Terugblikken naar 2021: de aanhouder wint

Wat moesten we er lang op wachten, maar we hebben eindelijk een regeerakkoord. En nog nooit was de fiets zo prominent aanwezig. Voor ons logisch, omdat de fiets de grote no-brainer is voor de grote opgaven waar we voor staan: klimaat, woningbouw en gezondheid. We zien mooie haakjes voor serieuze investeringen in de fiets: €7,5 miljard voor mobiliteit gekoppeld aan woningbouw, nieuwe stallingen, 200 miljoen voor verkeersveiligheid en de rol van de fiets in thuiswerken en CO₂ reductie. We zien goede kansen voor de uitvoering van het Toekomstbeeld Fiets.

Voor het eerst heeft het Rijk de fiets erkend als een nationale verantwoordelijkheid. Begin dit jaar heeft de toenmalige staatssecretaris Stientje van Veldhoven de contouren van bovengenoemd Nationaal Toekomstbeeld Fiets naar de Tweede Kamer gestuurd. Hiermee ligt de ambitie van alle overheden vast in een mooie visie en ligt er de basis voor het Rijk om fiets een serieuze plek te geven in haar investeringen. Maar de uitvoering schiet nog niet op. En zo kennen we de Fietsersbond, dan zoeken we nieuwe medestanders…

Begin december stuurden we samen met de Vervoerregio Amsterdam een brandbrief om voortgang te maken met de uitvoering van dit Toekomstbeeld Fiets. Binnen een week tekenden alle provincies, de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag en de F10-gemeenten mee (gemeenten die de fiets op 1 zetten in hun mobiliteitsplannen). We wachten het antwoord van de nieuwe bewindspersonen af, maar we hebben hiermee een mooie oproep neergelegd bij het ministerie.

Ook internationaal was er een groot succes: Voor het eerst is de fiets als oplossing voor het klimaataanpak opgenomen in de slotverklaring van de klimaatconferentie COP26. Dankzij de inspanningen van onze Europese koepel van fietsersbonden de European Cyclists’ Federation. Ook eurocommissaris Frans Timmermans roept meermaals op tot investeringen in de fiets. Zoals hij het formuleert: “there is no way that we can achieve carbon free cities without cycling”. Esther van Garderen voegde daar op de Velo-City Conference in Lissabon wel aan toe: “It’s time for politicians to put their money where their mouth is”.

We pleiten vanuit de Fietsersbond al jaren voor het verlagen van de maximumsnelheid in de bebouwde kom. Die wens wordt steeds breder gedeeld. Zo nam de Tweede Kamer vorig jaar een motie aan en ligt er nu een plan over hoe dat aangepakt moet worden. De vier grote steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag willen snel op bijna alle stadswegen een maximumsnelheid van 30 kilometer invoeren en vragen daarbij hulp van het kabinet. Hun oproep: stel 30 kilometer binnen de bebouwde kom landelijk als norm in! Met een maximumsnelheid van 30 worden wegen veiliger, stiller én schoner. Gemeenten willen een landelijk beleid omdat ze nu nog verplicht zijn om verkeersdrempels en wegversmallingen aan te leggen op plekken waar ze de snelheid omlaag willen brengen. Onze voorzitter Franc Weerwind onderschrijft deze oproep van de grote gemeenten: “Met 30 kilometer worden steden veiliger voor iedereen.”

In de zomer en het najaar hebben we een onderzoek uitgevoerd naar meer inclusief fietsen. Toegankelijkheid voor fietsers met een beperking is een blinde vlek voor veel gemeenten, die volgens de Fietsersbond meer moeten doen voor fietsers met een fysieke beperking. Esther van Garderen: “De meeste fietsinfrastructuur is ontworpen voor jonge fitte fietsers op een tweewieler. Die hebben geen moeite met smalle of hobbelige fietspaden, en tillen ook zonder moeite hun fiets in een etagerek. Als je op een driewielfiets of een handbike moet rijden, dan kijk je daar heel anders naar.” In Nederland hebben 2 miljoen mensen een fysieke beperking. Hoewel niet alle mensen met een beperking kunnen fietsen, is het voor veel mensen toch een ideale mogelijkheid om zich onafhankelijk te kunnen verplaatsen. Het rapport is aangeboden aan Otwin van Dijk, burgemeester van de gemeente Oude IJsselstreek en ambassadeur Iedereen doet mee (VN verdrag Handicap) bij de VNG en zelf fanatiek handbiker. Hij onderschreef het rapport volledig en wil zich hiervoor hard maken.

En nu we het over inclusief fietsen hebben: Karin Broer en Jetty de Vries, twee van onze enthousiaste fietsdocenten hebben het concept Doortraproutes ontwikkeld. Soms brengt corona ook iets onverwachts en positiefs. Omdat in Friesland de voorlichtingsdagen niet door konden gaan bedachten zij het concept Doortraproutes. Hierbij hebben ze routes ontwikkeld waar je gegarandeerd obstakelvrij kunt fietsen en geen steile hellingen tegenkomt. Het routeproject is zo succesvol gebleken dat het navolging heeft gekregen in Overijssel en Gelderland, waar eind vorig jaar negen Doortraproutes zijn getest. Kijk voor de Doortraproutes in Friesland op: doortrappen.frl. De routes in Oost-Nederland zijn te vinden op fietsersbond.nl/doortraproutes. We hopen dat meerdere provincies volgen.

Na een jarenlange daling in ledental hebben we in 2021 het tij gekeerd. In 2021 is het aantal leden weer gegroeid. De Fietsersbond weet de laatste jaren met succes steeds meer fietsers te bereiken en die aanpak vertaalt zich in meer leden. Dat is goed nieuws: hoe meer leden, hoe meer we kunnen bereiken voor fietsers. Eind 2021 stond de teller op 32.000 leden!

Voor, door en met fietsers hebben we de Fietsersbond Routeplanner-app vernieuwd, de veelzijdigste en meest complete fietsrouteplanner van Nederland. Dankzij donaties van onze leden en donateurs, maar het meest nog door de meer dan 400 enthousiaste vrijwilligers die de data bijhouden. Zo hebben we een nieuwe app kunnen bouwen die inmiddels meer dan 80.000 keer is gedownload. Hulde voor het team Routeplanner en onze vrijwilligers.

Zo’n 50.000 fietsers hebben de enquête Fietsstad 2022 ingevuld. Een nieuw record en voor het eerst hebben we representatieve data in alle gemeenten van Nederland. En het heeft ons ook nieuwe vrijwilligers opgeleverd. De uiteindelijke winnaars worden juni 2022 bekend gemaakt.

En dit is nog maar een selectie uit wat wij bereikt hebben. De kracht van de Fietsersbond is hiermee weer overduidelijk: van de haarvaten van de gemeenten tot op Europese schaal: wij maken samen met onze vrijwilligers het verschil.
Namens het Landelijk Bureau én het bestuur wensen wij iedereen hele fijne kerstdagen en nog meer fietsvrijheid en fietsgeluk in 2022.