‘Boodschappen doen? Er kan meer op de fiets dan je denkt.’ De
Fietsersbond promoot op 18 september, tijdens de Week van de
Vooruitgang, het boodschappen doen op de fiets én plaatst fietsenrekken.
Fietsenrekken; de meeste gemiste voorziening van supermarktklanten
Nederland is gezegend met veel supermarkten. Er is er bijna altijd één in de buurt en die is doorgaans prima bereikbaar per fiets. Steeds meer Nederlanders ontdekken dat de fiets een snel, gemakkelijk en goedkoop vervoermiddel is voor de dagelijkse boodschappen. Het autogebruik is na jaren van stijging gedaald van 59 naar 56 procent, zo blijkt uit het jaarlijkse consumentenonderzoek van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL). Het CBL is een koepelorganisatie van de Nederlandse supermarkten. Waarom er niet meer mensen op de fiets komen? Beroerde stallingen zijn een bron van ergernis. Toen CBL-onderzoekers aan supermarktklanten vroegen of ze wensen hebben, vertelde maar liefst 72 procent van de klanten dat ze uitkijken naar goede fietsparkeergelegenheden. Iets om rekening mee te houden, aldus beleidsmedewerker Theo Zeegers van de Fietsersbond. Het economisch belang van de fietsende klant moet volgens Zeegers niet onderschat worden. ‘Op basis van verschillende onderzoeken kun je zeggen dat ruwweg een derde van de klanten op de fiets naar de winkel komt. En ze bezoeken de supermarkt verschillende keren per week. Dat betekent dat zeker een derde van de omzet op de fiets komt.’
Klantenbelangen
Uit een onderzoek dat hbo-student Jan Berndsen van de NHTV voor de Fietsersbond heeft verricht, blijkt dat vier van de vijf supermarktklanten op maximaal twee kilometer afstand van de supermarkt wonen. ‘Die afstand is gemakkelijk te fietsen en vaak is de fietser sneller dan de automobilist. Er is een wereld te winnen’, aldus Zeegers. Als de supermarkt zo dichtbij huis is, waarom gaan mensen dan toch met de auto? De redenen zijn uiteenlopend, zegt Zeegers. Sommigen reizen met de auto naar het werk en willen aansluitend boodschappen doen.
Anderen willen maar eens per week naar de supermarkt en kunnen de boodschappen niet op de fiets kwijt.’Het gaat ons om de groep automobilisten, die wel met de fiets zou willen maar afgeschrikt wordt door allerlei praktische bezwaren’, zegt Zeegers. ‘Veel mensen zijn bang dat de fiets gestolen wordt.’ Diefstal is een groot probleem, maar er is iets tegen te doen. Goede fietsenrekken met aanbindmogelijkheid voor de fiets brengen de diefstalcijfers omlaag.
De Fietserbond heeft onderzocht hoe het in de praktijk is gesteld met de fietsparkeervoorzieningen bij supermarkten. Vrijwilligers hebben 186 supermarkten onder de loep genomen. Bij één op de drie supermarkten puilden de stallingen uit. Er was gewoonweg geen plek meer voor andere fietsende klanten. En bij driekwart van de supermarkten ontbrak een aanbindmogelijkheid of was het moeilijk je fiets aan het rek vast te maken. Bij slechts één op de zes supermarkten troffen de vrijwilligers rekken aan, die voldoen aan de eisen van de Fietsparkeur. Doen de supermarkten hun voordeel met deze kennis?
‘Goede bereikbaarheid is in het belang van de klant en van Albert Heijn’, stelt José Mes van Albert Heijn. De supermarktketen wil de fietsende klanten graag ter wille zijn, maar zegt niet alles in eigen hand te hebben. De grond waar de fietsenrekken moeten komen, is doorgaans van de gemeente. En daar mag de supermarktmanager niet zomaar fietsenrekken plaatsen. Maar als de gemeente de grond ter beschikking stelt, is Albert Heijn dan bereid rekken aan te schaffen? ‘Als die mogelijkheid er is, zullen we er absoluut naar kijken.’De Fietsersbond wil de supermarktmanager de helpende hand reiken. Plaatselijke afdelingen kunnen de supermarktmanagers bijstaan bij het verbeteren van de fietsparkeergelegenheden. Op verzoek maken de vrijwilligers een inventarisatie van het tekort aan plaatsen en organiseren ze een klanten- en een winkelierenquête. Samen met de winkeliers kan de Fietsersbond de gemeente vervolgens benaderen.
Gratis bewaakt
Ook het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD), dat winkeliers met raad en daad bijstaat, helpt de ondernemers bij het verbeteren van de fietsvoorzieningen. ‘Je moet altijd proberen oplossingen te zoeken voor de fietsende klanten’, stelt Peter Breuers. Hij is ruimtelijk economisch adviseur van het HBD. Goede fietspaden en fietsrekken zijn fijn voor de fietsende klanten, maar Breuers is er van overtuigd dat een goede fietsinfrastructuur ook autorijdende klanten op weg zal helpen. ‘Door een hoger fietsgebruik komt er ruimte vrij in de parkeergarages en op de weg. Een goed fietsbeleid leidt dus tot een betere bereikbaarheid van de binnenstad.’Breuers geeft praktische adviezen aan winkeliersverenigingen bij herinrichtingprojecten. ‘Ik zeg altijd: kijk goed waar je fietsvoorzieningen plant. Fietsenrekken aan het begin van een winkelstraat hebben geen zin. De klant wil namelijk zijn fiets het liefst zo dicht mogelijk bij de winkeldeur parkeren. En zorg ervoor dat je rekken plaatst met een Fietsparkeur en niet van die malle betonnen dingen, waar je wiel in krom buigt.’
Eén van de beste middelen om winkelend publiek op de fiets te lokken, zijn gratis bewaakte stallingen. ‘Een deel van het winkelend publiek komt niet op de fiets, omdat ze die niet veilig kunnen stallen.’ Deze groep is voor de fiets te winnen met gratis bewaakte stallingen. In Apeldoorn is de gemeente daar mee begonnen. De diefstal nam af en in enquêtes meldden de fietsers dat ze voor het winkelen de auto inruilden voor de fiets. Vanwege het positieve effect op fietsgebruik raadt Breuers winkeliers aan om bij de gemeente te vragen om gratis bewaakte stallingen. Nog een advies: fietsparkeerverboden zijn in winkelgebieden uit den boze. ‘Je moet daar heel terughoudend in zijn, want fietsers gaan het negeren. Of erger nog: fietsers gaan winkelgebieden mijden. En dat is niet in het belang van de ondernemers.’
Michiel Slütter
Vogelvrije Fietser, september 2004
Categorieën
