Wat is een voorwielmoordenaar?

Woordenboek Fietsparkeren

fietsklont

Fietsparkeren is een dynamische gebeuren met bijpassende taal. ‘Voorwielmoordenaar’ is al een oudje, maar ‘fietsflats’ hebben we nog niet zo lang.

APV Algemene Plaatselijke Verordening

In de APV wijzen burgemeester en wethouders plaatsen aan waar geen fietsen geplaatst mogen worden. Dan moeten ze eerst ook nog borden plaatsen om dat voor de bevolking duidelijk te maken.

Bakfiets-parkeerplek

Had Amstelveen als eerste. De gemeente ontwierp er speciale borden voor. Die zijn blauw met een grote ‘P’ en daaronder het sjabloon van een bakfiets. Nu ook onder meer in Bussum, Amsterdam en Den Haag.

Dagkaart

Flodderig bewijsbriefje van stallen met datum en nummer. Eén wordt aan het stuur of frame wordt vastgemaakt. De fietser krijgt zelf de andere. Bij verlies dient de fietser  met zijn fietssleutel over de brug te komen en administratiekosten neer te tellen.

Fietsdepot, Fietsenkerkhof of AFAC

(Algemene Fiets Afhandel Centrale) Veilige overdekte verzamelplek voor alle door de gemeente weggeknipte en uit grachten opgedoken fietsen. Eigenaars kunnen met legitimatiebewijs en fietssleutels hun rijwiel ophalen. Veel gehoorde klacht: beperkte openingstijden.

Op elkaar gestapelde fietsen vormen een flat
Beeld-auteur: Judy Ballast

Fietsflat

De veel gefotografeerde fietsflat staat sinds 2000 bij station Amsterdam Centraal. Hij telt drie verdiepingen,  staat op palen in het water en kan 2500 fietsen bergen. Om je fiets terug te vinden in de massa is een likje fluorescerende verf aan te raden.

Fietsklont

Aan elkaar geketende fietswrakken. Herkomst woord: een Amsterdamse mevrouw die deze fietsklonten al enige jaren fotografeert op verschillende plekken in haar stad.

Fietskluis

Kluis op rij met in elke kluis ruimte voor één fiets. Staan meestal bij stations zonder bewaakte stalling.

Fietsparkeerproef 

Amsterdams experiment uit 2009 op het Raamplein. Fietsers konden negentien soorten fietsrekken uitproberen van verschillende fabrikanten. De overduidelijke winnaar: het nietje in zijn verschillende verschijningsvormen.

fietsparkeur
Is het een sjiek beroep? Beeld-auteur: Judy Ballast

Fietsparkeur

Keurmerk voor fietsparkeervoorzieningen. Wordt toegekend door Stichting Fietsparkeur dat bestaat uit Fietsersbond en Vereniging Straatmeubilair. (Die vereniging bestaat echt, ja).

Fietstrommel

Gaat open als een ouderwetse broodtrommel. Overdekte en afsluitbare ruimte voor ongeveer vijf fietsen. Wordt in straten met hoge bergingsnood geplaatst. Helaas gaat dat in de meeste gemeenten niet vanzelf, maar gaat aan plaatsing een administratieve uitputtingsslag vooraf.

Fietswrak
Eigenlijk geen fiets meer. ‘Fahrradleich’ zeggen ze in Duitsland. Er is met de beste wil van de wereld niet meer op te fietsen omdat cruciale onderdelen als wiel, zadel of stuur ontbreken. Een fietswrak op straat wordt beschouwd als zwerfvuil of gevonden voorwerp.

Foutparkeren

Beladen term. Sommige gemeenten zien elke buiten het rek geplaatste fiets als ‘fout’ en zien er geen been in om die fietsen weg te knippen en af te voeren naar het Fietsdepot. Dat zal ze leren, die dwarse fietsers. Zie ook ‘wildparkeren’ en ‘hinderlijk parkeren’.

Handboek Weesfietsen

Zelfhulpboek voor gemeenten om weesfietsen aan te pakken. Down te loaden via de site van Verkeer en Waterstaat. Met het antwoord op vragen als: Op welke plekken moet ik weesfietsen aanpakken? Wat voor labels moet ik gebruiken?

Hinderlijk geplaatst

Term wordt door gemeenten gebruikt om fietsen aan te duiden die de doorgang belemmeren op een looproute of een fietspad.

Hoog/laag-rek

Meestal rek met voorwielmoordenaars waar de voorwielen afwisselend hoog en laag in geplaatst worden. Het idee erachter: zo raken de sturen niet in elkaar verstrikt.

Kort parkeren

Op standaard. Zo dicht mogelijk bij bestemming. Voor de winkel om daar snel boodschappen te doen. Om een brief te posten of een kind bij een vriendje af te halen.

Lang parkeren, Stallen

Als parkeren een paar uur duurt, wordt het stallen. Wie zijn fiets uren achterlaat tijdens werkuren of om per trein naar een andere stad te gaan, loopt verder om een serieus veilige droge plek te zoeken. Hetzij ondergronds, bewaakt of stevig aan een brug/lantaarnpaal gebonden.

fietsklont
Beeld-auteur: Judy Ballast

Mobiele stalling

Tijdelijke stalling die bij festivals en andere evenementen wordt ingezet. De rekken worden op aanhangwagens gebracht en afgevoerd. De gemeente Utrecht plaatst ze ook op reguliere zaterdagen in hartje Centrum. Maar die zijn niet zo mooi als die in Den Haag. In het kader van Project Fiets & Stal maakte Atelier van Lieshout een mobiele stalling voor de Hofstad.

Nietje

Populair ´aanleunhek´. Het nietje won eind 2009 de Fietsparkeerproef in Amsterdam. Fietsers konden daar stemmen op hun favoriete rek. Een aangeklede versie van het nietje is model ‘Heklucht’, een nietje met ingebouwde pomp.

Stationsfiets

Goedkope fiets voor verkeer van en naar waar weinig eisen aan gesteld worden en die groot risico loopt ooit als weesfiets achter te blijven. Als hij niet gestolen wordt.

Studentenfiets

Net als de stationsfiets goedkoop. Wegwerpfiets. Slecht/niet onderhouden. Soms levensgevaarlijk wegens defecte remmen. Beschikt zelden over verlichting Veel gezien met hoepelkromme wielen en minimaal aantal spaken.

Toezichthouder

Bewaakt de stalling. Vrijwel altijd een man. Soms eigenaar van een fietsenwinkel die het stallen erbij doet. Vaak iemand in dienst van een stichting (bijvoorbeeld werkgelegenheidsproject). Repareert soms zelf fietsen.

voorwielmoordenaar
Beeld-auteur: Judy Ballast

Voorwielmoordenaar

Kan een keurmerk van Fietsparkeur wel vergeten. Je voorwiel in dit rek zetten is killing. Het risico van verbogen wielen is levensgroot. Toch plaatsen gemeentes ze graag. Wie eenmaal besloten heeft zijn fiets niet meer bloot te stellen aan deze kwelling kan tachtig procent van de rekken niet meer gebruiken.

Weesfiets

(Voorheen: ‘Zwerffiets’). Fiets die door zijn eigenaar ijskoud in een rek achter is gelaten en daar tot het einde der tijden zou blijven staan als hij niet door een Weesfietsenteam uit zijn benarde positie verlost werd. Naar schatting houden weesfietsen twintig procent van de stallingscapaciteit rond stations bezet.

Verlaten kinderfiets droomt van zijn vader en moeder
Beeld-auteur: Judy Ballast

Weesfietsenteam

Sinds eind 2009 opereren door het hele land Weesfietsenteams. Dat zijn vaak stadswachten die volgens het Handboek weesfietsen weesfietsen opsporen en bestickeren.

Wildparkeren

Discutabele term. Fietsers zouden hun fiets lukraak ergens neerknallen. Is elke fiets die buiten de rekken staat ‘wild’? Zijn de eigenaren niets ontziende eigenheimers die het worst is of een ander er niet meer langs kan? Is er een goed alternatief?

 

Lees ook: NS gelooft in gratis en Fietser wil gemak

Fietsparkeren

Vind jij het net als wij belangrijk dat je je fiets goed en veilig kunt stallen? Dankzij onze acties zijn de meeste stationsstallingen de eerste 24 uur gratis.

Steun ons!

Categorieën

52200975667_53bff07c54_k

Suzanne Brink

Hoofdredacteur Crossmedia

Op de fiets ben ik vrij en onafhankelijk en dat gevoel wil ik delen. We zijn de enige organisatie in Nederland die zich volledig inzet voor de veiligheid en het geluk van fietsers: geweldig dat ik daar aan mee kan werken.