Rare frats: Pont uit de vaart

‘Een levensader’, noemen ze de pont in Nieuwer Ter Aa, een dorp van zo’n 700 inwoners aan de westkant van het Amsterdam-Rijnkanaal. Afien Nap van het comité ‘Laat ons niet zwemmen’: ‘Iedereen gebruikt de pont. We hebben hier geen voorzieningen, geen arts, geen apotheek… Alleen een klein supertje ‒ verder geen winkels. Voor alles zijn we aangewezen op Breukelen. Heel veel scholieren gebruiken de pont. We waren zeer geschokt toen het bericht kwam dat ze de pont wilden opdoeken.’

Ook de gemeente Stichtse Vecht, waar dit gebied onder valt, was onthutst. Woordvoerder Arno Zwaneveld: ‘De pont is voor de gemeente, maar ook voor de provincie, een heel belangrijke verbinding tussen Nieuwer Ter Aa en Breukelen-Noord. Er zijn vele recreatieve fietsers en wandelaars die deze verbinding als onderdeel van een grotere route gebruiken. Dagelijks maken ruim 250 mensen gebruik van de pont.’

De provincie Utrecht vindt dat Rijkswaterstaat met dit besluit haar beleidsdoelstellingen in de wielen rijdt. Miranda Mens, woordvoerder van gedeputeerde Arne Schaddelee: ‘Het verdwijnen van deze schakel in het regionaal fietsnetwerk zou voor grote omrijafstanden zorgen die het verschil kunnen maken of mensen nog voor de fiets kiezen of overstappen op de auto. Wij zetten ons in voor de groei van fietsgebruik en dan is het belangrijk dat het netwerk zo fijnmazig mogelijk is.’

Casper Langerak van het Utrechts Fietsoverleg UFO, de provinciale afdeling van de Fietsersbond: ‘Rijkswaterstaat is een uitstekende organisatie als het om het beheer van snelwegen en waterwegen gaat, maar voor wat daarbuiten ligt hebben ze geen oog.’

Sylvia Kramer, woordvoerder van Rijkswaterstaat: ‘Met de komst van de derde sluiskolk Prinses Beatrixsluis in 2020 varen meer en grotere schepen op het Amsterdam-Rijnkanaal. Dit zorgt voor meer waterverplaatsingen en voor hogere en extra golfslag. Recent onderzoek door MARIN (een in nautisch onderzoek gespecialiseerd bureau, red.) toont aan dat de veiligheid niet gegarandeerd kan worden.’

De veiligheid dus. Langerak van UFO: ‘Er zijn talloze plekken waar pontjes druk scheepvaartverkeer kruisen. Ik was dit weekend nog bij Beuningen waar een pontje de Waal over vaart. Daar is het ook niet bepaald rustig.’

Nap van het comité ‘Laat ons niet zwemmen’: ‘Dat MARIN-rapport is een quick scan, grotendeels gebaseerd op een interview met één schipper. Het is geen goed onderzoek.’

Bij de provincie Utrecht zegt men de zorg van Rijkswaterstaat wel te begrijpen. Maar de woordvoerder wijst erop dat het MARIN-rapport ‘meerdere mogelijkheden beschrijft om de veiligheid te verbeteren’.

Uit het MARIN-rapport blijkt bijvoorbeeld dat er veel te hard gevaren wordt op dat traject. Een oploopverbod (inhaalverbod), betere handhaving op snelheid, een extra schipper op de pont zou allemaal ook helpen de veiligheid te verbeteren.

Zowel het actiecomité, de gemeente, provincie als de Fietsersbond vinden dat als de conclusie is dat de pont weg moet, er eerst een alternatief moet komen, bijvoorbeeld een fietsbrug.

Langerak van UFO: ‘Nu is dat wel lekker gemakkelijk; je zegt de pont moet weg, zonder een alternatief. Moet de fietser dan de rekening betalen voor de aanleg van de derde kolk van de Beatrixsluis?’

Wim Bot van de landelijke Fietsersbond: ‘Wij vinden dat de “vervuiler” moet betalen. Als Rijkswaterstaat de pont uit de vaart haalt, is het logisch dat ze opdraaien voor de kosten van het alternatief.’

Eind maart stelden actiecomité, de Fietsersbond en de organisaties voor recreatief fietsen en wandelen (Wandelnet, Fietsplatform, Vrienden van de Voetveren) een petitie op die binnen enkele weken al 5000 keer was ondertekend. 28 juni worden de handtekeningen aangeboden aan de vaste Kamercommissie Infrastructuur en Waterstaat.

Minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat deed geen toezeggingen tijdens het debat van de Kamercommissie Infrastructuur en Waterstaat op 30 juni. De boodschap van de 6500 petitieondertekenaars dat een pont opheffen niet zomaar kan zonder een goed alternatief was hem wel duidelijk. Harbers beloofde opnieuw met gemeente en provincie in gesprek te gaan. Eventuele moties over de kwestie komen pas na de zomer aan bod. Wordt vervolgd dus.