Van fietsbarista tot fietstourgids

Fietsberoepen

Illustratie: Fietstourgids loodst uitgelaten toeristen door zakkenrollende stad

Fietsenmaker is het eerste beroep waar je aan denkt, maar er zijn legio andere manieren om geld te verdienen aan de fiets. Altijd al wrakkendregger willen worden? Fietscoach? Fietstourgids misschien?

Illustratie van ontwerper met boom met twee 'wielen'
Je weet niet wat je fietst Beeld-auteur: Judy Ballast

Fietsontwerper
Van out of the box-denken hadden ze vroeger nog nooit gehoord. Een fiets was van staal. Punt uit. Voor de fietsontwerper van nu kan het materiaal niet gek genoeg zijn. Plastic, hout, bamboe en koper ‒ allemaal leuk. En voor recyclen met een moderne twist trekken ze hun neus ook niet op. Uit de koker van de fietsontwerper van de 21ste eeuw komen steeds vaker bakfietsen, driewielers, vouwfietsen en fietstaxi’s. Met of zonder elektrische motor.

Fietsambtenaar
Beroep met toekomst. Vroeger deden verkeersambtenaren de fiets er zo’n beetje bij, maar bij de provincie en in wat grotere steden is het een specialisme geworden. Een stad als Utrecht heeft zelfs meerdere fietsambtenaren. Een van de redenen dat Winterswijk genomineerde was in de Fietsstadverkiezing is hun enthousiaste fietsambtenaar.

Illustratie van Wim Bot van de Fietsersbond
Onze altijd overtuigende medewerker Wim Bot Beeld-auteur: Judy Ballast

Fietslobbyist
Wim Bot van de Fietsersbond heeft een unieke functie. Hij is de enige in Nederland die puur en alleen voor de fietser lobbyt. Niet voor de fietsfabrikanten, fietsenmakers of fietsbruggenbouwers, maar voor de veiligheid van fietsers, voor het kunnen meenemen van fietsen in de trein, meer geld voor snelfietsroutes en fietsparkeerplekken. Hij onderhoudt contact met politieke partijen, zowel landelijk als lokaal, en zet de onderbouwde standpunten van de Fietsersbond uiteen. Natuurlijk is iedereen die voor de Fietsersbond werkt in zekere zin fietslobbyist, maar Wim Bot doet niet anders.

Fietshandhaver 

Gemeentemedewerker die fietsen weghaalt als ze voor een nooduitgang staan of de doorgang voor rolstoelen. De weggeknipte fietsen worden in de laadklep van een vrachtwagen gezet en linea recta naar het gemeentelijk fietsendepot afgevoerd. Regelmatig leidt dat tot emotionele taferelen. Snikkend smeken gedupeerden om hun fiets. Anderen worden agressief. Een cursus ‘Omgaan met agressie’ is voor fietshandhavers een must.

Illustratie: Fietstourgids loodst uitgelaten toeristen door zakkenrollende stad
Fietstourgidsen moeten behoorlijk stressbestendig zijn Beeld-auteur: Judy Ballast

Fietstourgids
In de hele wereld zijn fietstourgidsen actief, mensen die niets liever doen dan toeristen op de fiets de mooiste plekjes van hun stad laten zien ‘die je anders niet ziet’. Op de site van fietsverhuurbedrijf Bajabikes vind je tours met Nederlandssprekende gidsen in steden als Gent, Barcelona, Chiang Mai, Santo Domingo, Bilbao, Boedapest en Kaapstad. Handig als de gids de stad goed kent en je langs de gevaarlijke punten weet te leiden. Commentaar van een toerist op bajabikes.eu: ‘Madrid is niet echt een fietsstad; de gids wist ons echter prima door het verkeer te manoeuvreren.’ Ander commentaar: ‘Helaas zijn er twee fietsers tijdens de tour over de kop geslagen doordat zij abrupt de beide handremmen inknepen.’ Met al die onbeholpen dan wel dronken toeristen is fietstourgids een stressvol vak. De meeste fietstourgidsen doen het parttime. Dat houdt ze fris.

Illustratie: fietsburgemeester, behangen met fietsketting en fietsring
Sommige fietsburgemeesters zijn beroemd Beeld-auteur: Judy Ballast

Fietsburgemeester
Fietsburgemeester kan een eretitel zijn voor een officiële burgemeester die zich fanatiek voor fietsen inzet. Zie de voormalige burgemeester van Londen, Boris Johnson, en Jan Vermeulen, de burgemeester van Deinze. Soms is het een symbolische schaduwburgemeester die de fietsambities van een stad onderstreept. Andere burgemeestervarianten: nachtburgemeester, vakantieburgemeester, kinderburgemeester, carnavalsburgmeester, en er is zelfs een burgemeester die zichzelf kaasburgemeester noemde. (Alkmaar inderdaad.)

Maaltijdkoerier
Scholier of student die op de fiets maaltijden in een grote onergonomische vierkante tas op zijn rug vervoert. Denk aan Deliveroo, Ubereats, Foodora en Thuisbezorgd.nl. Soms krijgen de bezorgers een fiets van hun opdrachtgever en soms rijden ze op hun eigen barrels. Bij regen en hagel krijg je veel fooi en met mooi weer heb je een lekker ritje. Het grote voordeel voor de bezorgers is dat ze op kunnen geven wanneer ze willen werken.

Bakfietswinkelier 

Mobiele winkelier die zijn waar verkoopt vanuit een bakfiets. Denk aan een ijsbakfiets, koffiebakfiets of pannenkoekenbakfiets op festivals of in parken, plekken waar veel hongerige en uitgedorste mensen zijn.

Fietscoach
Man of vrouw die fietsers de weg wijst naar plekken waar ze hun fiets wél mogen stallen. Vaak een gevecht tegen de bierkaai c.q. dweilen met de kraan open, omdat fietsers toch even snel een winkel in willen rennen en dan hup weer naar buiten. Er wordt weleens aan het nut van fietscoaches getwijfeld. Herhaaldelijk inzetten zou wellicht tot structurele gedragsverandering kunnen leiden.

Illustratie van vrouw die fiets uit het water hengelt
Vis denkt: wat doet zij met mijn fiets? Beeld-auteur: Judy Ballast

Wrakkendregger

Het is vooral een hobby van dronken jongeren: fietsen in grachten gooien. Misschien dat het geluid van een relatief groot ding dat toch nog te tillen is hun een kick geeft. Eens in de zoveel tijd trekt de dregger er met zijn happer op uit om fietsen (en andere zooi) uit het (gracht)water te takelen. Een enkele keer kunnen opgedregde fietsen aan hun rechtmatige eigenaars worden teruggegeven. Vaker is er niks als oud ijzer van ze over. Bijvangst bij het dreggen: winkelwagens, verkeerspalen, bedbanken, schemerlampen en bouwhekken.

Fietsbarista
Koffiemaker in een Bike & Coffee-winkel die gespecialiseerd is in het strooien van fietsen van cacao in opgeklopte cappuccinomelk.

Fietsfabrikant
Vaak een verwoed automobilist, een ondernemer die net zo goed wasmachines of aardappels zou kunnen verkopen. Andere kleinere fietsfabrikanten komen uit de designhoek en hadden ook lampen of balkontafeltjes kunnen ontwerpen. Maar je hebt evengoed fietsfabrikanten die als fietser begonnen zijn en bij wie het idee om een fiets voor zichzelf te bouwen uit de klauwen is gelopen. De fabrikant van de Brompton is zo’n voorbeeld.

Fietskoerier
Strakke jongens en snelle meisjes met een rugzak met inhoud die ze met hun leven verdedigen. Kent alle snelle routes, afzettingen en fietsfiles in de stad uit zijn hoofd. Weet welke wegen hij maandagochtend moet mijden omdat er veel glas ligt voor cafés. Fietskoeriers krijgen vaak belangrijke documenten mee en zelfs bloed van de bloedbank omdat bij hen de spullen tenminste niet zoekraken in een volle bus. Het blijft niet bij rugzakken. Fietskoeriers worden een steeds beter alternatief voor de vervuilende dieselbusjes omdat ze ook grotere bakfietsen besturen, al dan niet elektrisch.

Illustratie van moderne fietsendief
Moderne fietsendief Beeld-auteur: Judy Ballast

Fietsendief
Crimineel met specialisatie fietsen. Er lijkt een tendens naar professionalisering van het fietsendievengilde. Vroeger was de fietsendief vrijwel altijd een kruimeldief met drugsprobleem die fietsen die met maar één slot vaststonden jatte en in het nachtleven doorverkocht. Tegenwoordig zijn er veel meer dure fietsen, zoals e-bikes, dure sportfietsen en bakfietsen, en wordt fietsdiefstal vaker groot aangepakt door met bestelbusjes fietsenwinkels leeg te halen.

Fietsenmaker (mobiel)
Een goede fietsenmaker is goud waard, liefst eentje met een gecombineerde liefde voor fiets en mens. Maar vind er maar eens een. Er is een groot aantal vacatures. Veel fietsenmakers zitten tegen hun pensioen aan, maar vinden geen opvolgers. Gek eigenlijk, want het beroep wordt steeds leuker. Je kunt het gezellig maken in de werkplaats met een koffie-met-gebak-hoek voor de klanten en de held worden van het groeiende leger van mensen met twee linkerhanden die geen dag zonder fiets kunnen.

Illustratie van vliegende stuntfietser
Gefascineerd publiek Beeld-auteur: Judy Ballast

Evenementenfietser
Als je kunt lezen en schrijven met je BMX kun je jezelf als attractie verhuren voor een e-biketestdag, de opening van een lantaarnpalenfabriek of een nieuw winkelcentrum. Voordat je een beetje niveau hebt moet je wel heel wat vlieguren (letterlijk) maken en over dingen/mensen/dieren heen willen springen.

Fietsaccudokter 

Bekijkt hoe de accu van je e-bike ervoor staat en knapt hem voor je op. Reken wel op een wachtlijst, want de accudokter heeft heel veel patiënten. Tot ergernis van veel fietsfabrikanten, omdat die liever nieuwe accu’s verkopen. Lees ook dit verhaal over de accudokter van Miton.

Fietsdocent
Als je van jongs af aan fietst, fiets je op de automatische piloot. Maar voor mensen die het van begin af aan moet leren, is fietsen een wonder van vernuft. Je houdt het andere verkeer in de gaten, haalt met een grote boog de appende fietser in, anticipeert op bochten en stapt vanuit stilstand in een soepele beweging weer op de fiets om met een flink vaartje de kruising weer over te steken. Fietsdocenten kunnen het geraffineerde fietsen in onderdelen opknippen en leren oude en nieuwe fietsers de fijne kneepjes. Zie ook onze Fietsschool.

Illustratie van creatieve vrouw met fietsband
Creatieveling met fietsband Beeld-auteur: Judy Ballast

Fietsrecyclelaar
Van binnenbanden wordt van alles geknipt en geplakt: tassen in soorten en maten, ceintuurs, egeltjes, vogels, olifanten, uilen, manden. Er zijn zelfs workshops ‘Creatief met fietsbanden’. Ook oude tandwielen en fietskettingen zijn een bron van inspiratie. Kunstenaars maken er gigantische kroonluchters met sprookjesachtige schaduwen van. Maar weggooien mag ook. Nederland ligt op z’n gat als we de hele berg afgedankte binnenbanden en tandwielen op moeten knutselen.

Fietsprofessor
Academicus die zich heeft gespecialiseerd in het gedrag van fietsers. Fietsprofessor van het eerste uur is Marco te Brömmelstroet van de Universiteit van Amsterdam, bekend van zijn vergelijking van fietsers met een zwerm spreeuwen. Fietsers vormen op het oog een chaotische vlek, maar als je beter kijkt zie je dat ze een uitermate geraffineerde interactieve dans uitvoeren. Te Brömmelstroet is ook de man achter de ‘patatzak’ en ‘banaan’; vormen die op het wegdek worden getekend om recht te doen aan de manier waarop fietsers voor een verkeerslicht wachten.

Meer: profwielrenner, fietsjournalist, fietsvlogger, fietskaartenmaker, fietsenstallingsmedewerker, vakantiefietsverhuurder, TestKees, deelfietsondernemer, zadelhoesjesontwerper, wegenwacht op de fiets, fietsrekkenkeurmeester, wielenspaker, fietsenspuiter, fietskledingmaker, fietsbeursorganisator, fietsbruggenbouwer.

Categorieën

52200975667_53bff07c54_k

Suzanne Brink

Hoofdredacteur Crossmedia

Op de fiets ben ik vrij en onafhankelijk en dat gevoel wil ik delen. We zijn de enige organisatie in Nederland die zich volledig inzet voor de veiligheid en het geluk van fietsers: geweldig dat ik daar aan mee kan werken.