Lang leve de ballonband!

Maar waarom zie je ze zo weinig?

Tekening van fiets van ballonnen

Kees Bakker (TestKees) is al jaren een groot voorstander van dikke banden. Dat wil zeggen: banden met een breedte van minimaal 50 millimeter. Volgens hem zijn ze comfortabeler en veiliger.

Comfortabeler?

Het gros van de Nederlanders is laks met het regelmatig oppompen van de banden. Als je dikke banden hebt is dat niet zo erg. Met slecht opgepompte smalle banden trap je onnodig zwaar. Met dikke banden heb je bovendien geen extra vering meer nodig. Die geven de banden al.

Veiliger

Met dikke banden ga je minder snel onderuit omdat er meer contact is tussen band en weg. Veel fietsers vallen omdat ze over oneffenheden rijden of de berm inrijden. Met dikke banden is de kans groter dat ze zich staande houden. Dikke banden zijn zeker aan te raden als je op een snelle elektrische fiets rijdt.

Maar al Kees’ pleidooien voor dikke banden ten spijt staan de winkels niet vol met fietsen met dikke banden. Vaak wordt überhaupt niet vermeld hoe breed de band is. Fietsgigant Mantel biedt allerlei keuzemogelijkheden op zijn site, maar de bandenmaat hoort daar niet bij. Hoezo niet?

fietsbanden

Hoe zit het nou met die bandenmaten?

Vroeger had ieder land eigen bandenmaten. Nu hebben we het ETRTO-systeem. Fietsenmakers… Lees meer

Wij vroegen jullie waarom jullie denken dat je nog nauwelijks brede banden ziet op ‘gewone’ fietsen. Is dat omdat ballonbanden een blinde vlek zijn voor fabrikanten, of omdat fietsers ze niet zien zitten? Dit waren de reacties:

‘Het is puur wetenschappelijk onderbouwd’, concludeert Gosse Hoving op basis van onderzoeksgegevens en eigen bevindingen. ‘Bij de juiste bandenspanning hebben deze banden niet meer rolweerstand.’ Toch is de discussie daarmee zeker niet af. Veel mensen blijven denken dat dikke banden wel degelijk meer rolweerstand hebben en dus zwaarder fietsen.

Moeilijk te geloven

Tekening van fiets van ballonnen
Beeld-auteur: Judy Ballast

‘Voor mij is het geen mysterie’, schrijft Tom Spuijkbroek. ‘Ballonbanden zorgen voor meer weerstand, dus kan je er minder goed mee opschieten. Ik heb ook wel gelezen dat dit niet waar is, maar de totale oppervlakte rubber op de weg is veel groter.’

Ook Cora de Koning wil er niet aan: ‘Hoewel ik al jaren lid ben van de Fietsersbond en de onderzoeken gelezen heb, is er ook bij mij het vooroordeel dat zulke banden niet goed kunnen zijn en niet prettig kunnen fietsen.’

En de wielrenners dan?

Een peloton lezers wijst naar wielrenners, die ‘niet voor niets van die dunne bandjes hebben’. Ook de vergelijking met auto’s wordt veel gemaakt. Juuk Slager: ‘Er zijn voortdurend campagnes om te zorgen dat automobilisten met de goede (lees: niet een te lage) bandenspanning rijden, want het vermindert het brandstofverbruik. Wat het brandstofverbruik is voor de auto, is de hoeveelheid moeite die ik moet doen om vooruit te komen bij de fiets.’ 

Bernard Blokzijl is het daar niet mee eens: ‘Veel fietsers willen niet geloven dat een bredere band niet meer weerstand heeft dan een smalle hardere band. Uit ervaring en het bijhouden van mijn fietsritten met Strava weet ik dat ik op bredere banden net zo snel fiets. Wel fietst het veel comfortabeler en heb ik veel meer grip in bochten.’

groen duimpje omhoog van ballonbanden en rood duimpje omlaag van ballonbanden
Beeld-auteur: Judy Ballast

Eigen ervaring

Fietsers die zelf op brede banden hebben gefietst willen juist nooit meer anders. Diny Holman: ‘Voor mij, een vrouw van 81, geldt dat ik nooit zou denken dat dat lekker fietst als ik niet een paar minuten had gezeten op de fiets waarmee mijn zoon door de bossen fietst. Uitgedaagd om te proberen. Een hele ervaring, wel hilarisch, in een jurk en zomaar de stoep af fietsen.’

Behoudende fabrikanten

Mies Singendonk denkt dat fabrikanten te behoudend zijn met het produceren van dikkebandenfietsen: ‘Alsof een kekke fiets met dikke banden niet past bij een 60-jarige.’ Conservatisme is ook de verklaring van Victor Charles: ‘De mensen weten niet beter. En als de meerderheid van de stadsfietsers voor smalle banden kiest, dan doen de fabrikanten dat ook.’


Piet Smits: ‘Het strookt niet met het traditionele beeld van de Nederlandse fiets, waardoor ze weinig verkocht worden. Hierdoor gaat automatisch het aanbod niet omhoog. Ik denk dat als fabrikanten meer modellen met dikke banden zouden presenteren er vanzelf ook meer in het straatbeeld zouden verschijnen.’

Logistieke problemen

Hans Groen merkt op dat veel onderdelen opnieuw moeten worden ontworpen en geproduceerd voor ballonbanden. ‘Het duurt wel even voordat je een andere maatvoering in de productieketen hebt doorgevoerd, want overleg met de binnenlanden van China gaat wat minder snel dan met de werkplaatsen in Heerenveen, Dieren of Blerick.’

Geldkwestie

Volgens Jan de Koning draait het dus toch weer om geld. ‘Uiteindelijk gaat een fiets dan meer kosten dan wat de gemiddelde consument er voor over heeft.’

Oplossing

Otto Valster noemt als mogelijke oplossing om fietsen te leveren met een optielijst, dus keuzevrijheid voor onder meer banden. ‘Al met al kost het wat meer, maar het fietsplezier zal nog groter zijn. En dan hoeft de fabrikant niet conservatief te zijn. De keuze ligt dan bij de conservatieve of juist progressieve, assertieve en proactieve fietser.’

Voordelen volgens fietsers

  • Meer comfort
  • Meer grip, betere wegligging
  • Gemak op oneffen terrein. Ook op onverharde wegen, zelfs door los zand
  • Sturen scherper, feest om op te rijden
  • Minder kwetsbaar bij richels en randen
  • Minder gevaarlijk als je in de berm komt
  • Komt niet vast te zitten in tramrails of gleuven in de weg
  • Slijtvastheid
  • Staat stoerder
  • Minder trillingen en dus minder vermoeidheid en gewrichtsslijtage
  • Je hoeft ze minder vaak op te pompen. De meeste Nederlandse fietsers rijden op te zacht opgepompte banden en ploeteren voort. Als dikke banden wat minder hard op zijn gepompt fietsen ze nog prima.

Nadelen volgens fietsers

  • Hogere kosten
  • Past niet op alle fietsen, vergt aanpassingen aan frame
  • Passen niet in stalling
  • Zijn zwaarder en dus lastiger te tillen
  • Staat niet sportief
  • Maken veel lawaai/meer (irritant) geluid
  • Langzamere acceleratie
  • Standaard Axa-slot past niet

Vragen aan Kees

Hebben dikke banden niet meer rolweerstand?

Het klinkt zo logisch dat dikke banden meer rolweerstand hebben, maar bij gelijke bandenspanning en als constructie en samenstelling hetzelfde zijn, rollen brede banden zelfs iets lichter dan smalle banden. Tenzij je altijd op superglad asfalt rijdt. Dan rijdt een keihard opgepompte smalle band wel voordeliger.

Rolweerstand dikke band tegenover dunne band
Bij een gelijke bandenspanning hebben brede en smalle banden een even groot rijvlak = het deel van de band dat de grond raakt. Een brede band veert meer in de breedte in, een smalle band heeft een smaller maar langer rijvlak. Het vlakke stuk rolt niet soepel. Een smalle band vlakt meer af dan een brede. Brede banden vlakken minder af in de looprichting, blijven ronder en rollen dus lichter.

Waarom kun je op superglad asfalt beter op smalle banden rijden?

De ideale bandenspanning is bij bredere banden lager dan bij smalle banden. Als je een band van 55 millimeter breed hebt is twee bar de ideale spanning. Voor een band van 40 millimeter is dat ongeveer vier bar en voor hele smalle banden van 25 millimeter (racefietsbanden) is dat rond de zes bar. Op glad asfalt is een hoge bandenspanning gunstig. Een hoge bandenspanning betekent dat de band minder platgedrukt wordt waar hij de grond raakt en dat zorgt dus voor minder rolweerstand. Maar als je op minder goed wegdek rijdt ‒ en weinig wegen zijn helemaal zonder gaten, scheuren en putten ‒ betekent een hoge bandenspanning dat je elk hobbeltje voelt en dat kost ook energie. Als je over onverharde paden rijdt met je keihard opgepompte band zak je meer weg.

Wat gebeurt er als je op dikke banden op glad asfalt rijdt?

Als je toch op glad asfalt rijdt met dikke banden, weegt het nadeel van de grotere rolweerstand van een brede band zwaarder. Dat merk je boven de 25 kilometer per uur.

Is een dikke band duurder?

Voor een dikke band is meer materiaal nodig, maar dat zie je niet terug in de prijs. De kosten van een band zitten in de productie.

Hoe doen ballonbanden het bij nat weer en gladheid?

Als je je banden oppompt tot twee bar is het deel van de band dat de weg raakt twee zo groot als wanneer je de band oppompt tot vier bar. Dat is gunstig bij nat wegdek en gladheid. Smalle banden kun je ook minder hard oppompen, maar dan moet je harder trappen omdat het niet de ideale bandenspanning is voor zo’n band.

Wat is de maximale breedte van een fietsband?

Praktisch gezien denk ik dat voor allround gebruik een bandenspanning van rond de twee bar optimaal is op een elektrische fiets. Een breedte van 55 millimeter is dan prima. Bij breder dan 60 millimeter kom je toch wel op een erg lage bandenspanning uit en dat heeft geen functie in Nederland. Daar heb je alleen wat aan als je op onverhard ruig terrein rijdt.

Welke fietsmodellen kun je ondertussen al wél kopen?

De nieuwe Gazelle Avignon met 55-millimeterbanden.
De Gazelle Easyflow met 55-millimeterbanden.
Ook op de bakfiets Gazelle Makki zitten 55-millimeterbanden: https://www.gazelle.nl/makki-load.
Andere Gazelle-fietsen, zoals de familiefiets (50 millimeter) en gewone lage instapfietsen (47 millimeter), blijven een beetje achter.
Als je een Azor op maat laat maken kun je kiezen uit 42, 47 of 50 millimeter breed.

De standaardmodellen van Flyer hebben banden van 47 millimeter breed. Maar ze hebben ook een model met lage instap en banden van 62 millimeter breed en een model met banden van 57 millimeter breed.

Fietspompoen

Hoe hard pomp ik mijn band op?

Hoe hard je een band moet oppompen hangt af van het type band. Hoe dunner, hoe harder. Lees meer

Categorieën