Fietsdiefstal: ‘Ik kan er nog om janken’

‘In mijn leven ben ik zeker 2 fietsen door diefstal kwijtgeraakt. Maar de laatste diefstal (inmiddels zo’n 5 jaar geleden) laat mij niet los. Het ging om een Gazelle Paris. Mijn broer Rik werkte bij Gazelle en had via een regeling op zijn werk een fiets voor mij geregeld. Deze Gazelle kwam direct van de fabriek en had dus niet zo’n leverancierssticker op het achterspatbord. Een fijne fiets met 7 versnellingen, ik reed er al zo’n 15 jaar op. Eén keer vergeten op slot te zetten in mijn voortuin en weg was de fiets. Mijn broer leeft niet meer, hij heeft een einde aan zijn leven gemaakt en mijn fiets was toch een soort aandenken aan hem. Vooral om die reden mis ik mijn Gazelle nog steeds en denk ik met pijn in het hart terug naar de tijd dat ik op zijn/mijn Gazelle reed.’
Arjen Bezemer

‘Het is alweer een tijdje geleden. Stap ik uit de supermarkt, is mijn fiets weg. Omdat ik net de dag ervoor Hunted op NPO3 had gekeken, keek ik even om me heen of er camera’s waren, en ja hoor, de camera moest ‘t vastgelegd hebben. De aardige supermarktmanager nam mij mee naar zijn hokje en ik schrok van de grote hoeveelheid camera’s. We konden zien hoe iemand naar mijn fiets liep, en binnen 30 seconden wegfietste. Fiets stond vast met zo’n AXA-slot met een ketting extra. Wist ik veel dat daar lopers van zijn. Ik was blij want de dief stond superscherp in beeld. Dus ik droomde al van een uitzending van RTV Rijnmond waarin de dader zou worden getoond. Maar dat zou anders lopen. Aangifte doen via internet kan niet, omdat er beelden zijn. Dus afspraak maken (moest wel 2 weken wachten, want druk druk bij politie). Vervolgens moest ik direct terug naar de supermarkt om de beelden te laten veiligstellen. Daarna 2 weken later aangifte kunnen doen op het bureau.
Kostte al met al heel veel tijd. Om daarna een brief van oom agent te krijgen: Er zijn geen slachtoffers gevallen, dus we seponeren de zaak. Gevolg is wel dat ik niet meer op de fiets naar de betreffende supermarkt ga maar er tegenwoordig lopend naar toe ga.’
Edwin

‘Een paar jaar geleden is mijn gele Baron, een snelle ligfiets, gestolen. De leukste ligfiets die ik ooit gehad heb. Ik ben die klap nog stééds niet te boven. De crowdfundingsactie ten spijt, waarvan ik een nieuwe, totaal andere ligfiets met onderstuur heb gekocht. Ik was erg gehecht aan mijn Baron, ik heb er mooie herinneringen aan, fietsvakanties, toertochten, woonwerkverkeer (52km). En ik was er nog zoveel mee van plan.

Hij stond buiten bij een vriend. Hij woonde in een oude statig huis met steile trappen. Ik dacht nog: zou ik hem niet beter binnen zetten?  Maar ik dacht, buiten aan een slot vast in een fietsenrek kon er weinig gebeuren. En ik had geen zin in gezeul. Grote spijt achteraf natuurlijk. De verbijstering was enorm toen ik mijn fiets niet meer zag staan. Het vreemde was, ik had hem goed op slot gedaan. Het kettingslot lag er nog en leek onaangetast. Het leek wel of ze de sleutel van het slot op een of andere manier gekraakt hadden. Ik zal jullie de frustraties van het aangifte doen maar besparen. Ik was boos en verdrietig tegelijk, erg aangeslagen. Het blijkt dat zelfs exotische exemplaren als mijn ligfiets niet meer veilig zijn. Ik houd tot op de dag van vandaag marktplaats bij, maar tevergeefs. Heel af en toe zie ik op marktplaats hetzelfde model en kleur, dan krijg ik een brok in mijn keel. Ik had hem gelukkig niet nieuw gekocht. Dat is een schrale troost. Ik heb alleen nog mijn klikschoenen, de ligfietstas en mijn ligmatje ter herinnering.’
Robert von dem Borne, Utrecht

Als voormalig zelfstandig fietsenmaker maakte ik het dramatisch vaak mee. Was je in alle drukte met kinderen en boodschappen vergeten je fiets op slot te zetten? Kans van 99% dat hij daarna voorgoed was verdwenen.
Zelfs voor de moeders of vaders die wel hun fiets welbewust vastzetten, was soms de kille verrassing dat van hun fiets alleen het opvallende oranje achterstoeltje resteerde. Want, ja, daar wilde de dief niet mee worden gesnapt – je ziet ze nog wel eens her en der langs de weg in de struiken liggen. Dus, mocht iemand zich afvragen waar die vandaan komen, dan weet je nu ook welk drama daar achter schuilt.

Investeren in een kwaliteitsfiets
En een drama was het, elke keer opnieuw, wanneer een klant in mijn werkplaats kwam, met de droeve mededeling dat de onlangs prachtig opgeknapte bakfiets, moederfiets, vaderfiets of kinderfiets al binnen een aantal weken weer was verdwenen. Daar sta je dan als fietsenmaker binnensmonds te vloeken. Ook wel buitensmonds trouwens.
Het is een beklemmend machteloos gevoel hoor, wanneer je iemand had aangemoedigd om toch nog eens in hun al wat oudere kwaliteitsfiets te investeren, waarvoor je samen een plan had bedacht, berekend had hoeveel het mocht kosten, dat het toch voordeliger was dan een nieuwe fiets… Waar nog bij kwam, dat je dan voor de vaste klant vaak net ietsje meer doet dan je qua tijd rekent, natuurlijk. Weg, foetsie, kwijt.

Vage figuren
Vaak kwamen mensen na de diefstal ook met de vraag: Heb je niet nog wat goedkoops staan, voor nu? Natuurlijk ben je ze ter wille, hoe je maar kan.  Als fietsenmaker besef je ook goed dat een deel der mensheid er soms vanuit gaat dat de fietsenmakers deel van het diefstalprobleem zijn. Dus kwamen mensen wel vaker bij me langs of iemand hun net gestolen fiets bij mij had aangeboden.
Zeker, toen mijn zaak net was geopend kwamen regelmatig vage figuren met goedkope fietsen langs, maar het sprak zich snel rond dat ik niet inkocht aan de deur. Uit principe. Ik zat gelukkig niet in de -in en verkoop, maar in het onderhoud, de restauratie en reparatie, de beste manier om niet toch per ongeluk vuile handel te krijgen.

Een dag voor niets gewerkt
Als een fiets van jouw trouwe klant is gestolen, probeer je de klant ter wille te zijn. Ook al is het dan niet jouw schuld, ik had dan toch altijd de neiging om de schade te delen. Je knapt dan een ander frame voor ze op of maakt iets van wat jij of zijzelf nog hadden staan. Gedeelde smart is halve smart.
Het was vaak zo ontmoedigend! Het was ook duur ook, aan twee kanten. Geld waar jij en de klant eerlijk voor hadden gewerkt. Het was weg, over en kwijt. Je had weer een dag voor niets gewerkt, en het was al krap genoeg. Je wist ook nog, dat die klant meestal voor het aller- aller- laatst in zijn of haar leven liefdevol had geïnvesteerd in het opknappen van hun fiets.

Accuslijpers
Je verkocht een prima slot. Moedig ging men op pad, maar zelfs dat goede slot was soms gewoon niet genoeg. In ons buurtje wisten de dieven met busjes en accuslijpers overal bij te komen. Aangifte heeft volgens de meeste mensen geen zin, en het is ook waar: De politie ontmoedigt het ook wel actief in feite. Er is ‘geen capaciteit’.
Ooit knapte ik een oude Fongers opafiets op, van voor de Tweede Wereldoorlog, een prachtig familiestuk, liefdevol gekoesterd, waarmee tijdens de oorlog ook nog eens verzetskranten waren rondgebracht. Hij stond er die dag prachtig bij, pal voor de zaak, gerestaureerd en wel vast aan een paal met een echt goed stevig slot.
Toen de klant hem kwam halen, bleek de fiets opeens verdwenen. De kabel was door, van het kettingslot geen spoor, het werd me even compleet onwerkelijk. Hoe ik me die dag heb gevoeld kan ik werkelijk met geen pen beschrijven. Ik was er echt maanden van overstuur was, net als de klant natuurlijk.
Tel daar dan nog eens bij op, je wordt als fietsenmaker soms onterecht ingekwartierd bij de veroorzakers van de problemen, terwijl het je hart echt elke keer weer breekt. Terwijl jij in feite ook financieel nog de grootste verliezer bent, want het drukt ook nog eens heel zwaar de prijzen. Omdat mensen niet meer willen investeren in hun ouwe trouwe stalen ros.

Leasefietsen
Ik moest camera’s ophangen, nadat tot vier keer toe op die manier fietsen buiten werden meegenomen, ik moest me duur verzekeren, een alarm aanleggen, de kosten… …zullen we het er maar niet meer over hebben? Inmiddels heb ik de buurtfietsenmakerij moeten sluiten, om meer dan één reden, maar diefstal heeft zeker een rol gespeeld.
Rond de tijd dat ik stopte kwamen de studentenleasefietsen op. Prima concept, daar niet van. Maar in de reclameuitingen en ook van bepaalde online winkels, werd altijd graag afgegeven op de traditionele buurtfietsenmaker. Ach ja, geld heeft ook geen hart, zeggen ze dan.

Script voor een film
Ik zal er eens een boek over schrijven! Ik heb zelfs al een script klaar liggen voor een korte film. Ik zou die graag vertonen op de Universiteit Utercht, de HKU en de HVU, en er graag een verplicht gastcollege over geven. Want fietsdiefstal, het is iets waar we veel te makkelijk over denken in Nederland, ook en vooral onder studenten. Daar mogen we ons gerust over schamen.’
Henk van der Veen, Utrecht