Hoe kan fietsen bijdragen aan een betere gezondheid?

Fietsen is uitermate geschikt om in te passen in een behandeling van diabetes. Fietsen helpt de bloedglucosewaarde te reguleren. Beweging bevordert bovendien het herstel van wondjes of andere complicaties waar diabetici last van kunnen krijgen.

Voorkomen: Diabetes type 1 is vrijwel niet te voorkomen. Diabetes type 2 ontstaat vaak bij mensen met overgewicht. Overgewicht kun je onder meer voorkomen door voldoende te bewegen. Fietsen is dan een zeer probaat middel.

Behandelen: Door te fietsen kom je niet van diabetes type 1 af, maar het kan je wel helpen om minder insuline nodig te hebben. Harm Kuipers, emeritus hoogleraar sport, bewegen en gezondheid aan de Universiteit Maastricht in een interview met de Fietsersbond: “Een uur of langer na een flinke fietstocht is er nog altijd minder insuline nodig om dezelfde hoeveelheid suiker in de cel te krijgen.”

Diabetes type 2 is wel grotendeels omkeerbaar en fietsen kan daarbij helpen. Kuipers: “Vijfenveertig procent van ons gewicht bestaat uit spierweefsel. Als we bewegen hebben deze spiercellen voortdurend energie nodig, en dus insuline om die energie naar binnen te brengen. De spiercellen worden door bewegen gevoeliger voor insuline. Ze nemen suiker op, de glucosespiegel in het bloed daalt en er is vervolgens minder insuline nodig. De cirkel is doorbroken.” Je bent dan overigens niet genezen. Als je stopt met bewegen en gezonder eten, dan keren de klachten terug.

Volhouden: Fietsen is een uitstekende manier om in vorm te blijven. Kuipers: “Type 2 diabetici zijn vaak mensen met overgewicht. Fietsen is minder belastend voor de gewrichten dan lopen en dat is belangrijk voor mensen die te zwaar zijn. Ten tweede kun je het fietsen zo belastend voor hart en bloedvaten maken als je wilt. Je kunt korte tijd flink hard fietsen, maar je kunt ook rustig aan wat langer fietsen, bijvoorbeeld drie kwartier tot een uur. Dat werkt net zo goed.”

In Nederland hebben veel mensen overgewicht. Ze zijn (veel) te zwaar. Fietsen kan een heel goed middel zijn om overgewicht te voorkomen en te bestrijden.

Voorkomen: Overgewicht kun je vaak voorkomen door gezond en gevarieerd te eten en  door voldoende te bewegen. Door regelmatig te fietsen, bijvoorbeeld naar je werk of naar school, leg je al een goede basis voor een gezond beweegpatroon.

Behandelen: Als je al last hebt van overgewicht, dan is fietsen een hele goede manier om daar iets aan te doen. Harm Kuipers, emeritus hoogleraar sport, bewegen en gezondheid aan de Universiteit Maastricht in een interview met de Fietsersbond: “Fietsen is minder belastend voor de gewrichten dan lopen en dat is belangrijk voor mensen die te zwaar zijn. Je kunt het fietsen zo belastend voor hart en bloedvaten maken als je wilt. Je kunt korte tijd flink hard fietsen, maar je kunt ook rustig aan wat langer fietsen, bijvoorbeeld drie kwartier tot een uur. Dat werkt net zo goed.”

Volhouden: Voor wie zijn overgewicht met succes te lijf is gegaan is fietsen een prima middel om in vorm te blijven. Pak de fiets om boodschappen te doen, naar je werk te gaan of om op familiebezoek te gaan en je hebt meteen een deel van je beweging te pakken.

Hart- en vaatziekten zijn een belangrijke doodsoorzaak in Nederland. Om hart- en vaatziekten te voorkomen, of om te herstellen is de fiets een prima hulpmiddel.

Voorkomen: De gezondheid van je hart en bloedvaten is afhankelijk van een aantal dingen, waaronder de samenstelling van het bloed en de stroming ervan. Actief bewegen, bijvoorbeeld op de fiets, houdt je hart gezond en voorkomt hart- en vaatziekten.

Beweging zorgt ervoor dat er minder vet in het bloed komt en dat het ‘goede’ HDL-cholesterol de overhand krijgt. Daarbij zorgt de toevoer van zuurstof voor een betere verbranding van vetten. Door lichamelijke inspanning gaat het bloed beter stromen en worden afvalstoffen sneller afgevoerd.  Een gezonde levensstijl, met voldoende beweging, zorgt ervoor dat je minder kans hebt op hart- en vaatziekten.

Behandelen en revalideren:  Wie denkt dat het geen zin meer heeft in beweging te komen als het proces al volop aan de gang is, of als het dichtslibben van de vaten al geleid heeft tot een hartaanval, zit ernaast, aldus Annabelle Slingerland, arts bij het LUMC in Leiden in een interview met de Fietsersbond.  ‘Fietsen helpt direct. Maar als de vaatwanden al zijn aangetast is het aanbevolen half uur fietsen per dag niet voldoende. Beter is het dan om vijf of zes uur per week flink te fietsen, het liefst verspreid over de week. Dat is beter dan één dag vol op de trappers te gaan staan. Wie fietst wordt zowel fysiek als mentaal fitter. Als je fitter bent, kun je meer aan op een dag en kun je ook meer dingen doen. Begin gewoon en kijk waar het schip strandt. Er zijn genoeg kansen om af te haken. Doorzetten is een veel groter avontuur.’

Voor mensen met reuma is het erg belangrijk om goed te bewegen. Fietsen is een laagdrempelige manier om ondanks je reuma goed in beweging te blijven.

Behandelen:  Regelmatig een stukje fietsen kan je symptomen, zoals pijn in je gewrichten en stijfheid verminderen. Je blijft in beweging en belast kwetsbare lichaamsdelen zoals je knieën en je voeten niet te veel. Daarnaast is fietsen makkelijk te doseren. Je bepaalt helemaal zelf hoe snel je gaat en hoe hard je trapt. Daardoor kun je je fietsrit helemaal afstemmen op wat je op dat moment aankunt.