Direct naar inhoud

Nederlandse stadsfiets te fragiel

Fietsfabrikanten ontwerpen niet voor mensen van 100 kilo of meer, en ook niet voor mensen van 80 kilo die 20 kilo aan kind of bagage meenemen. Dat verklaart waarom sommige fietsen razendsnel slijten.

fiets kapot

‘Ik ben een jongen, weeg rond de 130 kilo en ik heb er in drie jaar tijd drie fietsen doorheen gewerkt. Eerst twee goedkope van de bouwmarkt en nu een Sparta Pick-Up. Ook die bleek niet te voldoen: ik reed ook die kapot (de achteruittraprembeugel schoot los en heeft alles losgedraaid en de achteras gewoon verpest). Men zegt dat de schade op mijn fiets door hardhandig gebruik komt; ik rij hard en moet soms hard remmen, maar dit hoort een fiets gewoon aan te kunnen, toch?’ schrijft TeGe ons.

Hoeveel gewicht kan een stadsfiets aan?

TeGe is werkelijk niet de enige zware jongen. Er zijn ook zware dames en niet-zware types die wel een flink gewicht aan kinderen en/of boodschappen meenemen (reken maar mee: kind 15 kilo, kind achterop 22 kilo, boodschappen 10 kilo, volwassene van 80 kilo erbij: 127 kilo). Hoort een beetje fiets dit aan te kunnen? Desgevraagd melden Batavus en Sparta dat hun fietsen zijn getest tot een maximale belasting van 120 kilogram, en dat is inclusief fiets en bagage. Fietsen van Gazelle kunnen tot 130 kilo dragen (inclusief fiets en bagage). Twee merken die in de Gamma worden verkocht, Pelikaan en Dutch Flavour, geven een maximum gewicht aan van 100 kilo (dit keer exclusief fiets). Dat betekent dat TeGe met zijn 130 kg daar boven zit, want een fiets weegt al snel 20 kilo.

Hoeveel kilo weegt de Nederlander?

Gemiddeld weegt een Nederlandse man van 18 jaar en ouder 85 kilo, een Nederlandse vrouw 71 kilo. 13 procent van de Nederlandse mannen en 4 procent van de Nederlandse vrouwen (in totaal 1,1 miljoen mensen, cijfers CBS) wegen 100 kilo of meer. En dit aantal neemt toe. Voor deze toch forse groep Nederlanders ‒ 1 op 8 van de mannen en 1 op 25 van de vrouwen ‒ zijn de ‘gewone’ fietsen dus niet gemaakt. En dan hebben we het nog niet gehad over 90-kilo-plussers met bagage.

Fietsen van zware mensen slijten veel sneller

Merken fietsenmakers daar iets van? Herkennen die het probleem van zware fietsers? Ja en nee. Het is niet zo dat ze voortdurend zware mensen met een ingezakt frame aan de deur hebben. Maar ze noemen allemaal de combinatie van veel gewicht met spaakbreuk of andere problemen met wielen. Wie geen onderhoud pleegt en de spaakspanning laat versloffen, is zeker de sigaar.
Robert Sleurink van Meindert Fietsen in Leeuwarden: ‘Als mensen hun fiets niet onderhouden, ontstaan problemen met spaken. Met zwaardere mensen heb je die problemen sneller. Hobbeltje over, en er zit een slag in het wiel.’
Johan Koolen van de gelijknamige fietsenzaak in ’s-Hertogenbosch: ‘Een fiets heeft simpelweg meer onderhoud nodig als hij zwaarder belast wordt.’ Joris Kok van Kok Fietsen in Utrecht: ‘Problemen ontstaan meestal met de wielen, spaken, spaakbreuk, soms een zadel dat kapotgaat.’ Het frame is meestal niet het probleem, hoewel Kok net een damesframe heeft binnen gekregen dat niet bestand bleek tegen een 100-kilo-plus-mevrouw. Speelt wild fietsgedrag nog een rol? Kok: ‘Dat kan invloed hebben. Zeker de combinatie van keihard stampen op de pedalen plus een fors gewicht. Ook dan krijg je meestal het eerst problemen met de wielen.’

  • Zijn fietsen te slap voor Nederlanders?

    Nederlanders fietsen elke dag in weer en wind. Fietsen kunnen daar niet altijd goed tegen.

‘Doorsnee fietsfabrikanten denken: ‘Waarom zou ik sterke fietsen maken?’’

Voor fietsenmakers is het geen nieuws dat veel standaardfietsen gemaakt zijn voor een maximumgewicht van 120 à 130 kilo. Maar consumenten weten het niet. Het staat niet op de fiets. En het staat meestal ook niet in de handleiding.
‘Als je boven 100 kilo bent, moet je opletten wat je koopt’, zegt Kok. ‘Sommige fietsen zien er wel sterk uit, maar die zijn het niet. In de werkplaats zien we ze terug: niet-onderhouden fietsen die online zijn gekocht. Ik zou tegen zwaardere fietsers zeggen: laat je goed voorlichten. De doorsnee fietsfabrikanten denken: ik bedien zo 80 procent van de markt; waarom zou ik extra sterke fietsen maken? Maar ze zijn er wel: Azor, VSF, Kalkhoff. Het valt me wel op dat Duitse fabrikanten meer aanbod hebben. In Duitsland zijn misschien meer ‘gewichtige’ fietsers.’

Veel fietsfabrikanten ontwerpen op de limiet

Ook in Nederland zijn wel fietsfabrikanten die een veel hoger gewicht garanderen. Jan Rijkeboer van Azor: ‘De PKW-premium, de Hufter(proof) en de Vandalist zijn onze sterkste fietsen. Die kunnen echt wel een fietser van 130 kg aan.’ Azor heeft zelfs een frame dat 200 kilo kan dragen. ‘Ontworpen voor Amerikanen die moesten afvallen. Uiteindelijk bleken die toch niet te willen fietsen, maar we verkopen het frame nu aan postbodes die een extra sterke fiets nodig hebben.’
Bij Santos Bikes, maker van custom built fietsen, uit Nieuw-Vennep, gaat men helemaal uit van de wens van de klant, zegt Riska Veldhoven. Santos ontwerpt dus ook voor mensen die 100 kilo wegen, 40 kilo bagage willen meenemen en 45.000 kilometer rond de wereld gaan fietsen, waarvan een deel in extreme weersomstandigheden zonder fietsenmaker in de buurt. Veldhoven: ‘Onze zwaarste rijder was 185 kilo. De grootste test is voor ons de praktijk. Veel fietsfabrikanten ontwerpen op de limiet. Dat is bij ons niet aan de orde.’ De prijzen liggen voor een op maat gemaakte fiets hoger (vanaf 1800 euro), maar dan heb je ook wat.

  • Zijn moderne bagagedragers slapper?

    Bij de Fietsersbond komen regelmatig berichten binnen over bagagedragers. Zijn die tegenwoordig ongeschikt om iemand achterop mee te nemen? Dreigt een stukje Hollandse fietscultuur te verdwijnen?

Welke fiets kan 130 kilo dragen?

Terug naar de vraag van TeGe. Hij heeft vooral problemen met onderdelen. Wat kan hij nu het beste op zijn nieuwe fiets monteren? Kees Bakker (TestKees) van de Fietsersbond: ‘Het frame houdt het meestal wel. Het kwetsbaarst zijn de wielen. Ik zou gaan voor sterke dubbelwandige velgen en double butted spaken.’ Rijkeboer, directeur van Azor: ‘Wij hebben speciale velgen van dikker materiaal. De spaken vlechten we onderlangs met de koppen naar binnen.’
Verder is de trapas een onderdeel dat het kan begeven. Bakker: ‘Het hangt er hierbij wel van af hoe hard je trapt. Ga je steeds met je honderd kilo op de pedalen staan of schakel je netjes terug en kom je op gang in een klein verzet.’
‘En ik zou niet kiezen voor rollerbrakes; ik zou gaan voor hydraulische velgremmen of hydraulische schijfremmen. Die remmen gewoon beter.’
Rijkeboer van Azor: ‘Als je met een slakkengangetje fietst, zijn rollerbrakes of een terugtraprem prima. Maar als je van lekker doortrappen houdt, neem dan schijfremmen of hydraulische velgremmen. Ik zag dat bij TeGe de achteruittraprembeugel gebroken was. Bij ons is het materiaal van dit onderdeel 50 procent dikker dan bij andere fabrikanten.’

Een lijst met medewerkers

  • Karin Broer

    Freelance redacteur van de Vogelvrije Fietser

Een lijst met artikelen

De Fietsersbond komt op voor jouw belangen!

Veilige en comfortabele fietsroutes voor iedereen. Daar strijdt de Fietsersbond voor. Help je mee?