Hoe dwing je een maximumsnelheid op het fietspad af?

maximum snelheid fietsers

Het is druk op de fietspaden. Dat is al vervelend. Het kan ook nog gevaarlijk worden als de snelheidsverschillen groot zijn. Hoe zou je een maximumsnelheid kunnen handhaven?

Aanleiding voor deze vraag zijn de toenemende snelheidsverschillen op de fietspaden. De fietspaden in de grote steden worden geplaagd door snorscooters die gemiddeld 35 kilometer per uur rijden. We hebben sinds kort natuurlijk de speed pedelecs die 45 kunnen halen. En dan uiteraard snelheidsduivels op eigen kracht: de ‘opzij-opzij’ roepende wielrenners, langs zoevende velomobielen, sommige ligfietsers, goed getrainde forensen en ga zo maar door.

Handhaven?
Met een maximumsnelheid op het fietspad zou je in één keer van alle ellende af zijn: kun je alleen nog twisten over de hoogte van de maximumsnelheid: 30 of 25 (komt dichter in de buurt van de daadwerkelijk gereden snelheden).
Maar hoe ga je dat handhaven? Officieel is er al een grens voor snorscooters en speed pedelecs. De scooters, officieel snorfietsen, mogen niet sneller dan 25 kilometer per uur. De speed pedelecs zijn voor de wet een bromfiets. Met een bromfiets mag je niet harder dan 45 op de rijbaan, niet harder dan 30 op het fietspad binnen de bebouwde kom (waar ze overigens meestal niet mogen rijden) of 40 op het fietspad buiten de bebouwde kom.
Dus voor deze twee geldt al een maximumsnelheid. Voor door spierkracht voortbewogen fietsen is dat niet het geval. Dat betekent dat een snorscooter die 35 rijdt fout zit, maar een wielrenner die 35 fietst niet, althans niet voor de wet. De morele vraag of het wenselijk is met zo’n snelheid zwabberende ouderen en kinderen voorbij te sjezen, is een andere. Bevinden we ons in een zone 30, dan ligt het trouwens anders. Deze maximumsnelheid geldt ook voor op spierkracht voortbewogen fietsers.

Wat vindt de Fietsersbond van een maximumsnelheid?
‘De Fietsersbond is geen voorstander van een maximumsnelheid op het fietspad’, zegt Wim Bot van de Fietsersbond. ‘Voor fietsen is er geen maximumsnelheid. Voor snorfietsen en speedpedelecs is die er wel. En bij gewone elektrische fietsen stopt de ondersteuning bij 25 kilometer per uur. De ervaring met snorfietsen leert dat handhaving op het fietspad niet realistisch is. Volgens de laatste telling reed in Amsterdam 87% te hard, ondanks vele bekeuringen.
Controle op gewone fietsen kan bovendien alleen wanneer die allemaal een kilometerteller hebben. Anders weet je niet of je te hard rijdt. Belangrijkste regel is volgens ons: houd rekening met elkaar en pas je snelheid aan wanneer dat nodig is.’

Lasergun
Zou je de snelheid van een fietser eenvoudig met een lasergun kunnen meten, zoals die ook voor snelheidsmetingen van auto’s wordt gebruikt? Politiewoordvoerder Ingrid Lemeer van de Amsterdamse politie: ‘In principe kan alles wat beweegt met een lasergun gecontroleerd worden.’ Wel moet de agent een gesnapte snelfietser meteen staande houden. Ook is er een ‘wettelijke foutmarge’ van 3 procent en een ‘wettelijke correctie’. Al met al betekent het dat de politie bij een voertuig dat onder de 100 per uur blijft er nog 7 kilometer bij optelt. Die te snel rijdende fietsers, snorfietsers en speed pedelec-rijders worden dus pas bij een snelheid van 37 aangehouden. Tja, hoeveel mensen rijden zo hard?

ISA voor speed pedelecs?
Kees Bakker (TestKees) van de Fietsersbond, stelt iets anders voor. Om het snelheidsverschil tussen gewone fietsers en speed pedelecs terug te brengen, suggereert hij ISA, de automatische snelheidsbegrenzer. De Fietsersbond vindt ISA een goed idee voor auto’s in 30-kilometergebieden, en dat zou ook op de speed pedelecs kunnen worden toegepast. Bakker: ‘Technisch is het niet zo ingewikkeld. Je hebt gps nodig, een goede kaart en een verbinding met de elektrische aandrijving.’ Elektronicaconcern Bosch heeft voor de speed pedelecs een scherm met een kaart, dat al op veel voertuigen is gemonteerd. Als daar de kaart van de fietsrouteplanner in wordt geladen, heb je meteen alle gegevens over wegcategorieën en maximumsnelheden. Kees hoopt dat het tot een proef komt. ‘Je kunt dan afspreken dat speed pedelecs met ISA wel op de fietspaden binnen de bebouwde kom mogen. Voor sommige speed pedelec-rijders die het nu niet prettig vinden om op de rijbaan te fietsen, zou dat een voordeel zijn.’

 

Ouderwetse snelheid
Hard rijdende fietsers waren ook vroeger voor sommigen een bron van ergernis. Pete Jordan verhaalt in het onvolprezen boek De fietsrepubliek al over pogingen uit 1921 om een maximumsnelheid van 12 kilometer (de snelheid van een stapvoets lopend paard) in de Leidsestraat in Amsterdam te handhaven. Een verkeersagent stelde zich op aan het begin van de straat en een tweede met een stopwatch 100 meter verderop. Op teken van de eerste drukte de tweede agent zijn stopwatch in. Wie er te snel was, kreeg een bon.

Categorieën

Karin broer

Karin Broer

Freelance redacteur van de Vogelvrije Fietser