3 Speed pedelec-rijders aan het woord

‘Dat je een speciale helm op moet vind ik prima, al is het wel een beetje gek dat je door scooterrijders zonder helm wordt ingehaald. Maar dat je net als een brommer op de rijbaan moet rijden, daar zit natuurlijk niemand op te wachten. Ik heb het een keer geprobeerd en kwam voor een bus terecht, die meteen keihard begon te toeteren. Echt niet fijn. Je brengt jezelf en de rest in gevaar, je houdt het hele verkeer op.

Ik heb een speed pedelec aangeschaft ‒ een Riese & Müller blueLABEL – omdat ik een baan in Zoetermeer kreeg aangeboden. Met het ov was het slecht te doen, en met de auto zou ik elke dag in de file staan. Het fietst geweldig. Ben in een halfuurtje op mijn werk, midden in de spits; véél sneller dan met het ov of de auto. Ik fiets nu bijna dagelijks van Rotterdam naar Zoetermeer, 30 kilometer op en neer, een rechte route langs een busbaan, deels een bromfietspad en deels door het bos. Ik heb ruim 5200 kilometer op de teller staan, ben heel blij dat ik die niet met de auto heb afgelegd, ook voor de kosten.

Op het fietspad waar ik rij, is het vaak erg rustig. Soms kom ik nauwelijks iemand tegen en vorm daar geen gevaar. In de bebouwde kom hou ik rekening met mijn snelheid, ga ik nooit voluit. Ik vergeet weleens mijn accu op te laden. Vanuit het ministerie kreeg ik te horen dat ik zelfs met een lege accu op de rijweg moet, maar dat ga ik natuurlijk niet doen. Met lege accu ben ik net zo snel als normale fietsers, maar puur omdat ik een geel kenteken heb, zou ik op de rijbaan moeten.
Ik breng mijn kinderen op de fiets naar school en naar muziekles. Dan doe ik de motor uit, maar ik zou eigenlijk naast hen op de rijbaan moeten gaan rijden. Dat gaat gewoon niet.
Het voelt wel een beetje gek dat ik soms eigenlijk illegaal bezig ben. Ik hou me normaal altijd aan de regels, maar dit is gewoon absoluut niet veilig. Niet voor mij, niet voor de rest van het verkeer. Mocht ik een boete krijgen, ik geloof 90 euro, dan is het me dat waard, puur voor mijn veiligheid.’

‘Ik heb mijn speed pedelec, een Victoria E-Spezial, nu bijna een jaar, heb er 4000 kilometer mee gereden. Ik kreeg werk in Deventer en toen was de vraag: schaffen we een tweede auto aan, ga ik met de trein en dan ook met een vouwfiets, of op de gewone fiets? Dat laatste bleek een beetje te veel, ook omdat ik op mijn werk niet kan douchen. Toen ik in een fietsenwinkel de speed pedelec zag staan, was ik meteen verkocht. Dé uitkomst. Ik fiets er nu veel mee naar mijn werk, tot groot genoegen.

Op zich vind ik de regels niet verkeerd; dat je 16 moet zijn, een auto- of brommerrijbewijs moet hebben en een speciale helm, ook al zijn die nog niet verkrijgbaar. En ook snap ik dat je met een voertuig dat harder dan 40 kan op de rijbaan mag. Maar dat je op de rijbaan moet als er ook een gewoon fietspad is, vind ik van de zotte. Ik zie mezelf nog niet met een vaartje van 25 of 30 tussen de auto’s fietsen, want dat is zo’n beetje de gemiddelde snelheid die je zonder al te veel inspanning met lage ondersteuning haalt. Boven de 40 haal ik alleen onder ideale omstandigheden, met wind in de rug bijvoorbeeld. Op de rijbaan fietsen waar druk woon-werkverkeer is, zoals tussen Apeldoorn en Deventer, is levensgevaarlijk. Het lijkt nu wachten op de eerste ongelukken. Een brommer rijdt vanzelf en haalt makkelijk de 50, maar als fietser hoor je niet op een drukke rijbaan; stel dat je tussen twee vrachtwagens terechtkomt. Ik ben ook niet van plan om dat te gaan proberen.
Ik weet dat ik een bekeuring kan krijgen, maar die gok waag ik. Mocht dat vaker voorkomen, dan is het helaas voor mij afgelopen met de speed pedelec. Maar dan slaat de overheid, die mensen juist op de fiets wil krijgen en fietssnelwegen aanlegt, de plank mis, vind ik.
Natuurlijk moet je rekening met elkaar houden in het verkeer. De enige oplossing in mijn ogen is dat je afspreekt dat je wel op ieder fietspad mag, maar dan niet harder dan 25 kilometer per uur, zoals een gewone elektrische fiets.’

‘Ik heb ook als huisarts gewerkt in Amsterdam. Daar deed ik alles met de fiets. Dat miste ik hier. Het is fijn om buiten te zijn. Ruim twee jaar geleden heb ik een Kalkhoff gekocht; die heb ik een jaar geleden ingeruild voor een Stromer ST2, die me nog beter bevalt. Ik heb er 2500 kilometer mee gefietst, vooral van mijn woonplaats Amersfoort naar Barneveld, waar ik huisarts ben. Vroeger deed ik dat met de auto. Naar Barneveld fietsen kost me nu een halfuur, net zolang als met de auto. Ook de huisbezoeken doe ik daar op de fiets; gaat uiteindelijk ook sneller. En het is gezonder: ik verbrand mijn eigen fossiele brandstoffen, wat goed is voor mijn gewicht. Ik kan iedereen de speed pedelec aanbevelen.

Ik vind het goed dat de nieuwe regels er zijn. Als je je als een gek door het stadsverkeer begeeft, krijg je ongelukken. Ik fiets gewoon op straat tussen het verkeer, in Amersfoort, in Barneveld. Gaat prima. Met de Stromer is dat ook makkelijker, want die haalt in no time 45 kilometer per uur. Ik merk soms wel dat automobilisten er nog niet aan gewend zijn. Ze schrikken of raken geïrriteerd. Het zou verstandig zijn als er meer ruchtbaarheid aan de nieuwe regels gegeven werd, met een voorlichtingscampagne met spotjes op tv. De highspeed-bikes zitten erg in de lift. Deze manier van transport moet gestimuleerd worden.
Op het bromfietspad moet ik trouwens net zo goed uitkijken, merk ik. Fietsers zijn veel onbetrouwbaarder dan automobilisten. Ik ben een keer gevallen omdat een fietser zonder te kijken plotseling uitweek en ik met best hoge snelheid kwam aanrijden.
Maar als de politie met flitscamera’s op snelheden gaat controleren op fietspaden, zou ik dat ook wel weer erg flauw vinden. Tussen Hoevelaken en Terschuur is een overzichtelijk, metersbreed fietspad. Als ik daar in de verste verte niemand zie, zou ik niet weten waarom ik het ‘gaspedaal’ niet helemaal open zou draaien. Soms lekker doorknallen ‒ dat hoort ook bij de speed pedelec.’

Wim Bot van de Fietsersbond: ‘Als Fietsersbond kiezen we voor de kwetsbaarste fietsers: kinderen en ouderen. Met daarbij de overweging dat we ook rekening houden met gebruikers van de speed pedelec. Tijdens onze ledenraad begin februari bleek hiervoor brede steun te zijn. De aanwezigen gaven daarbij wel aan dat de speed pedelec wel op het fietspad kan wanneer door bijvoorbeeld automatische snelheidsbegrenzing (een systeem dat de maximumsnelheid op een plek herkent en bij overschrijding ingrijpt, red.) een lagere snelheid kan worden afgedwongen. Ook vindt een meerderheid dat op drukke wegen waar auto’s gemiddeld 50 rijden een andere oplossing gevonden moet worden: speed pedelecs toch toelaten op fietspaden langs die wegen of de snelheid voor alle verkeer verlagen naar 30. Het ministerie volgt hoe de nieuwe regels in de praktijk uitpakken. De Fietsersbond helpt daarbij en blijft ervaringen verzamelen. Bij grote knelpunten zoeken we naar maatwerkoplossingen. Ook bekijken we of we in onze Fietsrouteplanner alternatieve routes voor speed pedelecs gaan aangeven. En we ondersteunen onderzoek.’

De Fietsersbond wil met alle fietsers en overheden over de speed pedelec in gesprek blijven. Het forum op fietsersbond.nl staat open voor reacties en discussie. Wil je meedenken over hoe het verder moet? Mail met [email protected].