Bezwijkt de natuur onder de fietsers?

Over het landgoed Pijnenburg tussen Baarn en Soest loopt een geliefd fietspad van Lage Vuursche richting Soest. In januari verschenen er klaphekken om het fietsen te ontmoedigen. In april kwamen er hekken om de klaphekken en werd fietsen onmogelijk. Jammer, vinden veel fietsers. Bij de Fietsersbond kwamen mails binnen, in de plaatselijke huis-aan-huisbladen van Soest en Baarn verschenen ingezonden brieven én de afsluiting bereikte het AD.

Mag dat: een fietspad afsluiten? Ja, als je landgoedeigenaar bent, dan mag dat. Omdat de meeste landgoedeigenaren in aanmerking willen komen voor gunstige belastingregelingen, moeten ze hun landgoed openstellen. Maar dat openstellen geldt wandelaars en niet fietsers, zo staat dat in de Natuurschoonwet. Die stamt uit 1928; in 2016 is er wel gepleit voor openstelling voor fietsers maar daar wilden de landeigenaren niet aan. Dus ook al is het een geliefde route, zelfs al staat er een ANWB-paddenstoel, toegang mag voor fietsers verboden worden.

Waarom wil Pijnenburg van de fietsers af? De officiële reden is ‘de overlast van fietsers’. Rentmeester Benny van Dasselaar: ‘Er komen op sommige dagen zo’n 5000 tot 7000 fietsen per dag over het landgoed. Dat leidt tot overlast. Er is soms weinig tolerantie tussen verschillende fietsers.’ In een brief aan de afdeling Soest van de Fietsersbond doet de rentmeester er nog een schepje bovenop: ‘De natuur van het landgoed bezwijkt onder de overvloed van e-bikes, mountainbikes, snorfietsen, racefietsen, bromfietsen, quads, motoren en niet-recreatieve fietsers. De veiligheid van kinderen, wandelaars, ruiters en hondenuitlaatservices, alsmede die van de fietsers zelf, komt in het geding op dit deel van het landgoed. Een stortvloed van klachten van recreanten en opgeschrikt en dood gereden (ree)wild hebben ons dit besluit doen nemen.’
Wouter Wagemakers van de Fietsersbond Amersfoort vindt het overdreven: ‘Ik heb nog nooit een quad op dit fietspad gezien en ik denk niet dat een fietser een ree kan doodrijden ‒ eerder omgekeerd.’

Het probleem van het afsluiten van het fietspad is ook dat er geen goed alternatief is. De rentmeester verwijst fietsers naar de Embrachementsweg. Dat is dik drie kilometer om, en het is een smalle weg waar auto’s hard rijden. Ook de Contactcommissie Lage Vuursche (CCLV), zeg maar de bewonerscommissie van dit pannenkoekendorp, mailt: ‘Wij als CCLV zijn erg teleurgesteld. De verbinding wordt veelvuldig door bijvoorbeeld schooljeugd gebruikt.’

De zorgen en klachten zijn bij de gemeente Baarn en Soest binnengekomen. Beide gemeenten willen graag dat het fietspad weer opengaat, maar ze zijn afhankelijk van de landgoedeigenaar, Per Insinger. Begin juni gaan ze in overleg met hem.
De provincie Utrecht volgt het van een afstandje. Samen met de betrokken gemeenten sloot de provincie in 2012 een convenant met de landgoedeigenaar. In het convenant staan een heleboel afspraken over toegankelijkheid, een tweede theehuis en een dierenbegraafplaats, maar ook over het bewuste fietspad. Daar zou een alternatief voor gezocht worden door de ondertekenende partijen. ‘Indien na tien jaar geen geschikte oplossing wordt gevonden, dan wordt het fietspad afgesloten.’

Die tien jaar zijn nog niet voorbij. Waarom dan nu deze actie? Rond Lage Vuursche denken sommige mensen dat het iets te maken heeft met het tweede theehuis dat Insinger graag op zijn landgoed wil bouwen om meer inkomsten te genereren, maar waar in de omgeving veel verzet tegen is.
Wout Wagemakers van de Fietsersbond: ‘Als belangrijkste reden om het fietspad af te sluiten noemt Insinger te veel drukte en de grote natuurbelasting. Maar wat wil hij zelf: een theehuis erbij, om nog meer mensen te trekken naar deze kwetsbare natuur? Hier zit een tegenstrijdigheid in.’
Rentmeester Benny van Dasselaar zucht. ‘Mensen suggereren zoveel; het theehuis heeft feitelijk geen rol gespeeld in deze beslissing. En nee, we zien in de protesten geen aanleiding om ons beleid te veranderen.’