Steden als Utrecht en Amsterdam worden overspoeld door fietsers. En niemand had al die fietsers zien aankomen. ‘Het is echt uit de hand gelopen. Het fietsgebruik groeit zo erg, daar zijn we door verrast’, zegt Bas Govers van adviesbureau Goudappel Coffeng.
Govers werkt voor de gemeente Utrecht mee aan een plan om de stad aantrekkelijk en bereikbaar te houden. Hij vroeg hij zich af waar al die fietsers zo plotseling vandaan zijn gekomen. Volgens Govers komt het door een veranderende bevolkingssamenstelling. In steden als Utrecht, Amsterdam en Den Bosch zijn de traditionele arbeiders weggetrokken. De mobiele, hoogopgeleide tweeverdieners hebben hun plek ingenomen. Deze groep heeft de fiets nodig voor haar manier van leven.
Centrale plek
‘De maatschappelijke ontwikkeling is dat je niet je hele leven bij dezelfde werkgever zit’, legt Govers uit. Omdat tweeverdieners zo vaak van werkplek wisselen, zoeken stellen een centrale plek uit van waaruit ze allebei gemakkelijk veel steden kunnen bereiken. ‘Zo kunnen ze allebei een baan hebben. Voor die tweeverdieners is de combinatie fiets en trein een uitkomst.’
Hoger opgeleid
De hoogopgeleide tweeverdieners gebruiken een centraal gelegen stad als een ‘basiskamp’ van waaruit zij uitzwermen op zoek naar interessante banen en projecten. ‘Dat gebeurt echt massaal in steden als Utrecht, Amsterdam en Den Bosch. In andere steden is dat veel minder aan de hand’, zegt Govers. Inmiddels domineert deze bevolkingsgroep de stad. ‘In Utrecht heeft vijftig procent van de bevolking een hogere opleiding’, aldus Govers.
Economisch succes
De gevolgen zie je bij het station van Utrecht. Overal staan fietsen. In de rekken natuurlijk. Maar ook op de stoepen, aan lantaarnpalen, aan bouwhekken vastgeketend en zelfs op het fietspad staan fietsen geparkeerd. Die overlast is vervelend, maar bestuurders moeten eigenlijk hun handjes dichtknijpen bij de aanblik van al die fietsen. Govers: ‘De fiets is een teken van groot economisch succes.’ De drukte begint wel zijn tol te eisen: Fietsers mijden drukke en vervelende plekken.
Fietsfile op de agenda
En ineens dook eind september het begrip ‘fietsfile’ op in de pers. Dat kwam door het symposium Meer fiets meer ruimte dat de Fietsersbond samen met het Nirov organiseerde. ‘We zijn erin geslaagd om het onderwerp op de agenda te zetten. Het is nu voor iedereen duidelijk dat er iets aan de hand is, dat de fiets meer ruimte nodig heeft’, zegt Wim Bot van de Fietsersbond. ‘En dat is een enorme winst. Wij hebben het al langer over het succes van de fiets en dat een extra rekje de problemen niet oplost. Ik ben blij dat de presentaties over de rol gingen die de fiets in de ruimtelijke ordening zou moeten spelen. Concreet kwam het erop neer dat er voorstellen voor pilots kwamen. Je zou bijvoorbeeld leegstaande panden kunnen gebruiken als fietsenstalling. En je zou kunnen experimenteren met bredere fietspaden. De Fietsersbond vindt dat er een stimuleringsmaatregel van het rijk voor dit soort lokale initiatieven moet komen. Daar hebben we in de verkiezingscampagne voor gepleit, en nu komen we erop terug in de Tweede Kamer.’
Ook de buitenlandse pers heeft ontdekt dat het druk is op onze fietspaden.
Categorieën