Oplichtend scherm van een gps-apparaat op fietsstuur

Gps-specialist Joost Verbeek: ‘Knooppunten lijken wel een verslaving’

Gps-apparaten zijn nog niet zo gemakkelijk te doorgronden. Zelfs niet voor de fabrikant. ‘Mijn boeken liggen als naslagwerk voor de eigen medewerkers op kantoor bij Garmin’, zegt Joost Verbeek, auteur van twee GPS-boeken.

Tekst: Wijbrand Schaap

‘Het is heel handig om zo‘n gps-toestel te hebben, maar je moet tegelijk proberen om er zo min mogelijk op te kijken. Onderweg wil je toch vooral genieten en het gezellig hebben met elkaar.’ Joost Verbeek (59) schreef twee boeken die iedere gebruiker van een gps-toestel in huis zou moeten hebben.
De GPS wijzer en de GPS wijzer voor de recreatieve en sportieve fietser zijn allebei bedoeld voor het gebruik met toestellen van Garmin. De boeken zijn niet in opdracht van de bekende fabriek van gps-toestellen geschreven. Verbeek: ‘Ze zijn er wel blij mee. Ze liggen als naslagwerk voor de eigen medewerkers op kantoor.’

Hebben mensen niet genoeg aan de handleidingen bij Garmin?

‘Handleidingen zijn heel uitgebreid, maar vertellen ook heel veel leuke dingen niet. En ook niet in een volgorde die handig en praktisch is. Er zit geen leerstructuur in. Op basis van onze ervaring hebben wij in het boek nu voor een bepaalde volgorde gekozen. We proberen de leuke dingen te behandelen, maar voor de een zal het maken van work-outs totaal overbodig zijn, en de ander vindt dat juist fantastisch.’

Met een app op je smartphone kan je toch ook gps-routes rijden?

Oplichtend scherm van een gps-apparaat op fietsstuur
Nederland, Amersfoort, 30-5-2020. Foto Maarten Hartman. Joost Verbeek met GPS Beeld-auteur: Maarten Hartman

‘Er kan best veel met een smartphone, maar er kan veel meer met een gps-apparaat. De meeste apps hebben vooral de mogelijkheid om de lijntjes te laten zien en niet meer dan dat. En dan heb ik het nog niet eens over de kwetsbaarheid, de accuduur, het niet schokvrij zijn en de slechte afleesbaarheid bij fel zonlicht. Bovendien zie ik vaker een kapotte smartphone dan een kapotte gps.’

Wat is er mis met 'lijntjes' oftewel 'tracks'?

‘Het voordeel van een ‘track’ is dat die overal werkt, of je nou door de woestijn gaat, of over de weg. Je krijgt alleen geen afslagaanwijzingen. Dat is niet altijd prettig, want dan ga je relatief vaak op zo’n gps kijken. Maar wanneer je bij zo’n ‘track’ een ‘directe route’ maakt van a naar b, die ook onafhankelijk is van de kaart, krijg je bij elke afslag een piepje en ook een melding hoe ver de volgende afslag weg is.’
‘En wanneer je als fietser een lange-afstandstocht uitzet waar ook beklimmingen in zitten, krijg je op sommige toestellen aan het begin van zo’n beklimming meteen een overzicht van de zwaarte op de verschillende fases. Zo kun je je krachten doseren.’ Maar er kan nog veel meer. ‘Ik zeg altijd: volg vooral je eigen lichaam, maar als je wilt geeft hij ook aan wanneer je moet drinken en hoeveel. Het wordt steeds gekker wat ze bedenken.’

Portret van Joost Verbeek met fiets
Joost Verbeek Beeld-auteur: Maarten Hartman

Het einde van de papieren kaart? Nee, volgens Verbeek

Zelf bereidt Verbeek zijn routes en vakanties thuis voor, het liefst met een papieren kaart: ‘Dat is toch het prettigst omdat je dan overzicht hebt. Dat geeft nog veel meer informatie dan een gps.’ Ook in Nederland, dat helemaal vol lijkt te staan met wegwijzers en paaltjes van uitgezette wandelingen, weet hij nog verrassende routes te vinden. Zo kwam hij ooit de ‘routewereld’ binnen door voor dOntrack – tegenwoordig mooisteroutes.nl – een nieuwe route te ontwikkelen, die meteen Route van het Jaar werd: de Zeven Heuvelen Wandelroute. ‘Een combinatie van heel weinig verharde wegen en de mooie uitzichten die je in deze omgeving hebt. En ik probeerde alle paaltjeswandelingen te vermijden en hier en daar wat kruip-door-sluip-door-paadjes te nemen.’

Eigen routes bedenken

Ook voor fietsers zijn er zat mogelijkheden om de gebaande paden te mijden. ‘Ik heb vorig jaar een tocht uitgezet vanuit Limburg, richting de Moezel en via de Eifel weer terug. Ik probeer de kleinere wegen te kiezen. De populaire routes bekijk ik ook, maar ik vind het niet leuk om 130 kilometer over de Vennbahn (een spoorbaan die is omgetoverd tot fietspad, red.) te fietsen. Dan weet ik zeker dat ik het na dertig kilometer erg saai begin te vinden. Nu maak ik liever met routesoftware mijn eigen route, zet die op de gps en dat fietsen we óf feilloos na, óf we bedenken ter plekke een andere afslag, waarna we altijd weer op de route terug kunnen komen.

Tip 1 van Verbeek: mijd de fietsknooppunten

‘Het lijkt wel een soort verslaving, die knooppunten. Soms denk ik dat mensen niet meer zonder knooppunten kunnen fietsen. Ik hoor zelfs van lui die een gps hebben gekocht en daar dan de knooppunten in willen zetten. Dan zeg ik: als je een gps hebt, moet je vooral géén knooppuntenroutes meer willen fietsen. Knooppunten zijn voor het fietsen zeker een slim systeem als je geen gps hebt, maar het houdt altijd een beetje het midden tussen mooi fietsen en commercieel belang. Er wordt altijd een dorpje aangedaan waar weer een cafeetje of een kroeg ligt, en dat hoeft niet altijd per se mooi te zijn. Je kunt veel mooiere tochten vinden wanneer je niet op die knooppunten let.’

Tip 2: gebruik Garmins gevarenzone

En als je dan zelf een route hebt uitgezet en toch een echt leuke pleisterplaats wilt kunnen bereiken? Dan heeft hij een gouden tip: ‘Maak van dat cafeetje of die kampeerplek een zogenaamde ‘gevarenzone’. Dat kun je doen in de kaartensoftware thuis. Bij zo’n punt geef je een diagonaal aan, waardoor de cirkel de route die je hebt uitgezet, overlapt. Wanneer je dan tijdens het fietsen de cirkel raakt, krijg je een waarschuwing. Dan weet je dat die pleisterplaats in de buurt is en kun je besluiten erheen te gaan.’ Zoiets zal de fabrikant je nooit vertellen.

Waar te koop?

GPS wijzer cover 4e herdruk 2020-3

Joost Verbeek was in het verleden voorzitter van de Utrechtse Fietsersbond en richtte ook fietsenstallingsbedrijf U-Stal op. Omdat hij graag fietst en wandelt werd hij vrijwilliger voor de website On Track, waarvoor hij routes naliep. In die tijd, 2005, ontdekte hij ook het gemak van gps-toestellen en schreef er een boek over. Inmiddels heeft zijn boek GPS wijzer de zestiende druk beleefd. Dit jaar kwam de vierde, herziene versie uit van GPS wijzer voor de recreatieve en sportieve fietser. Te koop op Fietsvakantiewinkel.nl voor 19,95 euro.

Tracks en directe routes op de Fietsrouteplanner

De Routeplanner van de Fietsersbond is ideaal om je routes in Nederland uit te stippelen. Je kunt je eigen route zowel als ‘track’ als in de vorm van een ‘directe route’ downloaden.

Help je mee?

De Fietsrouteplanner draait op de inzet van vele vrijwilligers. Jij kunt ze helpen!

Ja, ik word lid!