Het is belangrijk dat je in de meest gebruikte versnelling de minste weerstand voelt.

Vast verzet/single speed/geen versnellingen

Omafietsen, OV-fietsen en andere simpele fietsen hebben geen versnellingen. Ook sportieve fietsen als single speedfietsen zijn gestript van versnellingen. Het grote voordeel daarvan is dat je geen energie verspilt aan versnellingen.

Voordelen
  • Eenvoudig
  • Goedkoop
  • Licht
  • Geen extra onderhoud
  • Geen extra  weerstand in de aandrijving
  • Geen versnellingskabels

 

Nadelen
  • Alleen voor fitte mensen in het vlakke Nederland of korte ritjes in de stad
  • Af en toe ongunstig beentempo fietsen (harde wind mee of tegen, korte hellingen)

Nexus 3 versnellingsnaaf

De Nexus 3 zie je vaak op transportfietsen.

Voordelen
  • Loopt licht in tweede versnelling
  • Eerste versnelling geschikt voor korte heuvels, steil viaduct, zware bepakking en harde tegenwind
Nadelen
  • Stappen erg groot tussen de versnellingen
  • Derde versnelling nauwelijks bruikbaar door extra weerstand en grote stap
  • Moet losgemaakt worden bij demontage achterwiel
  • De kabel behoeft af en toe onderhoud
  • Te weinig versnellingen voor heuvelachtig terrein
  • Extra gewicht en extra kosten ten opzichte van fiets zonder versnellingen

Nexus 7 versnellingsnaaf

De goedkope versnellingsnaaf die op veel wat luxere stadsfietsen zit. In vergelijking met de Nexus 8 is de Nexus 7 minder duurzaam lijkt en trapt zwaarder.

Voordelen
  • Redelijk bereik
  • Goedkoop
Nadelen
  • Veel verlies in meest gebruikte versnellingen 3,4 en 5.
  • Vrij zwaar
  • Moet losgemaakt worden bij demontage achterwiel
  • Af en toe onderhoud van de kabel
  • Lichtste verzet net niet licht genoeg voor echt zware en lange hellingen
  • Matige kwaliteit

Nexus 8 versnellingsnaaf

De luxere versie van de Nexus 7. Grotere bereik, duurzamer en heel belangrijk: een hoger rendement. Lijkt zijn meerprijs (ongeveer 100 euro) ten opzichte van de Nexus 7 meer dan waard.

Voordelen
  • Goed bereik
  • Duidelijk beter van kwaliteit dan de Nexus 7
  • Relatief goedkoop
  • Loopt licht in vijfde versnelling
  • Loopt redelijk licht in de andere versnellingen
Nadelen
  • Stap tussen versnelling 5  en 6 vrij groot  (22%)
  • Lichtste versnelling net niet licht genoeg voor echt zware omstandigheden

Rohloff 14 versnellingsnaaf

De Rohloffnaaf is populair onder vakantiefietsers en niet zonder reden. Want met de naaf heb je altijd genoeg versnellingen, de naaf is nagenoeg onderhoudsvrij, duurzaam, en het rendement lijkt nauwelijks slechter dan van derailleurversnellingen. Enige nadeel is eigenlijk de prijs.

Voordelen
  • Geschikt voor meest extreme omstandigheden
  • Altijd genoeg versnellingen
  • Duurzaam
  • Rendement vermoedelijk nauwelijks slechter dan van derailleurversnellingen
  • Wiel verwijderen vrij makkelijk voor een wiel met versnellingsnaaf (en gaat misschien wel makkelijker dan met fiets met derailleur)
Nadelen
  • Prijzig
  • Stapjes tussen versnellingen wellicht net te groot

Derailleurversnellingen

Op mountainbikes en racefietsen vind je bijna altijd derailleurversnellingen vanwege het grote bereik, lage gewicht, hoge rendement en de kleine stapjes tussen de versnellingen. Op zich zijn ze ook prima geschikt voor gewone fietsen. Het nadeel is alleen dat ze kwetsbaar zijn, snel slijten en veel onderhoud vragen. Derailleurversnellingen kunnen niet gecombineerd worden met een dichte kettingkast. Wel kun je een kettingscherm monteren om je broek schoon te houden.

Voordelen
  • Geschikt voor meest extreme omstandigheden
  • Altijd genoeg versnellingen
  • Versnellingen makkelijk zelf aan te passen
  • Hoog rendement
  • Laag gewicht
  • Kleine stapjes tussen versnellingen mogelijk
  • Wiel redelijk makkelijk te verwijderen
  • Goedkoop in aanschaf
  • Onderhoud redelijk makkelijk zelf te doen
Nadelen
  • Hoge slijtage
  • Veel onderhoud
  • Schakelen soms wat ingewikkeld (zowel voor als achter)
  • Kwetsbaar, kan makkelijk kapot (bv gebroken achterderailleur door een tak, of ketting tussen tandwielen en spaken)
  • Ketting wordt erg vies (viezer dan op een open draaiende ketting met versnellingsnaaf omdat de derailleur en tandwielen ook vuil vast houden en je met het schakelen het vuil van de tandwielen weer op de ketting aanbrengt)
  • Geen dichte kettingkast mogelijk
  • Geen snaaraandrijving mogelijk
  • Geïndexeerde schakelen gevoelig voor storingen

Shimano Alfine 11

Shimano heeft met de Alfine 11  een concurrent te ontwikkelen voor de dure Rohloff. Iets minder versnellingen maar veel goedkoper. Maar een echte concurrent van de Rohloff is het in mijn ogen niet om twee redenen. Het rendement is duidelijk lager en de lichtste versnelling is niet licht genoeg om met bepakking in de bergen te fietsen. De lichtste versnelling van de Alfine11 is gelijk aan de lichtste versnelling van de nexus8. Je krijgt vooral extra versnellingen aan de bovenkant. Maar de Nexus8 heeft nog een efficiënte direct-drive in de vijfde versnelling. Die ontbreekt bij de Alfine11.  Bedenk dus goed of je die extra versnellingen nodig hebt of dat je niet net zo goed de Nexus8 kunt gebruiken.

Voordelen
  • Relatief goedkoop
  • Veel versnellingen als je lekker door wilt fietsen
Nadelen
  • Geen efficiënte direct drive
  • Lichtste versnelling nauwelijks lichter dan bij de Shimano 8 versnellingsnaven
  • Grote stap tussen eerste en tweede versnelling
  • Rendement duidelijk lager dan van de Rohloff

Nuvinci traploze versnellingsnaaf

De NuVinci-naaf is bijzonder doordat die traploos is. Tussen de lichtste en zwaarste versnelling kun je elke versnelling kiezen die je wilt. Je kunt daardoor altijd in een optimaal beentempo fietsen. Je hebt niet dat de ene versnelling net te licht is en de volgende  net te zwaar. De naaf heeft echter een groot nadeel. Het rendement is erg laag. Dat maakt dat de naaf voor gewone fietsen eigenlijk ongeschikt. Het voordeel dat je hebt gaat verloren door de extra verliezen in de naaf.

Voordelen
  • Onbeperkt aantal stapjes tussen de versnellingen
  • Volkomen stil (er zitten geen tikkende palletje in)
  • Robuuste constructie
Nadelen
  • Erg laag rendement.
  • Lichtste versnelling niet heel erg licht.

Fietsersbond oordeel: